28
Көпжақтарды сызбада кескіндеу. Техника мен тұрмыста
кездесетін
бөлшектер,
бұйымдар
пішіндері
жағынан
геометриялық денелер немесе геометриялық фигуралардың
жиынынан тұрады. 7.1 - суретте винт, шпонка, майлау тетігі және
құрылыс бөлшектері кескінделген.
Бұл бұйымдардың пішініне назар аударсақ, олардың
геометриялық денелер болатын элементтерін көруге болады.
Көпшілік жағдайда геометриялық денелердің жазықтықпен
қиылысуы нәтижесінде пайда болған фигуралар кескінделеді.
7.1 сурет. Винт, шпонка, майлау тетігі және құрылыс
бөлшектері кескіндері
Жазық көпбұрыштармен шектелген геометриялық денені
көпжақтар деп атайды. Егер көпжақтың барлық төбелері кез
келген жағы арқылы жүргізілген жазықтықтың бір жағында
орналасса, онда оны дөңес көпжақ деп атайды. Барлық жақтары
өзара тең және бірдей көпбұрыштар болатын көпжақтарды дұрыс
көпжақтар деп атайды.
Дұрыс дөңес көпжақтардың тек бесеуі ғана болатындығын
ежелгі шығыс ғалымдары айтқан. Кейіннен Платон бұл денелерді
толық зерттеп, сипаттағандықтан математикада платон денелері
деп те атайды (7.2 сурет). Тетраэдрдің 4 жағы, 6 қыры, 4 төбесі
болады. Гэксаэдрдің 6 жағы, 12 кыры, 8 төбесі бар. Октаэдрдің 8
жағы, 12 кыры, 6 төбесі болады. Додекаэдрде 12 жақ, 30 қыр, 20
төбе болады, ал Икосаэдрде 20 жақ, 30 қыр, 12 төбе болады.
Тетраэдр, октаэдр және икосаэдрдың әрбір жағы тең
29
кабырғалы ұшбүрыштар. Гексаэдр
шаршылардан
(квадрат)
құрылады. Додекаэдрдің бір жағы дұрыс дөңес бесбұрыш.
7.2 сурет. Көпжақтар
Көпжақтардың проекцияларын салу үшін олардың нүктелер,
қырларын түзу кесінділері
және
жақтарын
жазықтық
қиындылары деп қарастырады.
Əдебиет: [1; 2; 3; 5]
Достарыңызбен бөлісу: 
