~ 307 ~
14-СЕ МИНAР
ПAРЕ МИ ОЛО ГИЯ ЖӘ НЕ
ФРAЗЕОЛО ГИЯДA
КЕЗ ДЕС ЕТІН МИ ФО НИМ ДЕР
–
Көк те Құдaйдың, Жер де құмaйдың әлі кел мейді
–
Бaбa Түк ті Шaшты Әзіз
–
«Әй, сaпы рып-сaпы рып Сaрмaнғa құй»
–
«Сaмaрқaнның көк тaсы ери тін күн»
–
Ый-Күн ыһыaҕa оҥор до
«Пaре ми оло гия» сө зі грек ті лін де гі parameia (paroimia) сө-
зі нен шыққaн – aстaрлы әң гі ме, aфо ризм, де ген ді біл ді ре ді. Фи-
ло ло гия ның бір бө лі мі ре тін де қaрaсты рылaды:
мaқaл-мә тел,
қaнaтты сөз дер ді, т.б. зерт тей ді. Мә се лен,
мaқaл пaре ми оло-
гияның нысaны, aл мә тел фрaзеоло гияның нысaны деп қaрaсты-
рылып жүр. Пaре мио ло гия ның линг вис тикaдaғы, фрaзеоло-
гиядағы ор ны, мә се ле әлі де дaулы.
«Көксоққaн»
Көк қaрғысы немесе «Көк соғар» тіркесінің мәні Көк аспан
«жазасын берер» дегенді білдіреді. Егер Тәңiрi жазықтыны жа-
залағысы келсе,
жебесiмен атқан, оны адамдар найзағай деп
қабылдайтын. Бұл жебелердiң құдайы Нажағай – зұлым жын-
шайтандарды
қуалаған
Түркiлер aнт бер ген де aнтынa Тәңiрi
куә бол сын деп же бенiң ұшын тiлiмен жaлaйт ын. Егер aдaмғa
нaйзaғaй түс се, ол aдaмның белгiлi
не ме се құ пия қыл мыстaры
~ 307 ~
~ 308 ~
үшiн Тәңiрiнiң өзi жaзaлaды де сетiн. Егер нaйзaғaй үйге түсiп өр-
тенiп кет се де, өте жaмaн белгi деп қaбылдaну шы едi. Мұндaй
үй не ме се киiз үй уaқыт өзi бiржолa қирaтқaншa қозғaусыз тұрa
бе ретiн. «Мынa үйге Тәңiрiнiң қaһaры түстi», – дейт iн түркiлер.
Егер нaйзaғaй жaнуaрғa түсiп өл се, түркiлер
оның етiн же мей,
дaлaғa тaстaйт ын не ме се одaн aулaқ қaшу шы едi.
Достарыңызбен бөлісу: 
