XII БӨ ЛІМ 3. Абзац пен тақырыпты сәйкестендіріңіз. 4. Артық қолданылған сөзді табыңыз. «Мен қазір 72 жастамын. Бүгінде
Қазақстанда
донорлардың
жасына
қойылатын шектеулер алынып тасталды.
Сондықтан қанды өміріңнің соңына дейін
тапсыра беруге болады. Құдай қуат берсе,
тағы 20 жылдай қан тапсыруға болады деп
ойлаймын", – дейді А. Скаковский.
Донордың жасы, ең алдымен, 18-ге
толған болуы керек. Қан тапсырмас бұрын
міндетті түрде медициналық тексеруден
өкізіледі. Гепатит, сифилис, туберкулезбен
ауырғандар, ЖҚТБ індетін жұқтырғандар,
нашақорлар донор бола алмайды. Сонымен
қатар донор бауыр, бүйрек, жүрек-қан тамыры жүйесінде кездесетін созылмалы ауруларға
шалдықпаған болуы тиіс. Қандағы гемоглобин мөлшері төмен адамдар да (әйелдерде – 110
г/л, еркектерде – 120 г/л) уақытша донор бола алмайды. Сондай-ақ қан тапсырардан біраз
бұрын ота жасатқандар, тісін емдетіп немесе жұлдырғандар, дәрі-дәрмек ішкендер, екпе
салдырғандар, эндемиялық аудандарға барып келгендердің донор болуына уақытша шектеу
қойылады.
Қан тапсырардан бір күн бұрын және таңертең майлы тағамдар мен ет-сүт өнімдерінен бас
тарту қажет. Түнгі ауысымнан шыққаннан кейін демалып алмай, қан тапсыруға болмайды.
Қан тапсырар алдында темекіден 3 сағат, ішімдіктен 48 сағат бас тарту керек. Қан орталығына
баратын күні таңертең тәтті шай, шырын, газдалған сусындар ішіп, нан-тоқаш өнімдерін
жеуге болады.
(«Жәрдем» медициналық газеті) 1. Донорлар тапсырған қан миллиондаған адамның өмірін сақтап тұруға қалуға көмек-
теседі. 2. Қан тапсырып, өзгелерге үміт сыйлап жүрген еткен отандастарымыз баршылық.
3. Бір рет қан тапсырғанда донордан 350-450 миллилитр қан табылады алынады.
4. Дж. Харрисон өмірінде 1173 рет қан тапсырып алып, екі миллионнан астам сәбиге көмек-
тескен. 5. Қан тапсырмас бұрын міндетті түрде медициналық тексеруден жіберіледі өкізіледі.
6. Түнгі ауысымнан шыққаннан дейін кейін демалып алмай, қан тапсыруға болмайды.