Геннің атқаратын қызметіне байлансыты гендер екі топқа бөлінеді:
1. Структуралық гендер-құрылымдық белоктар немесе ферменттердің синтезін
бақылайтын гендер.
2. Реттеуші гендері-структуралық гендердің белсенділігіне әсер ететін әр түрлі
белоктардың синтезін бақылайтын гендер.
– структуралық гендердің белсенділігін басып тастайтын эпистаздық гендер
Реттеуші гендер ӛз алдына былай бӛлінеді:
2.1 Модулятор гендер – структуралық гендердің белсенділігін жоғарылатып немесе тӛмендететін
гендер
2.2 Супрессор гендер
Модуляторлық гендер структуралық гендердің белсенділігін жоғарылатып немесе тӛмендете
отырып белсенділігін ӛзгертеді. Осы гендер белгінің даму үрдісінде әр түрлі бағытта немесе басқа
да генетикалық тұрғыда әсерін кӛрсетеді. Мысалы құрылымдық гендердің жиі мутацияға
ұшырауында.
Басқа модуляторлық гендер әлбетте қандайда бір гентикалық қызметтерді тӛмендетеді. Мұндай
гендер эволюцияда үлкен маңызы бар. Кӛптеген құрылымдық гендерге плейотропты әсердің
болуы ағзалардың қалыпты дамуы үшін қажет, әсердің тӛмен болуы даралардың тіршілік қабілетін
тӛмендетеді. Модуляторлық гендер олардың жағымсыз әсерін әлсіретеді.
Достарыңызбен бөлісу: |