49
шаншу, жел самалы, өрмекке орану сезімі немесе бір түрлі дыбыс. Байланыстырылған зерттеулерге
сәйкес, адам ағзасының электр өрісін қабылдау деңгейі 2,4 кВ/см (яғни 240 кВ/м) құрайды, бұл
жағдайда адам денесімен жел самалын сезінеді.
Кернеулі желіде жұмыс жүргізу кезінде сыртқы электр өрісінің кернеулігі орташа мәнге жеткен
жағдайда, адам өзінің қорғалмаған денесімен «жел самалын» сезінеді. Бұл уақытта денедегі
өлшенетін өріс кернеулігі 240 кВ / м құрауы тиіс, бұл адам денесімен 0,08 мкА/см² тогының өтетінін
білдіреді. Өрістің жоғары кернеулігімен уағдаланған электр өрісіндегі ауаның иондануы және сым
ұштарының қозғалысы жел самалы сезімін тудырады.
Тәжірибелік зерттеулерге сәйкес, жерде тұрған адам басынан жоғары максималды өріс
кернеулігі оның айналасындағы өріс кернеулігінен 13,5 есе асып түседі. Жерлендіру өрісінің
кернеулігі 10 кВ/м біртекті электр өрісінде тұрған дене бітімі орташа адам үшін жоғарғы бөлігінде
немесе басынан жоғары дене бетіндегі өріс кернеулігі 135 кВ/м құрайды, бұл адам терісінің «электр
өрісін қабылдау деңгейінен» кем болады. Тиісті стандарттарға сәйкес адам бетінің қорғалмаған
бөлігінде жергілікті өріс кернеулігінің шамасы 240 кВ/м құрайды.
Кернеулі жердегі қолданыс нысандарында және түрлі жұмыс аспаптары мен әдістерінің әртүрлі
сыртқы шарттарына байланысты, жұмыс жүргізу аймағындағы жоғары кернеулі электр өрістері өте
күрделі болып табылады. Кернеулі жерде жұмыс жүргізу барысында электр тогына түсу қаупін
немесе жағымсыз сезімдерді болдырмау мақсатында келесі үш негізгі шартты орындау қажет:
1)
Адам денесі арқылы өтетін ток мәні адам ағзасы минималды сезетін ток деңгейінен аспауы
тиіс, яғни 1 мА (1000 мкА).
2)
Дене бетіндегі жергілікті өріс кернеулігі адам ағзасы минималды сезетін кернеу мәнінен
аспауы тиіс, яғни 2,4 кВ/см.
3)
Техник пен кернеудегі бөлшек арасында қауіпсіз қашықтық сақталуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: