калыптасады. Бүл дигаплоидтар алу лы селекциялық үдерісі жылдам өтеді және жаңа (гаметоклонды) қасиеттері бар өсімдік формалары пайда боладыу Өсімдіктер био- логиясы және биотехнология институтында К. Ж. Жамбакин, 119 «
қ
өсімдіктерді гаплоидизация жүрпзу жұмыстары жөнге салынған 'и ^Гаплоидтарды пайдаланып гомозиготаларды ( алуға болады. Хромосомалар екі еселену арқыль өсімдік гомозиготалық диплоидтық ұрықты өсімді ( 31-сурет ). 9 ААЬЬ х $ ааВВ Ғі АаВЬ $ АВ аВ АЬ аЬ Б Н 1
ААВВ ааВВ ААЬЬ ааЬЬ______ АА 1
: 1
ВВ : ЬЬ = 1 : 1 31-сурет. Гомозиготалық дигаплоидтарды (ОН) алу сызба-нұсқасы Гомозиготалық линияларды өзара будандастырып, гетерози- стық жоғары өнімді ұрпақ алынады. Гомозиготалық өсімдіктерді түқым арқылы көбейткенде, ұрығында белгілері ажырамайды, сон- дықтан бұл экономика жағынан тиімді келеді. Екі еселенген гап- лоидтардың негізінде гетерозистық будандарды алу үшін қажет- ті изогендік линияларын бір жылдың ішінде шығаруға болады, ал әдеттегідей инбридинг әдісімен бұған 4-6 жыл кетеді. Сонымен катар, гаплоидтық өсімдіктерде рецессивтік гендік мутациялар- ды анықтау оңай, себебі олар доминанттық аллельдермен бүркел- мейді. Бұл селекция процесін шұғыл жылдамдатады. Гаплоидтар ауыл шаруашылық дақылдарды генетикалық сандық талдаудан % * паидаланылады
