Есептерді шығаруда пайдаланатын формулалар

155 
Мұнда, СД - селекциялық дифференциал – селекциялық топтың (тәжірибе 
тобы) орташа өнімділігі мен барлық топтардың орташа өнімділіктері;
h
2
- осы белгінің тұқым қуалау коэффициенті. 
Селекцияның жылдық тиімділігін мына формуламен анықтайды: 
(СД× h
2
) : 5 немесе 4, мұнда 4-5 сиырлардың бір ұрпағының жылдардағы 
ауысу мерзімі.
Есеп 8.1. 
Толық жастағы сиырларға және бірінші сауынды баспақтарға арналған 
мақсатты стандартты есептеңдер.
Селекцияның тиімділігіне сүйеніп селекциялық белгінің мақсатты 
стандарттын есептеп шығаруға болады. Оны келесі формуламен анықтайды:
ЦСт = Х + ЭС, 
мұнда ЦСт – мақсатты стандарт; 
Х – табының орташа өнімділігі; 
ЭС - селекцияның тиімділігі. 
Мысалы, табын сиырларының орташа жылдық сүттілік өнімділігі 4000 кг. 
Сұрыпталынған топтағы сиырларының орташа жылдық сүттілік өнімділігі
4800 кг. Сұрыпталынған аналықтар есебінен селекционный дифференциал
(СДм) 800 кг болып шықты. 
Тұқым қуалаушылық коэффициенті h
2
анықталынады: алдымен шешесі-
қыздарының корреляциялық коэффициентін табады, оны екі есеге көбейтеді:
h
2
= 2 r м/q. Зерттелуші табынында м/q сүттілігі 0,2; Олай болса, h
2
= 2 r м/q, 
яғни h
2
= 0,2 × 2 = 0,4). 
Онда сиырлардың сүттілігі бойынша селекцияның тиімділігі: ЭС = 800 × 
0,4 немесе бір ұрпақтар бойынша 320 тең. 
Селекцияның жылдық тиімділігі 320 : 5 = 64 кг 
Стандарт мақсаты Х + ЭС (бір қатар ұрпақтаға), немесе 
ЦСт = 4000 + 320 = 4320 кг. 
Осылайша сұрыптау белгілері бойынша, басқа стандарттар мақсаттарын
есептеп шығаруға болады.
Есеп 8.2. 
Бірінші тума таналардың сүттілік өнімдері бойынша негізгі топқа көшіру 
үшін минимальды талабын есептеп шығарыңдар.
Оны келесі формула бойынша анықтайды: Мин.талап = (Х + ЭС) х 0,8, 
мұнда, 0,8 - бірінші тумалардың сүттілігін толық жастағылар мен 
салыстырушы коэффициент; 
Х - табының орташа сүттілік өнімділігі; 
ЭС - селекцияның тиімділігі 

156 

жүктеу/скачать 4,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: