Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А



Pdf көрінісі
бет109/240
Дата09.10.2022
өлшемі6,14 Mb.
#41994
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   240
Байланысты:
Металл кесу

Жанама бақылау әдістері. 
Кесу құралдарын жанама бақылау әдістері кесу күштерінің, қуаттың, 
температураның және кесу процесінің басқа физикалық сипаттамаларының 
құралдың тозуы немесе сынуы нәтижесінде өзгеруін талдауға негізделген. 
Қарастырайық кейбір осындай құрылғылар. 
Күш деңгейін және кесу қуатын бақылауға негізделген құрылғылар 
негізгі қозғалыс немесе беру қозғалысының қозғалтқышындағы ток күші мен 
кернеуді өлшеу негізінде әрекет етеді (3.34-сурет). Мұндай құрылғылар өте 
қарапайым, арзан, машинаның дизайнын өзгертуді қажет етпейді, бірақ 
олардың жұмысының сенімділігі кесу қуаты мен қозғалтқыштың номиналды 
қуатының қатынасына байланысты. Егер ол аз болса, мониторингтің 
сенімділігі күрт төмендейді. Сонымен қатар, мұндай құрылғылар құралдың 
тозуының жоғарылауымен байланысты күштердің өзгеруіне айтарлықтай 
кідіріспен жауап береді, бұл құралдың апатты тозуы мен сынуына уақытында 
жауап беруге мүмкіндік бермейді. 
Сурет. 3.34. Беру жетегінің қуатын өлшеу схемасы: 
1 - беріліс жетегінің қозғалтқышы; 2 - ток датчигі; 3 - сигналды 
тіркеу. 
Қазіргі уақытта күштерді өлшеу тензометриялық мойынтіректерді 
немесе мандрельдерді, кернеу мен деформация датчиктерін, сондай-ақ 
аспаптық мандрелге, кескіш ұстағышқа немесе револьвер басына салынған 
динамометрлерді қолдану арқылы жүзеге асырылады. Барлық жағдайларда 
сенсорлардың орналасуы маңызды рөл атқарады. Кесу аймағына неғұрлым 
жақын болса, өлшеу дәлірек болады және басқару жүйесінің сенімділігі 
жоғарырақ болады. 
Іс жүзінде олардың сыртқы сақинасындағы ойыққа жабыстырылған 
тензометриялық сенсорлары бар мойынтіректер кеңінен қолданылды. Сенсор 


148
астындағы доптың (роликтің) өтуі сақинаның жергілікті деформациясын 
тудырады. Сенсор тензометриялық көпірге қосылған және біліктің айналу 
жылдамдығына және мойынтіректегі шарлардың санына байланысты 
ауыспалы жиілік сигналдарын жасайды. Сигналдардың амплитудасы 
күштердің әсеріне пропорционалды. 
Жеткізу күшін өлшеу үшін тірек мойынтіректері үшін қысқыш болып 
табылатын тензометриялық сенсорды қолдануға болады (3.35-сурет). 
Құрсақтың ішкі сақинасына желімделген тензометриялық элементтер СОЖ, 
май және т. б. әсерінен қорғалған. 
Пьезоэлектрлік сенсорлардың кесу күштерін бақылау үшін қолдану өте 
перспективалы. Олардың жұмыс принципі белгілі физикалық құбылысқа 
негізделген, онда кейбір диэлектриктердің (мысалы, кварц кристалдары) 
бетінде электр заряды пайда болады. 
Сурет 3.35. Өстік күшті өлшеуге арналған тензометриялық датчиктің 
орналасуы 
3.36-суретте кесу күштерін өлшеуге арналған пьезоэлектрлік 
сенсордың схемалық диаграммасы көрсетілген.
Сенсор дененің бөлігіне, кескіш ұстағышқа немесе машинаның басқа 
элементіне бекітілген, олар кесу күштерінің әсерінен серпімді 
деформациялар пайда болады. 


149
астындағы доптың (роликтің) өтуі сақинаның жергілікті деформациясын 
тудырады. Сенсор тензометриялық көпірге қосылған және біліктің айналу 
жылдамдығына және мойынтіректегі шарлардың санына байланысты 
ауыспалы жиілік сигналдарын жасайды. Сигналдардың амплитудасы 
күштердің әсеріне пропорционалды. 
Жеткізу күшін өлшеу үшін тірек мойынтіректері үшін қысқыш болып 
табылатын тензометриялық сенсорды қолдануға болады (3.35-сурет). 
Құрсақтың ішкі сақинасына желімделген тензометриялық элементтер СОЖ, 
май және т. б. әсерінен қорғалған. 
Пьезоэлектрлік сенсорлардың кесу күштерін бақылау үшін қолдану өте 
перспективалы. Олардың жұмыс принципі белгілі физикалық құбылысқа 
негізделген, онда кейбір диэлектриктердің (мысалы, кварц кристалдары) 
бетінде электр заряды пайда болады. 
Сурет 3.35. Өстік күшті өлшеуге арналған тензометриялық датчиктің 
орналасуы 
3.36-суретте кесу күштерін өлшеуге арналған пьезоэлектрлік 
сенсордың схемалық диаграммасы көрсетілген.
Сенсор дененің бөлігіне, кескіш ұстағышқа немесе машинаның басқа 
элементіне бекітілген, олар кесу күштерінің әсерінен серпімді 
деформациялар пайда болады. 
Мұндай 
сенсорлардың 
орналасқан 
жерінде 
қосымша 
қалпына 
келтіретін күштер әрекет 
етпеуі керек, ал пайда 
болатын деформациялар 
өлшенетін кесу күшіне 
тікелей байланысты болуы 
керек. 
Датчиктің 
деформацияланатын бетіне 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   240




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет