8
Ландшафтар қалай бағалануы мүмкін:
I
I
А. Сұлулығы бойынша
I
I
Б. Өсімдіктер мен жануарлардың көп түрлері үшін маңызды тұратын
ортаны қолдау қызметі бойынша
I
I
В. Жергілікті экономиканы қолдау бойынша
I
I
Г. Жоғарыда келтірілген факторлардың барлығы
9
Ландшафтарға маңызды мәдени элементтер мен мәдени мұраны жиі
кіргізеді, олар жергілікті тұрғындар мен жалпы елдердің санасында
маңызды рөл атқарады. Дұрыс па әлде дұрыс емес пе?
I
I
А. Дұрыс
I
I
Б. Дұрыс емес
10
Қарқынды ауыл шаруашылығынан ландшафтар қалай көрінеді:
I
I
А. Тым біркелкі және стерилді
I
I
Б. Аса көркем
I
I
В. Туристер үшін өте тартымды
I
I
Г. Санамаланғандардың ешқайсысы
11
Туризм және демалыс:
I
I
А. Ландшафтың әдемілігіне тікелей байланысты
I
I
Б. Ландшафты бұзуы мүмкін
I
I
В. Жергілікті халық үшін маңызды
I
I
Г. Жоғарыда санамаланғанның барлығы
12
Урбанизацияланған аумақтардың кеңеюі және бақыланбайтын
қоныстанулар ауылдық жерлерді тартып алуға әкеп соғады және
ландшафтарды бұзады. Дұрыс па әлде дұрыс емес пе?
I
I
Дұрыс
I
I
Б. Дұрыс емес
ЖАУ
АПТ
АР:
1. В
I
2. Б
I
3. Г
I
4. Б
I
5. В
I
6. Г
I
7. А
I
8. Б
I
9. А
I
10.
А
I
11.
Г
I
12.
А
Шуыл
Сы
на
қт
ам
а
1
Шумен ластану анықтамаларының қайсысы анағұрлым нақты:
I
I
А. Әр түрлі дыбыстар комбинациясы
I
I
Б. Тітіркендіретін дыбыстар
I
I
В. Құлаққа әсер ететін кез келген орынсыз, тітіркендіретін немесе
қауіпті дыбыс
I
I
Г. Көлік немесе өнеркәсіп шығаратын дыбыстар
2
Орта Азияның көптеген қалаларында шудың негізгі көзі:
I
I
А. Автокөлік
I
I
Б. Өнеркәсіп кәсіпорындары
I
I
В. Ойын-сауық объектілері (атракциондар паркі, ойын алаңдары)
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
3
Тәуліктің күндізгі уақытында шу деңгейі ашық ауада нешеден
аспау керек:
I
I
А. 30 децибел (жапырақтың жеңіл сыбдыры)
I
I
Б. 50 децибел (үй-жайдағы қалыпты әңгіме)
I
I
В. 65 децибел (50 км./сағ жылдамдықтағы жеңіл автомобиль)
I
I
Г. 80 децибел (50 км./сағ жылдамдықтағы жүк автомобилі)
4
Шудан ең көп тараған әсер:
I
I
А. Тітіркену
I
I
В. Әңгіме үшін кедергі
I
I
Б. Ұйқының бұзылуы
I
I
Г. Психофизиологиялық әсер
5
Қалыпты әңгіме шу деңгейі шамамен қанша болғанда мүмкін емес:
I
I
А. 50 децибел (үй-жайдағы қалыпты әңгіме)
I
I
Б. 60 децибел (баяу қозғалып келе жатқан автомобиль)
I
I
В. 70 децибел (60 км./сағ жылдамдықтағы жеңіл автомобиль)
I
I
Г. 80 децибел (50 км./сағ жылдамдықтағы жүк автомобилі)
6
Сыртқы шу тітіркендіруші фактор ретінде әсер етеді, себебі мыналардағы
өзгеріске берілетін өзгертулерге әкеп соғады:
I
I
А. Қан қысымында
I
I
Б. Тамырдың соғуында
I
I
В. Жүрек – қан тамырлары реакцияларында
I
I
Г. Жоғарыда келтірілген барлық параметрлерде
Шуыл
Сы
на
қт
ам
а
7
Шудың тым жоғары деңгейінің әсеріне түсетін халықтың пайызы:
I
I
А. Барлық қалалардың түрлері мен шағын ауылдарда бірдей
I
I
Б. Ел бойынша орташа көрсеткішке қарағанда, қалаларда екі
– үш есе жоғары
I
I
В. Шағын ауылдарға қарағанда қалаларда бес есе жоғары
I
I
Г. Көрсетілгендердің ешқайсысы
8
Адамның ұйқысын бұзбау үшін қысқа мерзімді шу (мысалы, жақын жерде
ұшып бара жатқан ұшақтың) деңгейі нешеден аспау керек:
I
I
А. 30 децибел (жапырақтың жеңіл сыбдыры)
I
I
Б. 50 децибел (үй-жайдағы қалыпты әңгіме)
I
I
В. 55 децибел (бос жүрістегі жеңіл автомобиль)
I
I
Г. 60 децибел (баяу қозғалыстағы жеңіл автомобиль)
9
Қалалардағы шудың негізгі көзі:
I
I
А. Көлік (автомобиль, әуе және темір жол)
I
I
Б. Өнеркәсіп
I
I
В. Рекреациондық қызмет
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
10
Келтірілген туризм мен демалыс түрлерінің қайсысы шумен байланысты
анағұрлым маңызды мәселелерді тудырады?
I
I
А. Автомобиль жарыстары
I
I
Б. Ойлы-қырлы жерлердегі жарыстар мен су скутерлерін пайдалану
I
I
В. Дискотекалар мен рок-фестивальдар
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
11
Келтірілген тәсілдердің қайсысы шу деңгейін төмендетуге көмектесе
алады?
I
I
А. Техникалық жобалауды және ландшафтық жоспарлауды жақсарту
I
I
Б. Анағұрлым тиімді және қатаң құқықтық шаралар
I
I
В. Жаппай білім беру және шудың адам денсаулығы үшін зиянды әсері
туралы жұртшылықты ақпараттандыру деңгейін арттыру
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
ЖАУ
АПТ
АР:
1. В
I
2. А
I
3. В
I
4. А
I
5. В
I
6. Г
I
7. Б
I
8. В
I
9. Г
I
10.
Г
I
11.
Г
Қалдықтар
Сы
на
қт
ам
а
1
Орта Азиядағы қалдықтардың негізгі көлемі:
I
I
А. Тұрмыстық қоқыс
I
I
В. Ауыл шаруашылығы қалдықтары
I
I
Б. Өнеркәсіп қалдықтары
I
I
Г. Энергетика қалдықтары
2
Бір тонна макулатураны екінші қайтара пайдалану есебінен қанша орман
алқабын сақтауға болады?
I
I
А. 1 гектар
I
I
В. 5 гектар
I
I
Б. 3 гектар
I
I
Г. 10 гектар
3
Жаңадан шығарудың орнына бос шынылар қорабын екінші қайтара
пайдалану есебінен қанша энергия үнемдеуге болады?
I
I
А. 10 пайыз
I
I
В. 20 пайыз
I
I
Б. 15 пайыз
I
I
Г. 30 пайыз
4
Төменде келтірілген жолдардың қайсысы пластик қалдықтарының
мәселелерін шешу үшін тиімді болып табылады?
I
I
А. Тұтынуды қысқарту
I
I
В. Кәдеге жарату
I
I
Б. Екінші қайтара пайдалану
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
5
Орта Азия өзендерінің қайсысында трансшектес ластану қауіпін
тудыратын түрлі-түсті металлургия қалдықтарын сақтайтын ірі орындар
орналасқан?
I
I
А. Амудария
I
I
В. Ертіс
I
I
Б. Сырдария
I
I
Г. Барлық санамаланғандарда
6
Мына елдердің қайсысы муниципалдық қалдықтарды компостерлеуді
анағұрлым тиімді пайдаланады?
I
I
А. Испания
I
I
В. Дания
I
I
Б. Тәжікстан
I
I
Г. Қырғызстан
7
Қалдықтардың өндірісін барынша азайтуға күш-жігер жұмсау оларды
өңдеуді жетілдіруге қарағанда көп тиімді. Дұрыс па әлде дұрыс емес пе?
I
I
А. Дұрыс
I
I
Б. Дұрыс емес
8
Қазіргі заманғы қоғамда барлық қалдықтардың 80 пайызы
өндірісінің көзі:
I
I
А. Ауыл шаруашылығы
I
I
В. Тау-кен қазушы секторы
I
I
Б. Өнеркәсіп
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
9
Күн сайын әлемде шамамен 650 000 тонна қағаз өндіріледі.
Оны табысты кәдеге жарату мүмкін болмағандықтан, лақтырып
тасталатын қағаздың көлемі қанша тоннаны құрайды:
I
I
А. 100 000 тонна
I
I
В. 500 000 тонна
I
I
Б. 300 000 тонна
I
I
Г. 600 000 тонна
Қалдықтар
Сы
на
қт
ам
а
10
Төменде келтірілгендердің қайсысы пластик қалдықтары үшін әділ?
I
I
А. Олардың көп бөлігін тазартуға және екінші қайтара пайдалануға
болады
I
I
Б. Ұтымды тұтыну олардың көлемін қысқартады
I
I
В. Пластик қалдықтарын кәдеге жарату шикізат (мұнай) пен қуатты
үнемдейді, бұл ретте су мен ауаның ластануы қысқарады
I
I
Г. Барлық көрсетілгендер
11
ПЭТ деген қысқарту нені білдіреді:
I
I
А. Полиэтилен – кәдеге жаратуға болатын пакеттер мен орама
материалдардың өндірісі үшін қолданылады
I
I
Б. Полиэтилентерефталат – кәдеге жаратуға болатын, шырындар
мен алкогольсіз сусындарға арналған бөтелкелердің өндірісі үшін
қолданылады
I
I
В. Полипропилен – кәдеге жаратуға болатын пленка, бөтелкелер
мен банкалардың өндірісі үшін қолданылады
I
I
Г. Поликарбонат – кәдеге жаратуға болатын балалар тамағына
арналған бөтелкелер мен балалар ойыншығы бөліктерінің өндірісі
үшін қолданылады
ЖАУ
АПТ
АР:
1. Б
I
2. В
I
3. Г
I
4. Г
I
5. Б
I
6. А
I
7. А
I
8. Г
I
9. В
I
10.
Г
I
11.
Б
Химиялық заттар
Сы
на
қт
ам
а
1
Қазақстанда жыл сайын әлемдік асбест өндірісінің 10% өндіріледі.
Бұл зат қандай аурулардың дамуына ықпал етеді:
I
I
А. Асбестоз (асбест шаңын жұтқаннан пайда болатын ерекше сырқат)
I
I
Б. Созылмалы бронхит
I
I
В. Өкпе ісігі
I
I
Г. Жұтқыншақ ісігі
I
I
Д. Барлық санамаланғандар
2
Инсектицид ДДТ адам денсаулығына жанама әсер еткендіктен, оған
тыйым салынды. Қандай жағдайларда бұл улы химикат бұрынғыдай
заңды түрде пайдаланылады?
I
I
А. Азияның кейбір мақталы плантацияларында зиянкестермен
күресу үшін
I
I
Б. Безгек масаларына қарсы күресу үшін
I
I
В. Жыртқыш құстар қауымдастығының шамадан тыс өсуін
болдырмау үшін
I
I
Г. Тропиктік ауруханаларда санитарияның жоғары деңгейін қамтамасыз
ету үшін
3
«ТОЛ» деген қысқарту нені білдіреді?
I
I
А. Денсаулықты сақтау жүйесі
I
I
Б. Ластайтын заттардың көлемін бақылау
I
I
В. Ауыр органикалық ластағыштар
I
I
Г. Қоғамдық жалақорлар одағы
4
Тұрмыста қолданылатын осы химиялық заттардың қайсысы денсаулыққа
қауіпті болуы мүмкін?
I
I
А. Сірке суы
I
I
В. Ас содасы
I
I
Б. Нафталин түйіршектері
I
I
Г. Сутегі тотығы
5
Дұрыс жоймаған кезде 1 литр машина майы қанша тұщы суды бүлдіруі
мүмкін?
I
I
А. 100 литр
I
I
В. 10 000 литр
I
I
Б. 1 000 литр
I
I
Г. 1 000 000 литр
6
Адамдар немесе экожүйе үшін химиялық заттың қауіптілігі неге
байланысты:
I
I
А. Оның құрамына, нысанына және шоғырлануына
I
I
Б. Оны қоршаған ортаның құрамдас бөлігіне
I
I
В. Халықтың әлеуетті шалдыққыштығына
I
I
Г. Көрсетілгендердің барлығы
Химиялық заттар
Сы
на
қт
ам
а
7
Ыдыс жууға арналған жуғыш заттар:
I
I
А. Тері мен өңештің тітіркенуін тудырады
I
I
Б. Сумен араластырғанда канцерогенді болуы мүмкін
I
I
В. Бу жұтқан кезде адамның денсаулығы үшін қауіпті болуы мүмкін
I
I
Г. Көрсетілгендердің ешқайсысы
8
Машина майы:
I
I
А. Мұнайды қайта өңдеу өнімі болып табылады
I
I
Б. Құрамында мыс, мырыш немесе магний сияқты ауыр металдар жиі
кездеседі
I
I
В. Канцерогенді әрекет етуі мүмкін
I
I
Г. Келтірілгендердің барлығы
9
Бүргеге қарсы қарғыбау мысықтар мен иттерді бүргеден қорғау
үшін пайдаланылады. Төменде келтірілгендердің қайсысы шындыққа
сәйкес келеді?
I
I
А. Бұл қарғыбаудағы улы химикаттардың шоғырлануы адамның
денсаулығына зиянды емес
I
I
Б. Барлық үй жануарларына осындай қарғыбау тағу керек
I
I
В. Бүргеге қарсы қарғыбауларда пестицидтер болады, олар адам
денсаулығы үшін зиянды
I
I
Г. Егер бүргеге қарсы қарғыбауды қолыңызда ұстап тұрсаңыз,
Сізге қолыңызға су тигізбеу керек
10
Еуропа нарығына шығарылған негізгі химиялық кәсіпорындар қандай
секторда жұмыс істейді:
I
I
А. Тыңайтқыштар
I
I
Б. Фармацевтикалық препараттар
I
I
В. Пластика
I
I
Г. Иіс сулар мен косметика
11
Бау-бақшалық улы химикаттар өсімдіктерді жәндіктер мен
арамшөптерден қорғау үшін пайдаланылады. Сізге:
I
I
А. Оларды сақтау жөніндегі нұсқаулықты әрқашан сақтау керек
I
I
Б. Бау-бақшалық улы химикаттарын құрғақ және салқын жерде
сақтау керек
I
I
В. Балалардың қолы жетпейтін жерлерде ұстау керек
I
I
Г. Жоғарыда келтірілгендердің барлығы
12
Химиялық заттардың көбі:
I
I
А. Соңғы тұтынуға арналған
I
I
Б. Оларды барлық қызметтер пайдаланады
I
I
В. Агрохимияда пайдаланылады
I
I
Г. Құрылыста кеңінен қолданылады
ЖАУ
АПТ
АР:
1. Д
I
2. Б
I
3. В
I
4. Б
I
5. Г
I
6. Г
I
7. А
I
8. Г
I
9. В
I
10.
Б
I
11.
Г
I
12.
А
Радиоактивтілік
Сы
на
қт
ам
а
1
Радиоактивті қалдықтар – бұл:
I
I
А. Ескі және қолданудан шыққан радиоэлектронды техниканың қоқыс
тастайтын жерде үйілуі
I
I
Б. Түрлі жиіліктегі радиотолқындардан болған шуылмен мазалану
I
I
В. Адам денсаулығы мен өміріне қауіп төндіретін радиоактивті
элементтер мен бөлшектері бар қалдықтар
2
Орта Азия жерлеріндегі радиоактивті қалдықтардың үйілуінің
пайда болудың негізгі себебі:
I
I
А. Дүниежүзінің басқа елдерден қалдықтардың енгізілуі
I
I
Б. Кеңес уақыты кезіндегі уран және басқа радиоактивті
элементтерді өндіру және байыту бойынша өндірістік
кәсіпорындарының жұмыс салдары
I
I
В. Геологиялық өткен уақытта тектоникалық және жанартаулық
үрдістер
I
I
Г. Чернобыльдағы сияқты техногенді апаттар
3
Қоршаған ортаның радиациямен ластанудың көздері:
I
I
А. Тау-кен металлургиялық өнеркәсіптің қалдықтары
I
I
Б. Уран кенін шығару және қайта өндіру
I
I
В. Ядролық полигондар
I
I
Г. Ядролық реакторлар қалдықтары
I
I
Д. Жоғарыда айтылғаннын бәрі
4
Құйрыққойма дегеңіміз не?
I
I
А. Шлейф немесе «құйрық» түріндегі тұрмыстық қалдықтарды
тастайтын жер
I
I
Б. Өздігінен жанып, түтін «құйрықтары» және күйені жіберетін
кез келген қалдықтар тастайтын жерлер
I
I
В. Радиоактивті және токсинді қалдықтарды қабылдау мен сақтауға
арналған арнайы құрылыс
I
I
Г. Ауылшаруашылық қалдықтар үшін арнайы құрылыстар мен
жабдықтар кешені
5
Семей ядролық полигоны қай жылы жабылды?
I
I
А. 1998 жылы
I
I
В. 1996 жылы
I
I
Б. 1991 жылы
I
I
Г. 2000 жылы
6
Орта Азияның қай елінде бірінші кеңес ядролық полигоны
салынған болатын?
I
I
А. Қазақстан
I
I
Г. Түрікменстан
I
I
Б. Қырғызстан
I
I
Д. Өзбекстан
I
I
В. Тәжікстан
Радиоактивтілік
Сы
на
қт
ам
а
7
Табиғи радиоактивтілік деңгейі:
I
I
А. 5-20 мкР/сағ
I
I
В. 30-70 мкР/сағ
I
I
Б. 20-40 мкР/сағ
I
I
Г. 100-160 мкР/сағ
8
Табиғи радиоактивтілік көздеріне жататындар:
I
I
А. Жанартау әрекеті, таудың пайда болуы, күн активтілігі
I
I
Б. Ғарыштық сәулелену, күн радиациясы, жер қабығының сәулеленуі
I
I
В. Радиоактивті қалдықтар, жер қабығының сәулеленуі, ядролық дүмпу
9
Адам мен жануарлар үшін радиоактивтілік қауіпті, себебі оның
әсері туғызады:
I
I
А. Ішек және жұқпа инфекцияларын
I
I
Б. Рак және мутацияларды
I
I
В. Тері аурулары мен аллергияны
I
I
Г. Жүйке-психикалық бұзылуды
10
Қай құрылыс материалдарын радиациялы қауіпсіз санатына
жатқызуға болады?
I
I
А. Кірпіш
I
I
В. Бетон
I
I
Б. Саз
I
I
Г. Ағаш
11
Бөлме ішіндегі радон мөлшерін қалай азайтуға болады?
I
I
А. Л. Жиі жөндеу жасау
I
I
Б. Ылғалды жинақтауды өткізу
I
I
В. Бөлмені жиі желдету
I
I
Г. Терезе мен есіктерді үнемі жабық ұстау
ЖАУ
АПТ
АР:
1. В
I
2. Б
I
3. Д
I
4. В
I
5. Б
I
6. А
I
7. А
I
8. Б
I
9. Б
I
10.
Г
I
11.
B
Энергетика
Сы
на
қт
ам
а
1
Орта Азияның қай мемлекетінде көмір мен мұнай өнімдерін
Достарыңызбен бөлісу: |