Есеналиева жанар е с е н


  Концептерге  талдау  жасаған  зерттеулердің  үшінші



Pdf көрінісі
бет83/97
Дата17.05.2022
өлшемі10,61 Mb.
#34721
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   97
Байланысты:
Лингвистиканың өзекті мәселелері

3.  Концептерге  талдау  жасаған  зерттеулердің  үшінші 
тобына  құрылымы әртүрлі екі немесе одан да көп тілдердің 
концептерін салғастырған жұмыстарды жатқыздық. 
Ғалым З.Қ.Ахметжанованың пайымдауынша, салғастыр-
малы  концептология  Кеңес  заманында  етек  жайған 
салғастырмалы  тіл  білімінің  жалғасы  іспеттес.  Зерттеуші  бұл 
топтағы зерттеуге қазақ, ұйғыр, араб,  корей тілдеріндегі «әйел» 
концептісінің,  сондай-ақ,  қазақ  және  француз  тілдеріндегі 
«өзім»-«өзге» концептерінің ерекшеліктерін көрсеткен зерттеуді 
атайды.
Зерттеушілер  универсал  концептілердің  қатарында 
«Шындық»,  «Заң»,  «Сүйіспеншілік»,  «Сөз»,  «Жан  дүние», 
«Күнә», «Ғылым», «От пен су», «Сан», «Уақыт», «Туған жер», 
«Тіл»  дегендерді  көрсетеді.  А.Вежбицкая  орыс  мәдениетінде 
тек үш қана концепт бар деп көрсетеді; олар: «Тағдыр», «Қайғы» 
және «Ерік» (А. Вежбицкая). Ал Е. Кубрякова «Краткий словарь 
когнитивных   терминов» деген лексикографиялық еңбекте А. 
Вежбицкая  айтатын  концептілер  –  бастапқы  концептілер;   


Лингвистиканың өзекті мәселелері
236
басқалары   осылардан туындайды дейді  [8, 90 б.]. В. Маслова: 
«Наши наблюдения показывают, что число концептов превышает 
несколько сот» [9, 49]. Сонымен қатар ұлттық концептілердің 
санының  қанша  екендігін  анықтау  мүмкін  емес  дегенді  де 
кездестіреміз.
Әрбір халықтың тіліндегі концептілердің санын шамалап 
көрсетудің мүмкін болмайтындығының себептерін зерттеушілер 
былайша қорытады:
–  бұл,  біріншіден,  когнитивті  лингвистиканың  әлі  жас 
ғылым,  зерттелетін  жақтарының  әлі  де  бар  екендігіне 
байланысты;
– әрбір халықтың концептілер жүйесінің салыстырмалы 
түрде және аударматану ғылымының әдістерімен қарастырыл-
мағаны себепкер.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет