Несіпбаев Іөлеутай биология гылымдарының докторы, профессор, Кдзақстан



Pdf көрінісі
бет152/157
Дата10.04.2022
өлшемі13,53 Mb.
#30525
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   157
Байланысты:
nesipbaev t adam zhne zhanuarlar fiziologiiasy

300-сурақ.  Интерорецепция деген не?
Интерорецепторлар  (ішкі рецепторлар)  О Ж Ж -н е  организмнің 
іш кі  ортасы ны ң  жағдайы  жайлы  хабарлап  отырады.  О лардың 
өрекетінщ нөтижесінде шла мүшелер мен қан тамырларыньщ қызметі 
репелінеді.
Интерорецепторлар - өте сезімтал қүрылым, олар гомеостазды сақ- 
тауда, вегетативтік өрекепердің өздігінен репелуінде маңызды рөл 
атқарады. Қабылдайтын тітіркендіргіштерінің сипатына қарай олар 
баро-  (қысымды  қабылдайтьш),  механо-  (механикалық  өсерлерді 
қабылдаитын), хемо-  (химиялық за п а р  өсерін қабылдайтын) және 
осмо-  (осмостық  қысым  ауытқуларын  қабылдайтын)  рецепторлар 
болып бөлінеді. Ж алаңаш  нерв ұштары,  Краузе сауытшасы,  Ф ат- 
тер-П аччини денешігі -  интерорецепциялық торшалар болып та­
былады. Ішкі рецепторлардан тараған импульстер қан  айналымын, 
ас қорытуды, тыныс алуды, зат алмасуды т.б.  рефлекстерді туды­
рады. Интерорецепторлар тітіркенуіне шартгы рефлекстер де қалып- 
тастыруға болады.
Соңғы жылдарға дейін ми қыртысында интерорецепторлардың 
өз өкілдігі, олардан келген сигналдарды қабылдайтын нақтылы ай-
291


24-  сүрақ.  Үлпа дегеніміз  не,  қызметімен  байланысты  олар  қалай
жіктеледі?.....................................................................................................
19
25-  сұрақ.  Көп торшалы  организмнің қандай  қүрылымдық
ерекшеліктері  болады?.................................................................................20
26-  сүрақ.  Мекендеу ортасы жөне  экологиялық факторлар
дегеніміз  не?..................................................................................................20
27-  сүрақ.  Онтогенез жөне филогенез дегеніміз не,  олардың
арасында қандай  байланыс бар?..... ............................................................ 21
28-  сүрақ.  Организм  функциялары қалай реттеледі?..............................21
2-ТАРЛУ 
ҚАН ЖҮЙЕСІ
29- сүрақ.  Организмнің ішкі  ортасы дегеніміз  н е?...................................22
30-  сүрақ.  Қан дегеніміз  не,  оның қандай  қызметтерін  білесіз?........ 22
31-  сұрақ.  Қанды неге сүйық ұлпа дейді, оның қүрамы қандай?........ 23
32-  сүрақ.  Плазма жөне  қан  сарысуы деген не?  Олардың арасында
қандай  үқсастық пен  айырмашылық  бар?.................................................23
33-  сүрақ.  Қан  белоктары қандай қызмет атқарады?.............................24
34-  сүрақ.  Қан түйіршіктері деген  не?  Қандай  ерекшеліктер
эритоциттерге газдарды тасымалдауға мүмкіндік береді?......................... 24
35-  сүрақ. Лейкоциттер деген не, олардың қызметі қандай
қасиетгеріне  негізделген?...............  
 
25
36-  сүрақ.  Қандай  қасиеттері тромбоцитгердің қанның үю  процесіне
қатынасуына  негіз  болады?.........................................................................26
37-  сұрақ.  Қанның қандай физикалық қасиетгері болады?...................26
38-  сүрақ.  Қанның осмостық қысымы деген  не,  оның маңызы
қандай?...........................................................................................................27
39-  сүрақ.  Онкостық қысым деген не,  оның маңызы қандай?..............28
40-  сүрақ.  Қанның буферлік жүйесі деген  не,  оның маңызы қандай?  .... 28
41-  сүрақ.  Қанның тыныстық қызметі қалай  атқарылады?...................29
42-  сұрақ.  Миоглобин деген  не,  оның гемоглобиннен  қандай
айырмашылықтары  бар?..............................................................................30
43-  сұрақ.  Қандағы гемоглобин  мөлшерін қалай  анықтайды және
гемоглобиннің  қандай  түрлері  болады?..................................................... 30
44-  сүрақ.  Гемолиз деген  не, оның қандай түрлері болады?.................. 31
45-  сүрақ.  Эритроциттердің түну механизмі қандай,  оны анықтаудың
клиникада қандай маңызы бар?..................................................................32
46-  сүрақ.  Қанның қорғағыипық қызметі  қалай атқарылады?.............33
47-  сұрақ.  Қанның үюы деген не,  оның биологиялық мөні неде?..... 34
48-  сүрақ.  Қанның ұюының механизмі  қандай?.....................................34
49-  сұрақ.  Қан топтары деген не жөне қан қандай негізде
топқа  бөлінеді?.............................................................................................37
50-  сұрақ. Антикоагулянттар деген не,  олардың маңызы қандай?...... 38
51-  сүрақ.  Гемопоэз деген не, ол қайда жүреді?..................................... 39
294
3-ТАРАУ
ҚАН АЙНАЛЫМ ЖҮЙЕСІ
52-  сүрақ.  Қан айналым жүйесін қандай мүшелер құрайды?.............. 40
53-  сұрақ.  Омыртқалылардың қан  айналым  жүйесінің қүрылым
принципі қандай?.......................................  
40
54-  сүрақ.  Жануарлар  өлемінде  қан  айналым жүйесінің қандай
түрлері  кездеседі?..........................................................................................
41
55-  сүрақ.  Омыртқалы жануарларда  қан  айналымының қандай
ерекшеліктері  кездеседі?..............................................................................
41
56-  сүрақ. Жануарларда жүрек қүрылымының қандай
морфологиялық түрлері  кездеседі?.............................................................
42
57-  сұрақ. Адам жөне мал  жүрегінің құрылысы  мен  оның
қүрамаларының  маңызы  қандай?-.;.-............................................................
43
58-  сүрақ.  Жүрек етіне  қандай  қүрылымдық  ерекшелікгер төн?
Не  себепті жүрек етін ерекше  топқа жатқызады?............................... . 
4 5
59-  сұрақ.  Жүрек қызметінің қандай  физиологиялық ерекшеліктері
болады?.................................................................................,.......................
4 5
60-  сүрақ.  Жүрек етіне  қандай физиологиялық қасиетгер төн?............ 46
61-  сұрақ. Жүрек жүмысы қалай атқарылады?.........................  
 
47
62-  сүрақ. Жүрек жүмысы  қандай сырт белгілермен байқалады?.....  48
63-  сүрақ.  Жүректің өткізгіш жүйесі деген не,  оның маңызы қандай?  ... 49
64-  сүрақ.  Автоматизмнің табиғаты қандай,  автоматизм  градиенті
деген  не?..................................................................................................  
50
65-  сүрақ.  “Жүрек заңы” деген не?....................................................... .  52
6 6
-  сүрақ.  Жүрек биотогы деген не, оны қалай зертгейді?...................52
67-  сүрақ.  Жүректің систолалық және  минуттық сиымдылығы
деген не,  оны қалай  анықтауға  болады?  .................... ............................ 
53
6 8
-  сүрақ.  Жүрек жүмысы  ырғағының қатаң сақталуының
биологиялық  мөні  неде?......................................................  
53
69-  сүрақ.  Жүректің өзіндік реттеу  механизмдері деген не,
ол  қалай  атқарылады?........................................................................  
54
70-  сұрақ. Жүрек жүмысының организм  мүқтаждығына сөйкестігі
қалай қалыптасады?...............  
 
55
71-  сұрақ.  Гемодинамика (қанқозғалым) дегеніміз не,  оның негізгі
завдылығы қандай? Денеде қан  неге бір бағытга ағады?......................... 57
72-  сүрақ.  Қан тамырларында қысым айырмасы қалай пайда болады? ... 57
73-  сұрақ.  Қан қысымы деген не, оған қандай факторлар эсер етеді? .... 58
74-  сүрақ. Артерия тамырларында  қан ағынының қандай
ерекшеліктері  болады?.................................................................................
59
75-  сүрақ.  Капиллярлық  қан  ағыны  қалай атқарылады?.......................59
76-  сүрақ.  Веналарда  қан  ағынының қандай  ерекшелікгері  болады?..60
77-  сүрақ. Тамырлар жүйесінде қан қандай сипатга ағады?
Қан ағыны жылдамдығының қандай түрлері болады?.............................. 61
295




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   157




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет