Бураева жанат бауыржановна бoлaшaқ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыру
жүктеу/скачать 3,52 Mb. Pdf көрінісі
|
dis Креативт3к ойлау
| құрылады:
Фрейм блогын қарастырыңыз «…»: 1.1. Жақтаулардың бірін таңдаңыз 1.1.1. Ол үшін тәуелсіз желі құрыңыз 1.1.2. Байланыс орнатыңыз. 1.1.3. Орындалған тапсырма туралы суретті хабарлама дайындаңыз 1.2. Фреймдердің бірін таңдаңыз 1.2.1. Оның мазмұнын мәтін түрінде сипаттаңыз 1.2.2. Кӛрнекі хабарламаны презентация түрінде дайындаңыз. Келесі сабақтың құрылымы білім алушылардың қысқа хабарламалар, иллюстрациялық есептер, ӛздігінен жасалған кадр блоктары түрінде аяқталған тапсырмаларды кӛрсету кезеңімен толықтырылды. Фреймдер мен фреймдер құрылымының бағдарламалық жасақтамасы – ақыл-ой карталарын құруға арналған бағдарламалар мен онлайн платформалар. Білімді фреймдік ұсыну әдісін пайдалануды біз қарқынды технология ретінде саралаймыз, ӛйткені ол оқу уақытын ұлғайтпай-ақ зерттелетін материалдың кӛлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді; - оқытылатын тақырыптың негізгі ұғымдарына білім алушылардың назарын аудару; - ұғымдар, оқиғалар, жүйе құраушылары арасында ассоциативті, себеп- салдарлық байланыстарды орнату дағдыларын қалыптастыру; - оқу материалын кӛрнекі түрде құрылымдау; - талдаудың жаңа құралы-фреймдік операция жасау. Ақыл-ой карталары әдісі Ақыл-ой карталары әдісін (mind-map) біз болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыруда тапсырмалар ретінде қолдандық. Бұл шығармашылық әдістің артықшылығы - сызықтық ойлау технологиясынан бейнелі технологияға ауысуға мүмкіндік береді. Берілген тапсырмаларды білім алушылар ақыл-ой карталарын құруға арналған еркін таралымдағы қолданбалы бағдарламалар мен онлайн режимде жұмыс жасайтын платформалар арқылы орындады. Жұмыста сӛздер мен сӛз тіркестері түріндегі құрылымдық бірлестіктерден басқа, белгішелерді, суреттерді пайдалануға рұқсат етілді. 130 Нәтижесінде тапсырманың ауызша тұжырымдамасы ғана емес, сонымен қатар әртүрлі кӛркем бейнелер, символдар мен белгішелер, ашық түстер қолданылды. Білім алшылар шығармашылық, жарқын және мазмұны жағынан барабар ӛзіндік ақыл-ой картасын бағытын құруға қызығушылық танытты, ӛзін тек субъектілер ғана емес, сонымен қатар білім беру үдерісінде жасаушылар ретінде сезінді, бұл алдағы ғылыми жұмысқа деген ынтаны арттырды. Ақыл-ой карталарын құруға арналған тапсырмалардың артықшылығы – білім алушылардың миының екі жарты шарлары да қатысады, бір уақытта ақпараттың бірнеше түрі ӛңделеді, педагогикалық ойлау үдерістері жан-жақты іске асады. Сонымен қатар, ақыл-ой карталары мен кластерлер құру білім алушыны оқу үдерісінің белсенді субъектісіне айналдырады, ӛйткені ол тек нәтижеге байланысты болады. Ал оқытушы тек метафораларды, баламаларды және айқын емес салыстыруларды қолдана отырып, ӛз бірлестіктерін ұсына отырып, ойлау үдерістеріне кӛмектесіп, ынталандырды. Педагогикалық практика Болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыруда педагогикалық практикада ӛздері ӛтетін және қатысатын оқу сабақтарының ерекше түрі болып табылады, оның барысында білім алушы- практиканттар оқыту мен тәрбиелеу арқылы әлеуметтік-мәдени тәжірибені беруге, студенттердің жеке дамуына жағдай жасауға бағытталған кәсіби педагогикалық іс-әрекет туралы тұтас түсінік қалыптастырады. Болашақ информатика мұғалімінің педагогикалық практика жағдайындағы педагогикалық креативтілік қызметі білім беру бағдарламасының шеңберімен және педагогикалық практиканы ӛткізу стандартымен шектеледі, сондықтан педагогикалық практиканы ұйымдастырудың дәстүрлі формасы, әдетте, есте қалған фактілер мен жинақталған әдістемелік ақпараттың кӛбеюіне бағдарланған. Сонымен бірге, теориялық тұрғыдан алғанда, педагогикалық практика үдерісінде болашақ информатика мұғалімінің кәсіби дағдыларының шоғырлануы жүреді, сонымен қатар, біз педагогикалық практика болашақ информатика мұғалімінің педагогикалық креативтілігінің үйлесімді дамуы үшін ең қолайлы кезең деп айтуымызға толық негіз бар. Педагогикалық практика педагогикалық креативтілікті дамытудың мақсатты үдерісін тікелей оқу кәсіби қызметіне біріктіруге мүмкіндік береді. Педагогикалық креативтілік педагогикалық практика үдерісінде мақсатты ӛзара әрекеттесу аясында қалыптасатын креативті ойлауда кӛрінетіні белгілі. Педагогикалық практика барысында болашақ информатика мұғалімдерінің дәріс, семинар және практикалық сабақтар барысында, педагогика, психология курстары бойынша, оқыту әдістемелері бойынша және тікелей мамандану пәндері бойынша алған теориялық білімдері, практикалық біліктері мен дағдылары жеке маңызды болып, практикалық мәнге ие болады. Педагогикалық практиканың мазмұны оқытушы қызметінің 131 ерекшелігімен және «білім бакалавры» біліктілігін алатын ЖОО түлегін даярлау стандарттары мен бағдарламасының талаптарымен айқындалады. Студенттер информатика сабағын жобалаудың теориялық негіздерін «Информатиканы оқыту әдістемесі» пәнін оқу барысында меңгереді, алайда теориялық білімнің жоғары деңгейі олардың практикада сәтті іске асырылуына кепілдік бермейді. Іс жүзінде сабақтарды дайындау және ӛткізу, оқу жұмысын жоспарлау және уақытты есепке алу дағдылары қалыптасады. Информатиканы оқыту әдістемесін оқу барысында алынған теориялық білімді практикаға кіріктіру студент мұғалім ретінде әрекет ететін мотивациялық орталықтың нақты ығысуымен байланысты белгілі бір қиындықтармен байланысты, ал оның қызметінің басым міндеті оқу емес, кәсіби болып табылады. Болашақ информаткиа мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастырудағы педагогикалық практиканың тиімділігі мен нәтижелілігі оның құрылымдық және мазмұндық жоспарының теориялық аспектілерін зерделеу кӛзделетін белгілі бір педагогикалық шарттардың орындалуымен анықталады. Болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық практикасын басқару тәжірибесі білім алушылардың ӛз мүмкіндіктерін асыра бағалайтындығын және түрлі оқыту әдістерін пайдаланып ұйымдастырылатын информатика сабақтарын жобалауда айтарлықтай кемшіліктерге жол беретіндігін кӛрсетті. Оқу барысында қалыптасатын тәжірибе мен оқу барысындағы олқылықтардан туындаған әдістемелік қателіктерден басқа, техникалық кемшіліктер мен субъективті факторларға қатысты басқа жоспардың қиындықтары бар. Негізінен, кемшіліктер педагогикалық практика барысындағы болашақ информатика мұғалімінің коммуникативтік және дидактикалық іс-әрекеттерімен, сабақтың белгілі бір кезеңіне бӛлінген уақытты тиімді жоспарлаумен байланысты. Бұл болашақ информатика мұғалімдеріне педагогикалық практиканы ұйымдастыруда информатика сабағын жобалауға үйретуде жоғарыда аталған қиындықтарға назар аудару қажеттілігіне әкелді. Педагогикалық практика болашақ информатика мұғалімінің информатика сабағын жобалау кезіндегі кемшіліктердің салдарын айқын әрі анық кӛрсетуге мүмкіндік береді, мұнда білім алушы ӛзінің сабақ барысындағы қателіктерін сезіне алады, бұл топ студенттері, әріптестері мен педагогикалық практика жетекшісі ӛз сабағын талқылау және талдау кезінде ескертулер мен ұсыныстары түрінде болады. Болашақ информатика мұғалімінің педагогикалық практикада мұғалімдік қызметтің алуан түрлі қырларын меңгеруі, педагогикалық креативтілігін жетілдіре қалыптастыруы іске асады. Бүгінгі таңда оқытушының негізгі позициялық рӛлдері «оқытушы», «ұйымдастырушы», «тәлімгер», «фасилитатор» және т.б. тұрғысынан сипатталады. Бұл рӛлдерді бӛлудің бірыңғай негізі жоқ, оқытушының іс- 132 әрекетінің мазмұны осы позицияларда қиылысады, бір-бірін толықтырады, бұл ӛзара әрекеттесудің екі субъектісінің де іс-әрекетінің тұтастығымен негізделеді. Ӛткізу орны мен уақытына, оқытушы тарапынан басшылықтың сипатына және нәтижелерді бақылау тәсіліне қарай БӚЖ-нің мынадай түрлері іске асырылды: 1) негізгі аудиториялық сабақтар (дәрістер, семинарлар, зертханалық жұмыстар) кезіндегі ӛзіндік жұмыс; 2) жоспарлы консультациялар, шығармашылық байланыстар, сынақтар мен емтихандар нысанында оқытушының бақылауымен ӛзіндік жұмыс; 3) білім алушы оқу және шығармашылық сипаттағы үй тапсырмаларын орындаған кезде аудиториядан тыс ӛзіндік жұмыс. Жоғарыда аталған жұмыс түрлерінің тәуелсіздігі ӛте еркін, ал нақты білім беру үдерісінде бұл түрлер бір-бірімен қиылысады. Жалпы, білім алушылардың оқытушының жетекшілігімен жүргізілетін ӛзіндік жұмысы кәсіби ӛзін-ӛзі тәрбиелеуге мақсатты дайындықты дамытуды педагогикалық қамтамасыз ету және білім беру үдерісінің дидактикалық құралы, білім алушылардың қызметін ұйымдастыру мен басқарудың жасанды педагогикалық құрылымы болып табылады. жүктеу/скачать 3,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|