Шарт ты бел гі лер Жаңа тақырыпты меңгеру тапсырмалары
жүктеу/скачать 9,92 Mb. Pdf көрінісі
|
8-сынып .Қ.ӘДЕБ
- Бұл бет үшін навигация:
- Сөз мар жан АР МА Н- ПВ б ас па сы
| қа лы кі лем – түр лі
түс ті ою-өр нек тер мен бе зен ді ріл ген, қым бат ба- ға лы кі лем сұх бат – 1. Екі не ме се одан да көп адам дар дың өза ра жүр гіз ген әң гі ме- сі. 2. Әң гі ме-дү кен құ рып оты ра тын оты рыс, жи ын. 3. Тіл ші та ра пы нан алы- на тын әң гі ме-ха бар дұ ға – діни. Аман- сау- лық, сау-са ла мат тық ты ті лейт ін Құ ран аят та ры оғыз дар – (ежел гі тү рік ше – оғуз қа зақ ша – оғыз) – ор та ға сыр лар да Ор та лық Азия да өмір сүр ген тү ркі тіл дес тай- па лар. Оғыз дар атау ын бір қа тар зерт теу ші лер ал ғаш қы да «тай па лар», «тай па лар бір лес ті гі» де- ген ұғым ды біл дір ген деп есеп те ді. Оғыз дар жай лы де рек тер түр лі жаз ба ес- ке рт кіш тер де, ше жі ре де, жыр, аңыз әң гі ме үл гі ле- рін де «ғұз», «оғыз» де ген атау лар мен ер те де ор та ға сыр лар дан бас тал ға ны бел гі лі. Оғыз атауы ның ұлыс тық, тай па лық эт но- ним ге ай на луы түр кі ха- лық та ры на ор тақ «Оғыз- на ма» жы рын да ғы бас ты кей іп кер Оғыз қа ған есі мі- мен ті ке лей бай ла ныс ты. Жыр да ол бар ша түр кі ру-тай па ла ры ның ар ғы ата сы етіп көр се ті ле ді. Уа қыт өте ке ле оның есі- мі эт нос тық атау ма ғы на- сы на ай нал ған Сөз мар жан АР МА Н- ПВ б ас па сы 14 бі ре се ақ кі ріс ті са дақ қа, бі ре се қы лыш қа тү сіп, сол төр теуін де ұнат ты. – Ей, кө пес тер, мы на бо зай ғыр ды, күр зі мен қы лыш ты, са дақ ты ма ған бе рің дер, – де ді. Бұл сөз ді ес ті ген кө пес тер шо шып кет ті. – Көп пе қа ла ға ным? – де ді жі гіт. – Не ге көп бол сын, бі рақ біз дің бе гі- міз дің жал ғыз ұлы бар еді, бұл төрт зат со ған ар нап алын ған сый лық еді, – де ді. – Бе гі ңіз дің ұлы ның аты кім еді? – де ді. – Байбөрінің ұлы ның аты Бам сы дей тін еді, – де ді олар. Олар мы на тұр- ған жі гіт Байбөрінің ұлы еке нін біл ме ді. Жі гіт ас тын да ғы атын те бі ніп, жол ға шық ты. Кө пес тер ар тын да қа рап қа ла бер ді. Көп ұза май кө пес тер кел ді. Бас иіп, сә лем бер ді. Байбөрінің оң жа ғын да отыр ған бас кес кен, қан төк кен жі гіт ті көр ді де, иі ліп ұғлан ның қо лы нан сүй ді. Бұ лар бүйт кен де, Байбөрі Бек тің ашуы ұс та ды. – Ей, жын ды ның ұлы жын ды лар, әке сі тұр ған да ұлы ның қо лын сүйер ме? – де ді. – Хан ием, бұл жі гіт се нің ұлың ба еді? – де ді кө пес тер. – Иә, ме нің ұлым. – Хан ием, он да рен жі ме, ал ды мен оның қо лын өп ке ні міз дұ рыс, егер се нің ұлың бол ма са, мы на ма лы мыз Күр жіс тан ға ке те тін еді, бә рі міз тұт қын бо лар едік, – де ді. – Ме нің ұлым бас кес ті ме, қан төк ті ме? – Иә, хан ием, бас кес ті, қан төк ті, адам өл тір ді. – Ей, бұл ұғ лан ға ат қо яр уа қыт бол ды ма? – де ді. – Иә, сұл та ным, ат қоя тын уа қыт әл де қа шан жет ті. Байбөрі қа лың Оғыз бек те рін ша қыр тып, қо нақ ет ті. Қор қыт ата ке ліп, ұғ лан ға ат қой ды. – Үнім ді аң да, сө зім ді тың да, Байбөрі Бек! Ал ла Та ға ла са ған бір ұл ды бер ді, ба қыт ты бол сын! Ақ ту ын ұс тай тын мұ сыл ман дар дың ар қа сы бол сын! Қар сы жат қан тау лар дан асар бол са, Ал ла Та ға ла ұлы ңа өт кел ашып бер сін! Қан ды су лар дан өтер бол са, өт кел бер сін! жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|