89
бо ла ша ғын жар қын етіп, ха лық ара сын да-
ғы бей біт ші лік ті сақ тау, отар лау ды көз де-
ген ел ден жы рақ қа, Жи де лі бай сын ға кө шу
мә се ле сін қоз ға ған. Бұл жыр лар дың үгіт-
на си хат тық, үл гі-өне ге лік си па ты ба сым
бо лып ке леді.
Бұ қар өмір сүр ген дәу ір дің ұлы оқи ға-
сы – жоң ғар қал мақ та ры ның қа зақ же рі не
ба са-көк теп кі руі. Ха лық ба сы на түс кен
бар ау ырт па лық ты Бұ қар елі мен бір ге көр-
ген. Бұ қар жы рау –
Бө ген бай ба тыр дың
өлі мін хан Абы лай ға ес тір ту ші жы рау дың
бі рі. Ол ба тыр дың та ри хи ор нын, оған
де ген ха лық тың
қай ғы сын хан қай ғы сы-
на ұш тас ты ра жыр лай біл ген. Қа зақ тың
даңқ ты ба тыр ла ры ның ішін де Бө ген бай ды
да ра лай да біл ген. Бұ қар Абы лай хан ды да,
Бө ген бай
ба тыр ды да өз ор та сын да, бас қа ба тыр лар мен бір ге су-
рет тей ді. Олар – бі рі нен-бі рі асып тү сіп оты ра тын қайт пас ер лер.
Со лар дың ішін де Бө ген бай дың тұл ға сы ерек ше:
Қа зақ тың ха ны Абы лай,
Абы лай ха ным, бұл қа лай?
Ақиық ты ас пан ға
Ұш пас тай ғып тор ла ды.
Құ ла ған ға ұқ сай ды
Қа зақ тың қа мал қор ға ны.
Қай ғы рмаңыз, хан за дам,
Айт па сы ма бол ма ды, –
Ба ты рың өт ті Бө ген бай.
«Ұл ты ның та ма ша ру ха ни адам гер ші лік
қа си ет те рін бой ына
да рыт қан кө кі ре гі даң ғыл,
ал мас тіл ді, дуалы ау ыз ке мең гер ді
Абы лай хан да қа сы нан бір елі қал дыр ма ған.
Ақыл-ой ға ке мел
«кө ме кей әу лие» Абы лай хан ның дұ рыс ше шім, па ра сат ты пайым
қа был дауы на, қос бүй ір де гі Қы тай мен Ре сей ат ты қос алып мем-
ле кет тің ара сын да оң тай лы сая сат ұс тауы на, әс ке ри дип ло ма-
тия лық қа рым-қа ты нас тар ды рет теу ге ба рын ша ық пал жа са ған.
За ман кел бе ті, Отан тағ ды ры, өмір шын ды ғы, ел тұт қа сын ұс та-
ған
ше бер қол бас шы, бір туар ба һа дүр, үз дік мә мі ле гер,
зер де лі
мем ле кет бас шы сы Абы лай хан ның жор ту ыл-жо рық күн де рін де гі
Бұқаржырауескерткіші.
Ботақаракенті
Достарыңызбен бөлісу: 
