Физиологияның зерттеу эдістері

1) Бакылау эдістері - физиологиялык кұбылыстарды калыпты жағдайда 
жэне эртүрлі эсерлерден кейін кадагалауга мүмкіндік береді. 
Тірліктік 
эрекеттер жылжымалы болғандыктан, бұл эдетте, 2-3 үрдісті камти алады.
2) Тіркеу әдістері - физиологиялық қүбылыстарды механикалык жане 
электрлік тэсілдермен жазып алады.
3) Тітіркендіру әдістері - тірі құрылымдардың, агзалар мсн тіндердің 
күйін өзгерту мақсатымен механикалық (кесу, түйреу), биологиялык (егу, 
уландыру), химиялық (гұздар, қышкылдар, дәрілер), физикалық (дыбыс, 
сэуле, электр агыны, температура т.б.) түлектердің эсерін қолданады.
4) Электрофизиологиялык эдістер - қозгыш тіндер мен ағзалардың 
электрлік құбылыстарын жэне эртүрлі электрлік емес көрсеткіштерді 
(ультрадыбыс, 
электромагнит 
толқындары 
т.б.) 
тіркегіштер 
мен 
күшейткіштер қолданып осы амалмен тіркейді.
5) Өткір тәжірибе әдістері - жануарларға вивисекция (тэнтілу), 
олардың мүшелерін, агзаларын, тіндердін окшаулау тәсілдерін жасайды.
6) Созылмалы тәжірибе эдістері - жануарларға тірідей операция жасап, 
олар жазылганнан кейін ұзақ уакыт бақылайды. 
Бұл әдісті физиологияға 
алгашкы енгізген И.П.Павлов болатын, сөйтіп ол организмді бөлшектеп 
караудың (анализ) орнына, біртұтас жүйе ретінде (синтетездік) тсксеруге 
мүмкіндік жасады.
7) Аспсттьщ әдістер - физиологиялык зерттеулер нэтижесінде 
медицинага әртүрлі үрдістерді тексеру, ауруларды анықтау (диагноз) жэне 
емдеу (терапия) үшін арнайы аспаптар үсынады.
Қазіргі кездегі физиология баска да галымдардың жетістіктерін кеңінен 
пайдаланып, медицина салаларының дамуына ықпалын тигізуде.
Осы кездегі физиологиялык зерттеу жұмыстарында ғылым мен техника 
жетістіктерін, кибернетика, информатика, радиоэлектроника жаңалыктарын 
есептеуші машиналарды, телеметрияны т.б. кеңінен колданады.
Физиология мен техника гылымдарыныц тыгыз байланысынан бионика, 
физиологиялык, кибернетика жэне кванттық медицина дамыды. Мұндай 
жетістіктер медицина ғылымының баска да жаңа салаларын қалыптастырды.
Оган коса казіргі физиология ғылыми зерттеулерді кешенді гүрде 
жүргізеді, шектес ғылымдардыц табыстарын, мәліметтерін мол пайдаланады. 
Соңгы кезде осының негізінде маңызды гылыми нәтижелср алынып отыр.
Мүнымен бірге физиологиялык зерттеулер жүйелі түрде жүргізіледі. 
Организмнін кызметін жүйелі түрде зерттеу ондағы көптеген физиологиялык 
жағдайларды түсінуді жеңілдетеді. Сондықтан тірі организмді әрекепік 
жүйелер теориясының тұргысынан зерттеу басталады. Әрекеттік жүйелер 
теориясы жэне эржақты қағидалары медицина, педагогика, психология, 
социология, техника т.б. гылым салаларында кеңінен қолданыс тапты.

жүктеу/скачать 28,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: