Оқулық 2 басылым жоғары деңгей Астана, 2018 Қо с ы м ш а диск

30
I БӨ
ЛІМ
ЖАЗЫЛЫМ
1. Сөйлесу кезіндегі мына арақашықтықтар кімдердің арасында орнауы 
мүмкін екенін жазыңыз.
Сөйлесу барысында адамдардың кеңістіктегі орны аса маңызды рөл атқарады.
Ол – тілсіз қарым-қатынастың ажырамас бір бөлшегі.
1. интимдік 
аймақ –  
(15-45 см 
қашықтықта)
3. әлеуметтік 
аймақ – 
(120-400 см 
қашықтықта)
2. жеке аймақ 
– (45-120 см 
қашықтықта)
4. қоғамдық 
аймақ –  
(400 см-ден 
жоғары 
қашықтықта)

БӨЛІМ
ТҰЛҒА КЕЛБЕТІ
1-САБАҚ
2-САБАҚ
Тарихи тұлғалар
Заманымыздың үлгі тұтар тұлғалары
Қазақ тілін меңгерген өзге ұлт өкілдері 
Шетелдегі отандас тұлғасы
I I

32
II 
БӨ
ЛІМ
- САБАҚ
1
ТАРИХИ ТҰЛҒАЛАР
ЗАМАНЫМЫЗДЫҢ ҮЛГІ ТҰТАР 
ТҰЛҒАЛАРЫ
1. 292-беттегі сөздермен танысыңыз.
2. Сөзжұмбақты шешіп, табылған сөздердің ең бірінші әріптерін қосып 
оқыңыз.
1
2
3
4
5
 
3
1
 
3
Қарым-қатынас құралы.
 
3
2
 
3
Тілі, тарихы, мәдениеті бір әлеуметтік қауым атауы.
 
3
3
 
3
Ешкінің төлі.
 
3
4
 
3
Көне түркі жазуын пайдаланып, түркі тілінде сөйлеген ежелгі тайпа атауы.
 
3
5
 
3
Туыстық атау. 
3. Сұрақтар бойынша ой бөлісіңіз.
 
3
Қандай адамды тұлға деп есептеуге болады деп ойлайсыз?
 
3
Қазіргі Қазақстан қоғамында жастарға үлгі боларлық қандай тұлғалар жайлы білесіз?
 
3
Сіз жақсы танитын адамдардың ішінде нағыз тұлға деп санауға лайық жандар бар ма?
 
3
Сіз өзіңізді тұлға болуға лайықпын деп есептейсіз бе?
 
3
Әйгілі тұлғалардың кейбір кемшіліктері де «ұлы» деген пікірмен келісесіз бе?
4. Бағандарда ұсынылған қазақтың тарихи тұлғаларының есімдерін  өзара 
сәйкестендіріңіз.
І
ІІ
ІІІ
IV
1 әл-Фараби 
А әнші
1 Абылай 
А ұстаз 
2 Бұқар
Ә  батыр
2 Шоқан 
Ә  сері
3 Амангелді
Б   ақын
3 Жамбыл 
Б   хан
4 Құрманғазы
В  жырау
4 Қабанбай
В  ғалым
5 Күләш
Г  суретші
5 Ыбырай 
Г  ғарышкер
6 Шара
Ғ   дана
6 Ақан
Ғ   ақын
7 Ә. Қастеев
Д  биші
7 Шәкәрім 
Д  жыршы
8 Абай
Е   күйші
8 Тоқтар
Е   батыр
6. Суретте берілген көрнекті тұлғалар жайлы пікір алмасыңыз.
7. Пікірталас өткізіңіздер.
8. Тұжырымдар бойынша аргументтеріңізді түртіп алыңыз.
І
ІІ

33
II БӨ
ЛІМ
І
Тарихты жасауда 
жеке тұлғалар үлкен 
рөл атқарады
ІІ
Жеке адамдар 
тарихтың дамуына 
ықпал жасай 
алмайды
5. Суреттегі ұлы тұлғалардың есімдерін жазыңыз. 
әл-Фараби – 
дана
 

34
II 
БӨ
ЛІМ
ОҚЫЛЫМ
1. Екі бағанда ұсынылған сөздерден сөз тіркестерін құраңыз.
А
Ә
1 –  Г ___
Қазақстаннан
А
рет
2 – _____
тұңғыш
Ә 
жүргізген
3 – _____
ұлттық 
Б  
кеңістігі
4 – _____
ғарыш 
В 
өткізген
5 – _____
бірнеше
Г 
шыққан
6 – _____
зерттеулер 
Ғ  
ғарышкер
7 – _____
рекордтар
Д 
киім
8 – _____
сынақтан
Е  
кітабы
2. Синонимдерді сәйкестендіріңіз.
1 – _Ғ_
тұңғыш
А
ат
2 – _____
есім
Ә 
әлем
3 – _____
әсер
Б  
тексеру 
4 – _____
ғалам
В 
озат
5 – _____
сынақ
Г 
ықпал
6 – _____
үздік
Ғ  
алғашқы
3. Бос орындарға тиісті қосымшаларды қойыңыз. 
1. Қазақ_____ тұңғыш ғарышкері.
2. Рекордтар кітабы_____  енген.
3. Реактивті ұшақ_____ жаңа түрі.
4. Ашық ғарыш_____ шыққан.
5. Радиация_____ миға әсері.
6. Қазақтың ұлт_____ киімдері.
7. Твиттер әлеумет_____ желісінде.
8.  Есім_____ айшықталып жазылған.
4. Оқыңыз.
ҒАРЫШТЫ БАҒЫНДЫРҒАН ҮШ ҚАЗАҚ ҚЫРАНЫ
Тоқтар  Әубәкіров  –  қазақтың  тұңғыш  ғарыш-
кері,  Талғат  Мұсабаев  –  Тәуелсіз  Қазақстаннан 
шық қан  тұңғыш  ғарышкер,  ал  Айдын  
Айымбетов 
– 
ғарышты 
бағындырған 
Қазақстанның  тұңғыш  азаматы  (Т.  Әубәкіров 
КСРО  азаматы  ретінде,  ал  Т.  Мұсабаев  Ресей 
азаматы ретінде ұшқан болатын).
Т. Әубәкіров  ғарышта 7 күн 22 сағат 13 минут,  
Т.  Мұсабаев  341  күн  9  сағат  48  минут,  ал  
А. Айымбетов  9 күн 20 сағат 13 минут 51 секунд 
болған.

35
II БӨ
ЛІМ
Әлемнің  256-ғарышкері  Т.  Әубәкіров  –  бірнеше 
рет  рекорд  орнатып,  Гиннестің  рекордтар  кітабына  
енген  тұңғыш  қазақ  ғарышкері.  Т.  Әубәкіров  
реактивті  ұшақтың  50-ден  аса  жаңа  түрін  сынақтан 
өткізген. 
 Т. Мұсабаев ғарышта 1994 ж. – 126 тәулік, 1998 ж. – 208 тәулік және 
2001 ж. – 8 тәулік болған.
  Т.  Мұсабаев  –  ашық  ғарыш  кеңістігіне  алғаш  шыққан    тұңғыш 
қазақстандық  ғарышкер.  Ол  ғарыш  стансасынан  тыс  ашық  ғалам 
аясында  жалпы  мерзімі  41  сағат  21  минут  болған.  Гиннестің  үздік 
табыстар кітабына бір айдың ішінде 5 рет, барлығы 30 сағат 8 минут 
ұзақтығымен  ашық  ғарышқа  шыққаны  үшін  есімі  айшықталып 
жазылған.
А. Айымбетов – ғарышқа ұшқан тұңғыш Қазақстан 
азаматы. Ол ғарышта қазақстандық ғылым үшін зерт-
теулер жүргізіп, радиацияның миға әсерін зерттеген.   
А.  Айымбетов  –  ғарышта  қазақтың  ұлттық  киімдері 
мен тағамдарын дәріптеген. Бұған оның ғарышқа са-
пары барысында «Твиттер» әлеуметтік желісінде жа-
риялаған жазбалары дәлел болады. 
(А.Жанай http://reactor.inform.kz)  

жүктеу/скачать 10,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: