Бағдарламасы «Биологиялық қауіпсіздік»



Pdf көрінісі
бет131/171
Дата11.05.2022
өлшемі1,94 Mb.
#34053
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   171
Байланысты:
umkd 2218 veterinariyadag adistemelik 2021-2022 (1) (1)

Сыртқы тексеру.  
Сыртқы  тексеруді  малдың  жасын,  тҥрін,  жынысын,  костюмін,  тҧқымын,  салмағын, 
мӛлшерін(ҧзындығы мен биіктігі) анықтаудан бастайды. 
Малдың жасын тісінен анықтауға болады. Салмағы шамамен анықталады, қажет болған жағдайда 
ӛлексені  ӛлшеуге  болады..  Дене  бітімінде  ауытқулар  анықталған  кезде  нақты  не  тҧратыны  (аяқ-
қолдардың  қисықтығы  және  т.б.)  белгіленеді.  Іштің  пішіні  мен  мӛлшеріне  назар  аударыңыз 
(ҥлкейген, тартылған). Майдың мӛлшері, әдетте, тері астындағы май мен қаңқа бҧлшықеттерінің 
кҥйіне  байланысты  теріні  алып  тастағаннан  кейін  анықталады.  Шаршау  жағдайында  май  жоқ, 
қабырғалар,  омыртқа,  маклоктар  айқын  кӛрінеді.  Семіздік  жағдайында  майдың  едәуір  мӛлшері 
тері астына, бҧлшықеттер арасында және бҥйрек айналасында жиналады. 
 
Ӛзгерістерді  тіркеу  кезінде  салқындауға,  қатаюға,  ыдырауға,  мәйіт  дақтарына  назар 
аударылады. 
 
Теріні  қарау  кезінде  шаш,  жҥн  немесе  қауырсын  жамылғысының  жай-кҥйі:  жылтырлығы 
немесе  кҥңгірттігі,  жыртылуы,  шашсыз  жерлердің  болуы  және  сипаты  және  т.б.  терінің  тҥсін, 
серпімділігін,  тҧтастығын,  онда  эрозиялардың,  жаралардың,  тыртықтардың,  пустулалардың,  афт, 
қан  кетулердің  болуын  тіркейді.  Сҥйек  тҥзілімдері  (мҥйіздер,  тырнақтар,  тҧяқтар),  сондай-ақ 
тарақ,  сырғалар,  сақал  (қҧстарда)  зерттеледі.  Олар  абразиялар,  деформациялар  болуы  мҥмкін. 
Мәйітті сырттай тексергеннен кейін жабық немесе ашық болатын табиғи саңылауларға (ауыз, кӛз, 
анус, клоака) назар аударылады. 
 
Шырышты  қабықтардың  жағдайын  анықтаңыз-тҥсі,  жылтырлығы,  зақымдану  сипаты, 
қабаттасу,  ағызу  (қанды,  іріңді,  таза  емес).  Еркектерде  ӛзгерістерді  ескере  отырып,  пенис,  сіңір, 
препуций тексеріледі. 
 
Сыртқы тексеруден кейін теріні мәйіттен алып тастайды, ол ҥшін оны артқы жағына қойып, 
теріні тӛменгі жақтан дененің ортаңғы сызығы бойымен трахея, кеуде сҥйегі, ақ сызық бойымен 
препутия  мен  желінге  дейін  кеседі.  Содан  кейін  тері  аталған  мҥшелерді  айналып  ӛтіп,  кесіледі, 
содан  кейін  кесу  қайтадан  қосылып,  қҧйрықтың  тҥбінде  аяқталады,  анус  және  әйелдің  сыртқы 
жыныс  мҥшелері  айналып  ӛтеді.  Кеуде  және  ішек  аймағындағы  бойлық  кесуден  теріні  алдыңғы 
және артқы аяқтардың ішкі жағынан кесіп, метатарсальды метакарпальды сҥйектердің айналасын 
кесіп тастайды. Е
ріннен бастап, кӛз, мҥйіздің тҥбінен айналдыра отырып, теріні кеседі; қҧлақтың 
кеміршек қалқанының терімен бірге кесіп қадырады.  
Содан кейін теріні мойыннан, кеудеден және 
дененің басқа бӛліктерінен біртіндеп алыңыз. Қҧйрық 3 – 4-ші каудальды омыртқаның аймағында 
кесіліп, оны терімен де қалдырады. 
 
Сыртқы  лимфа  тҥйіндерін  (жақ  асты,  жҧтқыншақ,  мойын  ҥсті,  шап)  қарау  кезінде  олардың 
мӛлшері,  консистенциясы,  тҥсі,  қан  толу  дәрежесі,  қоршаған  тіннің  жағдайы  белгіленеді.  Кӛңіл 
ӛлшемі, пішіні, тҥсі, консистенциясын сҥт безі, қҧрылысы, оның бӛлінісінде сипаты туындайтын 
сҧйықтық жағдайы, емшектерінің. 
 
Қаңқа бҧлшық еттерін зерттей отырып, олардың даму дәрежесі (атрофия, гипертрофия), тҥсі, 
консистенциясы,  бойлық  бӛлімдегі  талшықтардың  ҥлгісі,  бҧлшықет  аралық  дәнекер  тінінің 
жағдайы  байқалады.  Сонымен  қатар,  сіңірлер  мен  сіңір  қабықтарының  жағдайы  анықталады  – 
беріктігі,  тҥсі.  Сҥйектердің  тҧтастығын,  мӛлшерін,  консистенциясын  (қатты,  жҧмсақ), 


139 
 
периостеумның,  сҥйек  тінінің,  сҥйек  кемігінің  тҥрін,  сондай-ақ  буындардың  пішінін,  олардың 
капсуласының кҥйін, буын сӛмкесінің мазмҧнын кӛрсетеді.  
 
Ішкі тексеру. Қуыстарды ашу және ағзаларды алу алдында мәйітке тиісті жағдай беріледі. Ірі 
жануарларды  бҥйір  сол  жақ  (ірі  қара  мал)  немесе  оң  жақ  (жылқы)  кҥйінде,  ҧсақ  жануарларды 
(шошқа, ит және т.б.) – доральді кҥйінде ашады. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   171




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет