алғышарттар болып табылады». Теология мен философия бір-бірімен
тығыз байланысты: сенім ақылды пайдаланады, сенім шындықтан
алыстамайды. «…сенім ақыл арқылы жетіледі, ал теология – философияны
жетілдіреді». Философия мен теология арасындағы айырмашылық зерттеудің
мәнінде емес, Құдай, адам, әлемде жатыр дейді басқалар Ал философия
болса, ол да діни догманың дұрыстығын, ақиқаттылығын ӛзіне тиесілі
беделімен дәлелдеуі керек. Фоманың болжауынша, ақыл мен сенім Құдайдың
шынайылығын кӛрсетеді. Фома Аквинский шынайылықты үшке бӛледі:
- «жалпы шынайылық» – Құдайдың құдіреті арқылы болады;
- «ерекше шынайылық» – Құдайдың құдіретімен болады, адамдармен
қарым-қатынас, ерекше тарихи жағдайлар, т.б.
Аквинаттың ойы бойынша, адам ӛмірі Құдайға қатысты. Ол бұрын
Құдайға жақын болған. Бірақ күнә жасағаннан кейін ол Құдайдан алыстады,
оған қарсы шықты. Ізгі ойы тұманданды. Адам Құдаймен байланысты
жоғалтты. Ол байланысты тек қасиетті кітап арқылы жӛндей алады. Ол
адамның табиғаты рационалды, ойы жақсылық пен жамандықты біледі дейді.
Тек оның еркін ойы ғана жан-жақпен байланыста болады немесе күнә
жасайды. Жамандық туралы ойын ол грек философтарының айтқанын мәнге
алады, жамандық дұрыс ойдың болмауында емес, Құдаймен байланысты
үзуде Фоманың ойынша, жамандық соңы жан мен еркіндіктің құртылуында
(Августин Блаженный).
Ол адам табиғаты рационалды, оның ақыл-ойы жамандық жасауды,
адамдықты біледі.