Issn 2073-333x международный научный журнал
жүктеу/скачать 7,69 Mb. Pdf көрінісі
|
Наука и жизнь Казахстана №3 2020 РСИУ (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Ключевые слова
| Кілт сөздер: коларадо қоңызы, насекомдар, егістік, зиянкестермен күрес, ауыл шаруашылығы.
Резюме. Целью данного исследования послужило проведения анализа состояния загрязнения паразитами (колорадским жуками) посевных полей, бахчевых культур сайрамского райына Туркестанской области и на- родные, биологические средства борьбы с ней. Обьектом данного исследования было анализ различных способов уничтожения вредителей колорадского жука, посевных в том числе картофельных полей Сайрамского района Туркестанской (Южно- Казахстанской) области. Основные методы борьбы с вредителями это химические соединения которые имеют колоссальный вред загрязняя природных ресурсов, на выращиваемые земли и на человека. Применение биологических способов унич- тожение вредителей является наиболее эффективным, безвредным и экономически выгодным (дешевым) ме- тодом. Ключевые слова: коларадский жук, насекомые, поле, борьба с вредителями, сельское хозяйство. Summary. The purpose of this study was to analyze the state of contamination by parasites (Colorado beetles) of sown fields, melon crops of the Sairam rayon of the Turkestan region and folk, biological means of combating it. The object of this study was the analysis of various methods for the destruction of pests of the Colorado potato beetle, sowing, including the potato fields of the Sairam district of the Turkestan (South Kazakhstan) region. The main methods of pest control are chemical compounds that have a tremendous harm in polluting natural resources on cultivated land and on humans. The use of biological methods of pest control is the most effective, harmless and cost-effective (cheap) method. Keywords: Colorado beetle, insects, field, pest control, agriculture. Адамзаттың саналы ғұмырында тіршілік етіп, өмір сүруі үшін аңшылықпен қатар ауыл шаруашылығы да қатар дамығаны белгілі. Бастапқыда тек жабайы аңдар мен өздігінен өсетін өсімдіктер мен жабайы дақылдарды пайдаланып келген адамзат бертін келе осы өсімдіктерді өздері өсіре бастады. Дақылдар үй жағдайында, адамзат қарап баптауына қарай жемісін беретін. Проблема осы кезеңдерден басталды, ауыл шаруашылық дақылдары әр түрлі насекомдармен зақымдалатындығы белгілі болды да адамзат онымен күресуге мәжбүр болды. Ауыл шаруашылығына зиянды насекомдармен күрес әлі күнге жалғасуда және ол күн санап күрделене түсуде. Қазіргі таңда Зиянкес насекомдардың жүздеген түрлері белгілі және онымен күрестің де түрлері алуан. 180 Наука и жизнь Казахстана. №3 2020 181 Егемен қазақтанда да ауыл шаруашылығы ішінде осы бақшалық егіс сапасына көп көңіл бөліне бастады. Мемлекет экономикасының ауқымды бөлімін қамтитын көкөністік және дәнді дақылдар өндірісіне дұрыс көңіл бөлу арқасында елде өсірілетін бақшалық өсімдіктер саны 70 тен асты. Егіп, баптау, зиянкестермен күресу т.с.с мақсатында 2000 жылдардан бастап көптеген егістік дақылдарына мемлекет тарапынан субсидиялар беріле бастады. Әдеби берілімдер бойынша насекомдардың зиянкестік әрекетінің салдарынан көптеген экономикалық шығындар туындауда. Статистикалық мәліметтерге жүгінер болсақ дүниежүзінде барлық ауылшаруашылық дақылдар өнімінің зиянкестерден келетін шығынның мөлшері, 29,7 млрд. долларға бағаланған [1; 30б]. Ерсесек қоңыздырдың көлемі, ұзындығы 1,2 см ені 7 мм шамасында. Оваль пішінді және арқа жағы тмпайып, көтеріңкі келген ашық сары мен қоңырқай жолақтары кезектескен қоңыз. Қабыршақ астында қанаттары бар, сол арқылы біршама ұзақтыққа көрші бақшаларға, алқаптарға ұша алады. Бірақ ұшу мерзімі өте қысқа, күн ыстық кезде және қыстауға дайындалу кезінде ғана алыс қашықтықтырға ұшады. Қоңыздың ұрғашылары жапырақтың астыңғы жағына ұрықтарын (300-350 жұмыртқа) салады. Ол дамып ересек қоңызға жеткенге дейін, әрқайсысы түлеумен шектелетін төрт кезеңнен өтеді. [2;4;6 әдеб]. Зиянкестермен күресудің әр түрлі тәсілдері бар, оларға химиялық, физикалық және биологиялық жолдарды жатқызсақ болады. Колорада қоңызымен күресте химиялық жолға басымдық берілген, химиялық препараттар түрі көп, оның құрамы әр түрлі өсімдік жемісін жеген адамдарға да зияны болуы мүмкін. Сондықтан зерттеушілердің біршамасы өнімді пайдаланушы адамға зияны жоқ биологиялық күрес тәсілін пайдалануды ұсынады. Кей авторлар зиянкестермен күресте олардың табиғи жаулары құстар, бақалар немесе жыртқыш қандалаларды т.с.с. пайдалануды ұсынады [3;5әдеб]. Осы сияқты колорадо қоңызының өсіп дамуына, көбеюіне көп кедергі келтіретін адамға зиянсыз өсімдік тектес препараттар (тұнбаларды) пайдалануды ұсынады[4; 59б]. жүктеу/скачать 7,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|