Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП


ecKepin,  жас акынга  6ipa3



Pdf көрінісі
бет148/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   217
Байланысты:
kabdolov zeinolla soz oneri

ecKepin, 
жас акынга 
6ipa3 
кеш1р!ммец 
кдрасак, дал осы елецнен элгадей агаттыкемес, эжептэу1р 
жарастык табуга болады. Кдндай дейаз гой? Осы еленде 
езгшз жогарыда жеке-жеке байыптаган б1рнеше тэсш 
6iTe 
кайнасып, 
6ipre 
жур: айкьшдау (эпитет) керек пе, тецеу 
керек пе, ауыстыру (метафора) керек пе... 
6epi 
бар, 
Булардан баскд да «ызык-кызык уйлеамдер бар. Крп-кара, 
мвп-мелд1р ,туп-тунык — улгайган эпитет, оныц устше, 
магына жагынан, 
6ipiHe-6ipi 
кдрама-кдрсы антонимдер, ал 
айшыгына кдрасак — антитеза. Сондай-ак 
6ip 
кездщ аласы 
мен кдрасын акын б!рде тецеу аркылы ажарласа, б1рде 
метафорамен кубылтады да, ещц 
6ipfle 
угым жагынан 
епздеу (параллель крю) аркылы эп-есем айшыкжасайды.
Будан шыгатын корытынды: тыдщ кврктеу куралда- 
рыньщ 6epi — 6ipmen-6ipi взара тыгыз байланыстагы, карым- 
катынастагы, аралас-щралас жатк,ан жэне жарыса 
крлданылып, 6ipm~6ipi устеп, талыктырып жатк,ан нврселер.
Ещц мына шындыккд зейш аудару кажет: эдеби шыгарма 
уш жанрда (поэзия, проза, драматургия) жазылады десек, 
эдеби тшде де осы уш жанрга лайык уш турл1 машык бар. 
Дау жок, драматургия — синтетикалык жанр, еленд1 
пьесалар да бола берегш белгип, 
6ipaK 6epi6ip, 
уш жанрдьщ 
жазылу машыгы уш тур
т . 
Демек, 
т ш д щ
кержтеу кураддары 
да уш жанрда уш сипатта крлданылады: поэзиядазгы кднатты 
сез1мге, пафоскд лайык ажарлаулар, кубылтулар, айшык- 
таулар шынайы прозадагы авторлык су^еттеулер мен ба- 
яндауларда шыншылдык мелшершен шыкдай, сарац пай- 
даланылса, автор кдтыспай, ылги гана кдтысушы адамдар 
сейлеп кететш драматургияда элплердщ 
6api 
колма-кол 
баскд кызмет аткдруга — эр кдЬарманныц сезш, сол аркылы 
езш даралау эрекетше кэшель Бул тургыдан алып 
Караганда,
243


драматургия тип жазба эдебиеттен repi, кэдш п ауызею 1 
сейлеу тшне жакын.
Уш жанрда уш турл1 машык, бар дегеннщ езш де | 
дащрек пайымдай iycyiMi3 ксрск. Бул ретте, алдымен, 
поэзия мен прозаны жанр деп атауымыздыц ез1 (осылай : 
айтыла беретшше кдрамастан) шартты екенш мойындауга 
тш стз. Дурысьша келеек, едебиеттеп уш жанр — эпос, 
лирика, драма (буларга кейш арнайы ток,таламыз). Содан 
сон, эр жанрдыц эр алуан жанрлык турлер1 бар. 
Осылардыц эркдйсысына тен, айталык, роман мен 
новелланыц, ел ец мен поэм аны ц, ком едия мен 
трагедияныц эркдйсысына тэн сез мэнер1, жазу машыгы 
болатыны тагы даусыз. Меселен, комедиядагы кулю мен 
трагедиядагы кдйгыныц эркдйсысы акцкдт шындыктыц 
езшде ер сипатта, 
6ip-6ipiHe 
керегар болса, буларды 
едебиетте де уксас мэнердеп, 
6ip 
машыктагы сездермен 
жинактау мумкш емес.
Акыр аягында, романтик жазушы мен реалист 
жазушыныц эркдйсысы — ер машыктагы суреткерлер 
екенш , екеуш щ сез колданысы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет