Оқулық екі бөлімді 2 бөлім «Машина жасау технологиясы» мамандығы бойынша

1
 
a
 
б
 
3.13 сурет. Мойынтіректерді қақпақпен (а) және бұрандамыен 
(б) тоқтату сызбасы: 1 – қақпақ; 2 – төсеме; 3 – бұранда; 4 - шайба
Бөлшектерді құрастыру әзірлеу кезінде сыртқы шолып 
тексерумен бөлшектердің тазалығы мен күйін тексереді, 
мойынтіректерді қайтадан іске қосады, шаяды және майдың жұқа 
қабатымен майлайды. 
Құрастыру 
алдында 
мойынтіректерді 
бақылауды 
тірек 
жұмысының сенімділігіне әсер ететін ақаулықтарды анықтау үшін 
жүргізеді. Бақылаудың негізгі түрі ұрылған жерді, жарықты, 
коррозияны және т.б. анықтау мақсатында көбен шолып тексеруді 
орындау. Кейбір жағдайларда нақты түйіндесуді алу үшін домалау 
денесі мен қондыру өлшемдерінің геометриялық параметрлерін 
өлшейді.
Домалау мойынтіректері бар тіректерді алдын ала құрастыру, 
мойынтіректердегі әрекеттері саңылауларды анықтайтын өтемдеу 
элементтерінің өлшемін таңдау және әрекеттегі өстік және 
радиалды саңылауларды тексеру үшін орындалады. 3.14 суретте 
білікке тығыздалынған шарлы мойынтіректегі өстік және 
радиалдық саңылауды өлшеу сызбасы көрсетілген. Радиалды 
саңылауды өлшеу үшін сыртқы сақинаны 2 (қолдан) 6 иінтірекпен 
жылжытады, ал саңылаудың көлемін 1 индикаторлық аспап 
бойынша анықтайды. Өстік саңылауды өлшеу үшін мойынтіректе 2 
сыртқы сақинаны (қолдан) бір шеткі қалыптан екіншісіне өстік 
бағытта жылжытады. 3 индикаторлық аспабы өстік саңылаудың 
көлемін көрсетеді.
Радиал-тірелімді мойынтіректері бар тіректерді құрастыру 
кезінде өстік саңылау компенсаторларды іріктеумен реттеледі. 
Тіректе 3.15 суретінде көрсетілген құрылымдық сызба 4 сақина 
болып табылады. Қажет компенсатордың жуандығын өлшемдік
260
 

3.14 сурет. Білікке баспақтаудан соң 
радиалды мойынтіректегі саңылауларды 
тексеру сызбасы: 
1,3 
– индикаторлық аспаптар; 2 – 
мойынтіректің сыртқы сақинасы; 4 – 
мойынтіректің ішкі сақинасы; 5 – білік 
цапфасы; 6 – тетігі
тізбекті есептеу немесе тіректі алдын ала 
құрастыру уақытында эксперимент ретінде 
анықтауға болады.
Компенсатор жуандығын 
эксперименттік іріктеу кезінде тіректі алдын 
ала құрастыру компенсаторды пайдаланусыз 
келесі тәсілмен орындалады. Білік цапфасына 
1 мойынтіректің ішкі сақинасын баспақтайы. 
Кейін 5 барлық бұрандамаларды бұрандалау, 
6 қақпақты мойынтіректе өстік саңылаудың жойылуы мезетіне 
дейін қақпақты қысу арқылы тіректі жинайды. Білік бұл ретте әрең 
бұрылады. Содан соң шеңбер бойынша үш орында қақпақ қапталы 6 
мен корпус қапталы 3 арасындағы пайда болған саңылауды өлшейді 
және оның орташа мәнін анықтайды. Тіректі бөлшектейді және 4 
компенсатордың қажетті қалыңдығын,саңылаудың орташа мәніне
мойынтіректегі 
қажетті 
саңылау 
көлемін 
қосу 
арқылы 
компенсатордың қажетті қалыңдығын анықтайды. Жинақтамадан 
іріктеп 
алынған 
компенсаторды 
орнына 
қондырады, 
бұрандамаларды 
белгіленген 
күшпен 
бұрандалайды 
және 
мойынтіректегі әрекеттегі өстік саңылауды тексереді. 
Сырғанау мойынтіректері, 1 білік цапфасы (3.16, а сурет) кіретін 
төлке ретінде (ішпек) көрсетілген. Ішпеті бүтін, немесе 
ажырайтындай орындайды. Ішпектерді үйкелісбасқы материалдан 
орындайды. Төлке түріндегі бүтін ішпек корпуста келесі тәсілдердің 
бірімен бекітілуі керек: 
3.15 
сурет. 
Радиалды-тіреуішті 
мойынтірегі бар тіреуіштің құрылымдық 
сызбасы: 
1 – білік, 2 – мойынтірек; 3 – корпус; 4 – 
компенсатор;5 – бұрандама; 6 – қақпақ.

жүктеу/скачать 14,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: