Қозғалтқыштардың үстеме үрлеу сұлбалары

169
сығымдағышының сору келтеқұбыры; 6- шығырдан кейінгі жұмыс атқарған газдар
Үрлеу процесін нақтылап қарастырайық. 5.19 - суреттегі көрсетілген механикалық
жетегі бар қарапайым ауа үрлегіштей бастайық. Корпус ішінде екі жұмысшы 5 роторлар
орнатылған. Əр  роторда  екі-үш  арнайы  пішімді  қалағы  бар. Екіроторлы  үш  қалақты
сығымдағыш (5.20 - сурет) Д10 екі  ырғақты  дизельде  қолданылады. Дизельді  іске
қосқанда  сығымдағыш  роторлары  айнала  бастайды. Сол  кезеңде  ауа  ену  келте  құбыры
(5.20, а  суреті) арқылы  сығымдағышқа  ауа  еніп, бағыттағышпен  көрсетілгендей
сығымдалмай жылжиды /б/. А ротор қуысы 4 терезесімен қабысқан кезде үрлеу терезесі
мен ауа үрлеу корпусындағы қысым теңдеседі, өйткені дизель цилиндрімен қатынасатын
4 үрлеу  терезелері  алдын-ала  таза  ауамен  толтырылған, ал  ротор  айналғанда  ауаны
қосымша сығымдай отырып А қуысынан үрлеу терезесінен шығарып отырады. Піспектер
үрлеу  терезелерін  ашқаннан  кейін  сығымдалған  ауа  пайдаланылған  газды  шығара
бастайды, яғни, цилиндрлерді  жоғары  қысымды  таза  ауамен  зарядтайды. Роторлар
айналған  кезде  ауа 1 қалақшалармен 4 үрлеу  терезелеріне  үздіксіз  қозғалып  отырады.
Ауаның  пульсациясы  мен  шуын  азайту  үшін  айналшық  қалақтарына  арнайы  бұранда
пішінін  береді (5.19 - суретті  қараңыз). Роторлар  білігін  қатал  түрде  параллельді
орналастырады, айдағыштың  тісті  қос  доңғалағы  айналымның  үйлесімділігін  жəне
айналымдардың бір-біріне қатысты тұрақты жағдайын қамтамасыз етеді.
5.19 - сурет. Екі роторлы ауа үрлеу құрылғысының сұлбасы:
1-  төменгі  білік;  2-  ауаүрлегіштің  корпусы;  3-  жоғарғы  білік;  4  -  иінді  білікпен
жалғастыру үшін; 5- роторлар; а - екі қалақты; б - үш қалақты.
 Алюминий қорытпасынан жасалған роторлардың беттерін тозудан жəне қажалудан
сақтау мақсатымен  корпус пен  роторлар  арасында 0,5-тен 1.3 мм саңылау қалдырылады,
ал роторлардың өздері жұмыс барысында бір-біріне тимейтіндей болып орналастырылған.
Бірақ бұдан қысым көтерілу дəрежесі мен ауа үрлеу өнімділігі азаяды.

170
5.20 - сурет. Екі роторлы үш қалақты сығымдағыш:
1- ауаны енгізу; 2- корпус; 3 - сығымдалған ауаны шығару; 4 - үрлеу терезелері
Көлемді  айналшықты  айдағыш  теория  жүзінде  үрлеу  қысымын  шектемейді, бірақ
15 кг/см² артық  қысым  болған  жағдайда  корпус  пен  айналшық  арасындағы  саңылау
арқылы  ауаның  шығуына  байланысты  айдағыш  құбырынан  ауа  үрлеуішке  сығымдалған
ауаның  шығып  кетуінен  пайдалы  əсер  коэфиценті  жылдам  азаяды (ауа  шығып  кетуі
айналым  саны  өсе  келе  төмендейді). Бұл  ауаның  шығып  кетуі  айдағыш  жұмысын
ұлғайтатын ауаның кинетикалық қуатының жылуға айналуы жəне ауа температурасының
жоғарылауына  əкеліп  соғады. Сондықтан  сығымдағыш  дамытатын  қысым  іс  жүзінде
пайдалы əсер коэфицентінің қолайлы көлемімен шектеледі.
Сығымдағыш іске газшығыры арқылы қосылуы мүмкін. Бұл жағдайда сығымдағыш
қозғалтқышпен тек ауа құбырларымен (шығару жəне енгізу) байланысқан бөлек агрегатты
-газшығырын (ТК) құрайды. 5.21 - суретте  К6S310DP, ПД1М, Д49 төрт  ырғақты
дизельдерде қолданылған газшығырлы үстеме урлеу сұлбасы көрсетілген.
Шығырсығымдағыштың  басты  артықшылығы  қозғалтқышта  отын  жануының 30-
35% құрайтын жұмыс атқарған газдың энергиясын пайдалануда. Егер осы энергияны жоқ
дегенде  ішінара (частично) пайдаланған  жағдайда, жетекті  сығымдағыш  қолданғанмен
салыстырғанда қозғалтқыш өнімділігі айтарлықтай көтеріледі.
Газ турбинасы (5.22 - сурет) екі негізгі міндетті элементтен тұрады: 1- газ кеңейіп
жылжуы  үшін  жыра  құрастыратын  бағыттаушы  күрегі  бар  сопло  аппараты, жəне
күрекаралық жырасы бар, жұмысшы күректері бар, айналып тұратын жұмысшы диск.

171
5.21 - сурет. К6S310DP, ПД1М, Д49 төрт ырғақты дизельдерде қолданылған
газшығырлы үстеме урлеу сұлбасы:
1 - ауаүрлегіш, 2- атмосферадан  ауа  енгізу; 3- иінді  білік; 4- үрленетін  ауа; 5,7 -
атмосфераға шығатын пайдаланылған газ; 6- пайдаланылған газдың турбинаға шығуы; 8-
шығырлы сығымдағыш; 9- үрлеу ауасы.
5.22 - сурет. Газ шығыры:
1 - сопло апараты; 2-жұмысшы калақшалары; 3- турбинаның жұмысшы дискісі; а -
шығыр сұлбасы; б - шығырдың ағым бөлігі.
5.23 - суретте көрсетілгендей 11Д45 екі ырғақты дизелінің үстеме үрлеу сұлбасынан
шығырсығымдағышта сығымдалған ауа үрленген ауаны басып аяқтау процессін жасайтын
механикалық  жалғауы  бар  ортадан  тепкіш  айдағышқа  бағыт  алады. Сығымдаудың  екі
сатысынан өткен ауа қозғалтқыш цилиндріне барады.
Газ
шығыры

172
5.23 - сурет. Екі ырғақтык дизельдерді үрлеу сұлбасы:
1 - ортадан  тепкіш  сығымдағыш; 2 - ауаны  сығымдаудың  екінші  сатысы, 3 -
шығырдан шыққан пайдаланылған газ; 4- шығырлы сығымдағыш; 5- атмосферадан келген
ауа; 6- бірінші сатыдағы үрлеу ауасы.
5.13 Жылулық тепетеңдік
Жылулық  энергетикалық  қондырғыда  отынның  жану  жылуын  пайдалы  жұмысқа
айналдыру тиімділігі энергетикалық жылу тепетеңдігінің көмегімен бағаланады. Отынның
жануында  бөлінген  жылу, бөлшектеп  қана  қозғалтқыштың  білігіндегі  пайдалы  тиімді
жұмысқа  өтеді. Оның  біршама  бөлігі  өңделген  газдармен  кетеді, салқындату  жүйесіне,
қоршаған ортаға жəне т.б. беріледі, яғни жылу шығындарын құрайды.
Отынның  жануында  бөлінетін  жылуды  тиімді  жұмысқа  жəне  əр  жылу
шығындарынының түрлеріне бөлуді жылулық тепетеңдік деп атайды.
Сыртқы жəне ішкі жылулық тепетеңдік болып талданады.
- Отынның  жануында  бөлінетін  жылуды  қозғалтқыш  жұмысының  сыртқы
көрсеткіштерімен (тиімді қуат, су, май температурасы жəне т.б.) тəжірибелік анықталатын
негізгі құрамаларға бөлуді сыртқы жылулық тепетеңдік деп атайды.
- Отынның  жануында  бөлінетін  жылуды  индикаторлық  диаграммадан  алынатын
қозғалтқыштың  индикаторлық  көрсеткіштерін (ішкі) білумен  байланысты  анықталатын
негізгі құрамаларға бөлуді ішкі жылулық тепетеңдік деп атайды.
Есептің  қорытынды  бөлімі  есебінде  жылулық  тепетеңдік  құру  келесі  мақсаттарға
арналған:
Бірінші —  жылулық  шығындар  шамасын  есептеу. Жылулық  шығындарды  біле
отырып, жаңа технологиялар жəне жылуды қайта пайдаға асыру принциптерін пайдалану
арқылы  оларды  азайту  тəсілдерін  белгілеуге  болады. Жылулық  шығындарды  пайдалану
нəтижесінде, қозғалтқыштың  пайдалы  əсер  коэффициентінен  жоғары  пайдалы  əсер
коэффициентті қондырғылар жасауға болады;
Екінші —  жылулық шығындарды білу, қозғалтқыштардың көмекші жүйелерін (су,
майлау  жəне  басқа  жүйелер) жасау  жəне  олардың  тиімділігін  бағалауды  жүргізу  үшін
негіз  болып  табылады. Мысалға, жылулық  тепетеңдіктен  турбокомпрессорды  есептеу
жəне  құрастыру (газ  шығырлы  жəне  біріккен  үрлеуде) үшін  қажетті  шығатын  газдар
температурасы  анықталады. Сондықтан  жылулық  тепетеңдікті  құрудың  тікелей

173
тəжірибелік мəні бар;
Үшінші — таза  есептік. Жылулық  тепетеңдік  құру  есептеудің  дұрыстығын
бақылауға мүмкіндік береді. Жылудың шығыны кіріске тең болуы қажет. Егер тепетеңдік
болмаса, бұл есептеудің дұрыс еместігін көрсетеді.
Абсолюттік  шамада  компрессорден  кейін  ауаны  салқындатуы  бар  біріктірілген
қозғалтқыш үшін сыртқы жылулық тепетеңдік теңдеуі келесі:
ост
ОГ
воз
охл
д
охл
е
Т
воз
ф
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
+
+
+
+
=
+
+
.
.
.
.
1
алмастыру арқылы
Т
воз
ф
Q
Q
Q
Q
+
+
=
.
1
0
аламыз
ост
ОГ
воз
охл
д
охл
е
Q
Q
Q
Q
Q
Q
+
+
+
+
=
.
.
.
0
Отынмен берілген толық (химиялық) жылу мөлшері.
P
н
T
Q
G
Q
×
×
=
x
1
мұнда: x
- тиімді  жылу  бөліну  коэффициенті (отынның  толық  жануын
көрсететін);
T
G   - отын шығыны, кг/сағ;
P
H
Q - отынның төменгі жылу шығару қабілеті, кДж/сағ.
Ауамен берілетін физикалық жылу мөлшері:
к
pmb
Воз
воз
ф
t
c
G
Q
×
×
=
.
.
мұнда :
Boз
G  - ауа шығыны, кг/сағ;
pmb
c
 - тұрақты  қысымда  ауаның  орташа  массалық  меншікті  жылу  сиымдылығы,
К
кг
кДж
×
 ;
t
к
 - компрессорден кейінгі ауа температурасы, К (ауа салқындатқыш алдында).
Цилиндрге отынмен берілген физикалық жылу мөлшері:
T
Т
T
T
t
c
G
Q
×
×
=
T
G  - отын шығыны, кг/сағ;
с
Т
  — отын орташа массалық меншікті жылу сиымдылығы,
К
кг
кДж
×
 ;
t
Т
 - отын температурасы, К .
Берілетін  отын  мөлшерінің  аз  болуымен  жəне  оның  температурасының
төмендігімен  байланысты  көрсетілген  жылу  мөлшерінің  абсолюттік  шамасы  өте  аз  жəне
жылулық тепетеңдікті анықтауда есепке алынбайды, яғни
воз
ф
Q
Q
Q
.
1
0
+
=
Қозғалтқыштың пайдалы жұмысына айналатын жылу мөлшері,
e
e
Q
немесе
Ne
е
Q
h
×
=
×
=
3600
3600

174
мұнда: 3600 жылулық эквивалент 1 кВт (1кВт = 3600кДж);
e
e
N
h
,  - тиімді қуат (кВт) жəне қозғалтқыш ПƏК.
Салқындатқыш сұйыққа кететін жылу мөлшері,
M
B
д
охл
Q
Q
Q
+
=
.
,
кететін жылудан тұрады:
-  салқындатқыш суға
)
(
.
.
вх
B
вых
B
B
B
B
t
t
c
G
Q
-
×
×
=
,
 -  майға
)
(
.
.
вх
М
вых
М
M
M
M
t
t
c
G
Q
-
×
×
=
.
мұнда
M
B
G
G ,
— судың жəне майдың шығыны, кг/сағ.;
с
в
 жəне с
м
 — судың жəне майдың меншікті жылу сиымдылығы, кДж/(кг-°С);
.
.
.
.
.
,
,
,
вых
M
вых
В
вх
M
вх
B
t
t
t
t
  -  қозғалтқышқа  кіруде  жəне  шығудағы  судың  жəне  майдың
температурасы, К.
Салқындатқыш  сұйыққа  берілетін  жылуға, піспек  пен  піспек  сақиналарының
төлкеге  үйкелісіндегі  механикалық  шығындары  есебінен  берілетін  жəне  газдардан
қабырғаларға  берілетін  жылудан  тұратын  цилиндр-піспек  тобының  салқындату  жылуы
кіретінін  есепке  алу керек. Сонымен бірге мойынтіректердің  үйкелісінде бөлінетін  жылу
салқындатқыш маймен бірге кетеді. Салқындату жүйесіне берілетін жылуға су жəне май
сорғыларының  жұмысыда  кіреді. Төрт  ырғақты  дизельдер  үшін  сорғы  жұмысының
шығындары  да  есепке  алынады, яғни  цилиндрді  таза  ауа  зарядымен  толтыруға  жəне
цилиндрді газдардан тазартуға жұмсалған жұмыс.
Жылулық  тепетеңдік  теңдеуінің  қалған  мүшесі  қозғалтқыштың  сыртқы  қызған
беттерінен  қоршаған  ортаға  берілетін  жылу  шығындарымен  бірге  басқа  шығындарды
есепке алады жəне берілген жалпы жылу мөлшерінің 2-3 % құрайды.
Компрессордан кейін салқындатқышта ауадан алынатын жылу мөлшері,
)
(
1
.
.
к
к
pmb
Воз
воз
охл
t
t
c
G
Q
-
×
×
=
 мұнда:
pmb
c
 - тұрақты  қысымда  ауаның  орташа  массалық  меншікті
жылусиымдылығы,
К
кг
кДж
×
 ;
 t
к
,  t
к1
 — салқындатқышқа дейін жəне кейінгі ауа температурасы, К.
Өңделген газдармен кететін жылу мөлшері:
T
pmГ
T
Воз
ОГ
t
c
G
G
Q
×
×
+
=
)
(
мұнда:
pmГ
c
 — ӨГ орташа массалық меншікті жылусиымдылығы,  кДж/(кг·К),
t
Т
— шығару коллекторындағы ӨГ температурасы (турбина алдында), К.
Жылудың қалған мөлшері
ОГ
воз
охл
д
охл
е
воз
ф
ост
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
-
-
-
-
+
=
.
.
.
.
1
Көлік  кузовын  желдетуді  есептеуде  қажетті  қоршаған  ортаға  кететін  шығынды
анықтау  үшін,
ост
Q
  мəнін  қолданады, бірақ  шындығында  бұл  шынайы  шығындардан

175
біршама жоғары.
Сыртқы  жылулық  тепетеңдікті  анықтауда  жылулық  тепетеңдіктің  меншікті
(жанған отынның барлық жылуына байланысты, яғни 1 кг отынға) құрамасын қолданады.
Бұл жағдайда жылулық тепетеңдік келесі түрде болады
.
%
100
q
;
%
100
q
;
%
100
q
%;
100
q
;
%
100
q
0
ост
0
ог
0
.
.
охл.воз
0
.
охл.д
0
е
×
=
×
=
×
=
×
=
×
=
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
Q
ост
ог
воз
охл
д
охл
e
Мұнан,
%
100
q
q
q
q
q
ост
ог
охл.воз
охл.д
е
=
+
+
+
+
 екенін көреміз.
Абсолюттік бірлікте ішкі жылулық тепетеңдік теңдеуі
ост
ОГ
воз
охл
д
охл
i
Q
Q
Q
Q
Q
Q
+
+
+
+
=
.
.
1
.
0
 Мұнда  сыртқы  жылулық  тепетеңдікке  қарағанда  қозғалтқыштың  ішкі
индикаторлық жұмысына айналған Q
i
 жылу есепке алынады:
i
Q
немесе
Ni
Q
i
i
h
×
=
×
=
3600
3600
, ал
1
.д
охл
Q
  -  бұл  жұмыстық  циклдың
барлық  ұзақтығында  механикалық  шығындарға  тең  жылуды  есепке  алмай, газдардан
қабырғаларға жылу беруде ғана салқындату сұйығымен кететін жылу мөлшерін көрсетеді.
Қабырғалардан  жылу  беруде  ауа  зарядының  қызуы  жүретін  толу  жəне  тазарту  үрдістері
ғана, оның абсолюттік мəні өте аз болғандықтан есепке алынады. Жылулық тепетеңдіктің
басқа құрамалары сыртқы жылулық тепетеңдік құрамалары сияқты сақталады.

176
6 - БӨЛІМ. ПІСПЕКТІ ҚОЗҒАЛТҚЫШТЫҢ КИНЕМАТИКАСЫ МЕН
ДИНАМИКАСЫ
6.1 Айналшақты-бұлғақты механизмнің кинематикасы
6.1.1 Жалпы жағдайлар
Қозғалтқыштардың құрылымы бойынша көпшілікпен мақұлданған жіктелуіне белгі
ретінде қозғалтқыштың негізгі базалық бөлшектерінің (цилиндрлер блогі, иінді білік жəне
жұмыс  цилиндрлерінің  саны) геометриялық  орналасуын  жəне  жұмыс  цилиндрлерінің
орналасуы мен санын пайдаланады.
Іштей  жану  қозғалтқыштарын  құрастыру  тəжірибесінде  қатарлы, V-тəрізді  жəне
жұлдызтəрізді  қозғалтқыштар  пайдаланады. Осылардың  ішінде  ең  кең  тарағандары -
қатарлы жəне V-тəрізді. Бұл қозғалтқыштардың кинематикалық сұлбалары ең қарапайым.
V-тəрізді қозғалтқыштарда цилиндрлердің өстері арасындағы бұрышты құлау бұрышы деп
атайды.
Құлау бұрышының мəндерін əдетте келесідей қабылдайды: V=(43-45) , 60, 90, 180°;
соңғы жағдайда қозғалтқышты оппозиттік деп атайды.
Көліктік  қондырғысына  белгілі  цилиндрлер  саны  бар  қозғалтқышын  таңдау  үшін
қуаттылық, үнемділік  жəне  айналу  жиілігінен  басқа  келесі  жағдайларға  назар  аударады:
қозғалтқышты көлікке орнату үшін арналған орынның габариті, конструкцияның беріктік
жəне  сенімділік  сипаттамалары. Сонымен  қатар, цилиндрлер  санын  көбейту
қозғалтқыштардың  айналу  моментінің  біркелкілігін, тепетеңдігін  жақсартатынын,
қозғалтқыштың оталуын жеңілдететінін ескереді.
Іштей  жану  қозғалтқыштарын  жұмыстық  жүрістері  бірқалыпты  кезектесуін, яғни
олар бірдей бұрыштық аралықтарда қайталануын қамтамасыз етіп құрастырады.
Жұмыстық цикл келесідей іске асады:
төрт ырғақты қозғалтқышта - иінді біліктің екі толық айналымында немесе 720°,
екі ырғақты қозғалтқышта - иінді біліктің бір толық айналымында немесе 360°.
Егер қозғалтқыштың цилиндрлер саны i-ге тең болса, көп цилиндрлі қозғалтқышта
жұмыстық  жүрістер, бірқалыптық  шарты  орындалған  жағдайда, келесі  бұрыштық
аралықта қайталанып отырады:
-
төрт ырғақты қозғалтқышта
i
720
=
n
;
-
 екі ырғақты қозғалтқышта
i
360
=
n
.
Қозғалтқыштағы  жұмыстық  жүрістерінің  бірқалыпты  кезектесуі  иінді  жəне
газүлестіргіш  біліктерінің  арнайы  құрылымымен  қамтамасыз  етіледі. Бұл  кезде
қозғалтқыш цилиндрлері олардың саны мен қозғалтқыш жинақтауына байланысты белгілі
ретте жұмыс істейді.
6.1.2 Орталық 
айналшақты-бұлғақты 
механизмдегі 
кинематикалық
арақатынастар
Айналшақты-бұлғақты  механизмнің (АБМ) кинематикасы  піспектің  ілгерінді-
қайтымды  жүрісін  иінді  біліктің  айналымдық  жүрісіне  түрлендіру  үшін  қызмет
атқарады.
АБМ  жұмыс  істеу  жағдайларын  қозғалтқыштың  əртүрлі  тəртіптерде  жұмыс  істеу
кезінде  пайда  болатын  жағдайлары  анықтайды. Бұл  бөлшектерге  түсетін  механикалық
жүктемелердің өзгеру шамасы мен сипаттамасын АБМ кинематикалық жəне динамикалық
зерттеулерінің негізінде анықтауға болады.

177
В׳
В״
ТМН
ЖМН
O
 B
Х
 S 
=2 
r
L
ш
 +
 r
 У
 А
А״
+ β
- β
ТМН
ЖМН
w
 А׳
 Х
 О׳
L
ш
r
φ
Айналшақты-бұлғақты  механизмнің  кинематикасын  білу - механизмде  əсер  ететін
күштерді  анықтау жəне басқа  да  есептеулерді  жүргізу үшін, соның  ішінде беріктік жəне
тозуды  анықтау, қажетті  шарт. Кинематикалық  сараптауда  əдетте  идеалды  айналшақты-
бұлғақты  механизмді  қарастырады. Идеализациялау  мəні  айналшақ  бірқалыпты  тұрақты
бұрыштық жылдамдықпен айналуы мен айналшақты-бұлғақты механизмнің буындасатын
бөлшектерінде  саңылаулардың  болмауында. Идеализациялау  мақсаты - есептеулерді
жеңілдету. Бұл  кезде  барлық  кинематикалық  шамаларды  айналшақтың  айналу
бұрышынан функциялары ретінде өрнектеуге болады, яғни АБМ бір еркіндік дəрежесі бар
механизм  ретінде  қарастырады. Айналшақтың  айналу  бұрышы  уақытқа  тура
пропорционалды. АБМ  кинематикалық  сараптауына  оның  буындарының  əсіресе  піспек
пен  бұлғақтың  қозғалыс  заңдылығын  орнықтыру  жатады. АБМ  кинематикалық
зерттеуінде  анықталатын  негізгі  функциялар  болып  иінді  біліктің  айналу  бұрышынан
(
.
.
.
.
б
а
б
и
j
) келесі тəуелділіктер табылады:
- піспектің орын ауыстыруы (жүрісі) - х, (м);
- піспектің жылдамдығы - υ,(м /с);
- піспектің үдеуі - j, (м /с
2
)
Төменде  АБМ  ең  кең  тараған  яғни  қатарлы  түрінің  кинематикалық  тəуелділіктері
келтірілген.
6.1.3 Орталық (қатарлы) айналшақты-бұлғақты механизмнің кинематикасы
6.1 - суреттінде  ең  қарапайым  орталық (қатарлы) айналшақты-бұлғақты
механизмнің сұлбасы келтірілген.

178
6.1 - сурет. Орталық (қатарлы) айналшақты-бұлғақты механизмнің сұлбасы
Орталық деп цилиндр өсі иінді біліктің өсін кесіп өтетін АБМ атайды.
АБМ негізгі құрылымдық сипаттамалары болып келесілер табылады: айналшақтың
радиусы - r, піспектің жүрісі - S жəне бұлғақтың ұзындығы - L
ш
.
Айналшақтың радиусы піспек жүрісінің жартысына тең, яғни
r =
2
S
Іштей  жану  қозғалтқыштарының  маңызды  құрылымдық  параметрлерінің  ретінде
айналшақ радиусының бұлғақтың ұзындығына қатынасын пайдаланады
ш
L
r
=
l
.
Бұл параметр көптеген кинематикалық шамалары жəне қозғалтқыштың құрылымы
мен  оның  бөлшектеріне  едəуір  əсерін  тигізеді. Мысалы, бұл  параметр  қозғалтқыштың
вертикальды  өлшемін  анықтайды. Қазіргі  заман  ІЖҚ  үшін  бұл  параметрдің  мəні  келесі
аралықта
l
 =
5
1
2
,
3
1
×
×
×
×
 жəне есептеулер кезінде бұл шаманы осы аралықта қабылдайды.
L
ш
 (АВ) - бұлғақ,
l
r
ш
L
=
 ;
r (О
1
А) - айналшақ радиусы, r =
2
S
;
b  - бұлғақ өсінің цилиндр өсінен ауытқуының ағымдық бұрышы;
j
- айналшақ өсінің цилиндр өсінен ауытқуының ағымдық бұрышы.
х - айналу  бұрышына
j
сəйкес  піспектің  орын  ауыстыруы  (ЖМН-нен  ТМН-ге
дейін жəне керісінше)
S — піспектің жүрісі;
ω - иінді білік айналуының бұрыштық жылдамдығы;

жүктеу/скачать 7,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: