137
Тәжipибeлiк-экcпepимeнтте тәуeлciз жәнe тәуeлдi aйнымaлылapды
aнықтaуда
келесі
әдicтepдi
қолдандық:
тeopиялық;
caуaлнaмaлы-
диaгнocтикaлық; мaтeмaтикaлық cтaтиcтикa әдicтepi.
Болашақ информатика мұғалімдерінің
педагогикалқ креативтілігін
ағылшын тілінде меңгерілетін пәндерді оқытуда қалыптастырудағы
тәжipибeлiк-экcпepимeнт жұмыcының бaқылaу кeзeңiндe қaйтapa жүpгiзiлгeн
caуaлнaмaлар мен жоғарыда аталған диагностикалық әдістемелер арқылы
болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін
қалыптастыру дeңгeйлері aнықтaлды.
Тәжipибeлiк-экcпepимeнттің бақылау кезеңінде біз алдыңғы тармақшада
сипатталған психологиялық-педагогикалық диагностикалық әдістемелерді
қайтадан іске асырдық. Бұл әдістемелер болашақ информатика
мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігінің қалыптасуының нәтижелік
кӛрсеткіштерін анықтауға мүмкіндік береді.
Зерттеу жүргізу үшін біз сенімді
әдістемелерді қолдандық, атап
айтқанда: педагогикалық мамандықтар студенттерінің оқу іс-әрекетіне
мотивтерін
анықтау
әдістемесі
(М.М.Калашникова,
В.Н.Косырев,
О.В.Щекочихин бейімдеуі бойынша), «Креативтілік» тесті (Н.Вишнякова),
«Ойлау типін анықтау және креативтілік деңгейі» әдістемесі (Дж. Брунер),
«Педагогикалық жағдайлар» әдістемесі (Р.С.Немов), Шығармашылық,
жауапты шешімдер қабылдау қабілетін бағалау сауалнамасы пайдаланылды.
Зерттеу жұмысымыздың 2.3 тармақшасында болашақ информатика
мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін қалыптастыру экспериментін
жүргізу үшін кӛрсеткіштер, ӛлшемдер анықталған. Сондай-ақ, аталған
тақырыпта анықтау эксперименті мазмұны баяндалып, болашақ информатика
мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін
қалыптастырудың қажеттілігі
айқындалды.
Болашақ информатика мұғалімдерінің педагогикалық креативтілігін
қалыптастыру бағдарламасы мен әдістемесі тәжірибеге ендірілді.
Эксперимент жүргізуге қатысқан –оқытушылар мен кафедра ұжымының
пікірлері талданып, қорытынды жасалды, бағдарлама мазмұнына ӛңдеулер
мен толықтырулар жасалды, тәжірибелік-эксперимент жұмыстарының
нәтижелеріне жан-жақты
теориялық талдаулар жасалып, диссертация
тақырыбы бойынша нұсқаулар дайындалды.
Эксперимент жүргізетін оқытушы-профессор құрамына қажетті
әдістемелік нұсқаулықтар жасалып ұсынылды. Зерттеу жұмысында
эксперименттік жұмыстардың диагностикалық бағдарламасына назар
аударылып,
болашақ
информатика
мұғалімдерінің
педагогикалық
креативтілігінің толықтығының коэффициентін анықтау үшін T.E.Исаеваның
статистикалық мәліметтерді ӛңдеу формуласы қолданылды:
К=(Z•n
i
) / n =(n
1
+n
2
+n
3
… n
n
);
1)
мұнда: n – орындалу керек әрекеттер саны;
n
i
– дұрыс орындалған әрекеттер саны;
138
Z – нұсқаларды қосу белгісі;
К – педагогикалық креативтіліктің қалыптасу толықтығының коэфициенті.
Коэффициенттің келесі
мәндеріне қол жеткізгенде, педагогикалық
шығармашылықтың қалыптасу деңгейі
құзыреттіліктің белгілі бір
құраушысы мазмұнының бір түріне сәйкес келеді:
К≤0,5 – тӛменгі теңгей;
0,5≤ К≤ 0,7 – орташа деңгей;
0,7≤К – жоғары деңгей.
Болашақ
информатика
мұғалімдерінің
педагогикалық
шығармашылығының дәл осындай кӛрсеткіштері үшін «иә» немесе «жоқ»
жүйесінде анықталуы мүмкін емес жағдайында, мәліметтерді статикалық
ӛңдеудің келесі жүйесі қолданылды:
К=(Z•m
i) / nm =(m1+m2+m3… mn); (2)
мұнда: К – педагогикалық креативтіліктің қалыптасу толықтығының
коэффициенті;
Z – нұсқаларды қосу белгісі;
m – кӛрсеткіштің қалыптасу деңгейіне сәйкес келетін балл саны;
n – педагогикалық креативтіліктің сандық кӛрсеткіші.
Коэффициенттің келесі мәндеріне қол жеткізгенде, педагогикалық
шығармашылықтың қалыптасу деңгейі құзыреттіліктің белгілі бір
құраушысы мазмұнының бір түріне сәйкес келеді:
К≤0,5 – тӛменгі деңгей;
0,5≤ К≤ 0,7 – орташа деңгей;
0,7≤К – жоғары деңгей.
Сонымен қатар, оқу барысында ұйымдастырушылық-әдістемелік білім
мен дағдыларды анықтау үшін арнайы ӛлшемдер алынды, математикалық
қайта құру қолданылды.
Соңғы эксперимент нәтижелерін мұқият бақылау арқылы жүргізіліп,
алынған мәліметтер бойынша сапалық талдау білім алушыларда
педагогикалық креативтілікке қатысты пәндерде оқып үйренуге, оқуға,
кәсіби іс-әрекеттеріне деген оң кӛзқарас бола бастағанын байқалады. Бұл
ӛзгеріс 17-кестеде берілген (сурет 24).
Достарыңызбен бөлісу: