Қазақ тілінің пунктуациялық
жүктеу/скачать 0,88 Mb. Pdf көрінісі
|
Тыныс-белгі-ереже
- Бұл бет үшін навигация:
- Аз сөзді, көп мағыналы болу – мақал-мәтелдерге тән құбылыс .
| §97. Бастауыш -у жұрнақты етістіктен не ол араласқан тіркестен жасалса,
баяндауыш атау тұлғадағы зат есімнен немесе -у жұрнақты етістіктен және керісінше болғанда, бастауыштан кейін сызықша қойылады: Елдің шетін күзету – ең ардақты правоң (Жамбыл). Көргеннен, білгеннен аспау, барды қанағат қылу – ой мешеулігі (Ғ.Мұстафин). Аз сөзді, көп мағыналы болу – мақал-мәтелдерге тән құбылыс. Мектептің міндеті – оқушыларға жан- жақты білім беру және тәрбиелеу. §98. Бастауыш -ған (-ген, -қан, -кен) жұрнағымен жасалған есімшеден (не есімше аралас тіркестен) болса, баяндауыш не зат есім, не есімше, не есімдіктен жасалғанда, бастауыштан кейін сызықша қойылады: Бұған таяу отырған –
(Жамбыл). Менің жазып отырғаным – теңіз үстінде кездескен көріністерден, жолыққан адамдардан білгендерім (С.Мұқанов). Абайды таң еткен – сол екі жігіт (М.Әуезов). Ән шырқаған – сол. Станцияға ең кеш келген – осы. §99. Бастауыш зат есімнен не сілтеу есімдігінен, баяндауыш есімшеден болғанда, екеуінің арасына сызықша қойылмайды, өйткені мұнда есімше өзінің етістік қызметінде қолданылады: Мектеп үйі жаңадан салынған. Сол екі жігіт
§100. Баяндауыш болып тұрған есімше зат есім мағынасында қолданылған болса, бастауыштан кейін сызықша қойылады: Осы кездік – саған тартқаным (соңғы есімше тұлға «тартқан сыйым» деген заттық мағынада қолданылып тұр). Енді осы – тоқтатқаны (Ғ.Мүсірепов). §101. Бастауыш бірі, біреуі, біріншісі, екіншісі, алдыңғысы, соңғысы деген заттанған сан есім, сын есімдерден және көбі деген сөзден, баяндауыш атау тұлғадағы зат есімнен не -у жұрнақты етістіктен (және керісінше) болғанда, бастауыштан кейін сызықша қойылады: Пьесада («Шыңырау түбінде») бір-
§102. Бастауыш бірі, біреуі, екіниіісі, біріншісі, көбі деген сөздерден, баяндауыш атау тұлғадағы зат есім мен -у жұрнақты етістіктен басқа сөз таптарының бірінен болса, бастауыштан кейін сызықша қойылады: Ойыл екеу: жүктеу/скачать 0,88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|