сөйлеме, алдырыңыз, мақтанба дегендер бүйрық рай форма-
сы емес пе? Етістік түбірлері сөйле, ал, мақта екені белгілі.
Сонда етістіктің болымсыз және етіс түлғаларын да бүйрық
райдың 2-жақ көрсеткіші демекпіз бе? Дүрысында, “етістік
түбірі бүйрық райдың 2-жақ жекеше түрімен сәйкес келеді” -
деу керек.
2-жақ бүйрық рай мағынасы қазіргі тілімізде нольдік форма
болғанмен, бір кезде оның да өзіне тән грамматикалық түлғасы
болғанын салыстырма-тарихи фактілер көрсетеді. Қазіргі кейбір
түркі тілдерінде (өзбек, үйгыр, т. б.) оның көрсеткіші бар: - иң.
Қазақстанның оңтүстік-батыс аудандарында, Қарақалпақстанда
түратын қазақтар тілінде 2-жақ бүйрық райдың -ғын, -гін, не-
месе -ғыл, -гіл қосымшасы болуы (бар-барғын) кездейсоқ емес.
Сондай-ақ бүйрық райдың басқа жақтарында (I. -айын, -ейін,
Достарыңызбен бөлісу: |
