Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы


мәдени-әлеуметтік, лингвистикалық



Pdf көрінісі
бет226/287
Дата07.01.2022
өлшемі1,76 Mb.
#20525
1   ...   222   223   224   225   226   227   228   229   ...   287
Байланысты:
8e10fd01cc60087f7a7a338573861826

мәдени-әлеуметтік, лингвистикалық жағы басым түсуі шарт.
Қазіргі кезде әліпби саясатымен байланысты қоғамдық пікір
екіұдай болып, үмітшілдер жағы (апологеттері) латынға көшуді
қызу   қолдап   жатса,   күдікшілдер   жағы   (оппоненттері)   күмән
кел-тіріп, қарсы болып жатыр.
Үмітшілдердің уәжі:
Орыс   әліпбиі   (кирилл   әліпбиі)   ұлт   тілдерін   ассимиляция-лау
мақсатын   көздеп,   кезінде   зорлықпен,   күштеумен   таңылған.
Тоталитарлық қоғамның унитарлық саясатының салдарынан ары-
луымыз қажет деп, өзбектер де, әзербайжандар да, түрікпендер де,
молдавандар да латынға көшті, ал қазақтар шешек шыққан үйдей
шетте   жалғыз   қала   бермек   пе?   Түркітілдестер   бір   әліпби
кеңістігінде болғаны дұрыс (с а я с и ф а к т о р).
Ғылым   да,   білім   де   Батыста   (Батыс   деп   отырғаны   –   Батыс
Еуропа,   Солтүстік   Америка   елдері),   солардың   озық   техноло-
гиясын   игергендер   экономикалық   жағдайларын   түзей   бастады.
¤ркениеттің кең өрісіндегі елдермен әліпбиіміз де бір кеңістікте
290
291


болуы  қажет. Бәсекелеске қабілетті 50 елдің қатарынан орын
алу жалпы  ұлттық идеяға  айналып отыр.  Интернет жүйесіне
кіріп,   қазақ   тілінің   коммуникациялық,   ақпарат   тарату,   алу
ауқымы кеңейеді (с а я с и-ә л е у м е т т і к ф а к т о р).
Қазіргі   әліпбиде   басы   артық   әріптер   көп,   емле   ережелерін
қайта қарау қажет, орыс тілінің жазу тәртібімен қазақ әліпбиінің
кіндігі   байланып   қалған.   Мұндай   түйткілдерден   жазу-сызуы-
мызды арылту үшін латынға көшу қажет (л и н г в и с т и к а л ы
қ ф а к т о р).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   222   223   224   225   226   227   228   229   ...   287




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет