Т†лен …бдiк?Лы парасат майданы таЎдамалы Алматы «Раритет» 2012

– 470 –
А р д а г е р. Бар болса, бар шыЈар, бiрај оларды отба-
сына јарсы јоюдыЎ јажетi јанша? Жер бетiнде жајсы-
лыј орнату жеке адамныЎ шаруасы ма екен? Ол Ґшiн
„улет болып, јауым болып кҐреседi. Iргелi отбасы да сон-
дай негiзгi мґраттардыЎ бiрi. Егер бiр данышпан †мiрге
келсе, ол да – сол „улеттiЎ еЎбегi. Ешкiм к†ктен тҐспейдi.
МенiЎ „кем, мен секiлдi белгiлi Јалым болЈан жој, лауа-
зымды јызметкер болЈан жој, јатардаЈы јарапайым ша-
руаныЎ бiрi едi. Бiрај жојшылыјта жҐрсе де, осы шаЎы-
рајтыЎ негiзiн салды. Т„Ўiрi алдындаЈы жауапкершiлiктi
сезiнуi менен артыј едi. Мен бар болЈаны соныЎ iсiн жал-
Јастырдым. Ал сен, жоЈарЈы бiлiмдi, „лемдiк †ркениеттiЎ
дамуына пiкiр айта алатын, заманныЎ парјы мен нарјын
сол сауаты жој атаЎнан да, тiптi менен де артыј пайым-
дай алатын, мына сен сол шаЎырајты талјандап отыр-
сыЎ Јой. Осы ма шыјјан биiгiЎ?
? л ы. Бґл арада бiлiмнiЎ де, ајылдыЎ да јатысы ша-
малы. Несчастье может случится с любым.
А р д а г е р. Рас. Бiрај бґл к†ктен тҐскен бајытсыз-
дыј емес јой. ЕкеуiЎ јолдан жасап отырсыЎдар Јой. Ж„не
бґЈан еЎ бiрiншi кiн„лi – †зiЎсiЎ. ¦йдiЎ iшкi шаруасына
јарамадыЎ, бала т„рбиесiнде шаруаЎ болЈан жој, iшiп
жҐрдiЎ, јой деген ајылды тыЎдамадыЎ, †зiмшiлсiЎ.
‡зiмдiкi Јана дґрыс деген адам јайтiп †згелермен тiл та-
быса алады? КелiншегiЎ бiздi, „сiресе, шешеЎдi к†п
ренжiттi, бiрај јазiр соны јорЈауЈа тура келiп отыр.
‡йткенi Ґй иесi сен болЈаннан кейiн, отбасыныЎ аман-
дыЈын сајтау – сенiЎ мiндетiЎ.
? л ы (ызаланып). Да, признаюсь, я идиот. И соответ-
ственно поступки мои по-идиотски. Так что с меня взят-
ки гладки.
А р д а г е р (ґлына тесiле јарап, ренiшпен басын шай-
јап). Жетiскен екенсiЎ. Бар жауапкершiлiктен идиот бо-
лып јґтылЈыЎ кеп отырса? С†йтiп јґтылЈаннан сенiЎ
отбасыЎныЎ проблемасы шешiле ме?
? л ы. Папа, менiЎ отбасымныЎ проблемасы шешiлген.
Только со знаком минус. Все! Рухнуло. Уже не имеет зна-
чения – кто больше виноват? Мы просто разные люди,
разного миропонимания. Она хочет, чтобы я занимал со-
лидную должность и зарабатывал хорошо. Больше ниче-

– 471 –
го не надо. А как возможно в этом обществе реализовать
себя, при этом сохраняя свою порядоточность? Если бы у
меня не было своей жизненной позиции, если бы я был
способен лгать, подхалимничать, то, наверно, можно было
бы кое-чего добиться. Но ты же сам мне постоянно вдал-
бливал в голову, что этого нельзя делать.
А р д а г е р (бейбiт Ґнмен). Айтјаным рас. Бiрај †мiр
деген †те кҐрделi н„рсе. Бiр Јана принципен †мiр сҐру †те
јиын, б„лкiм мҐмкiн де емес. М„селен, †мiрде «жеЎiс –
тек мыјтылардыЎ еншiсi» деп, немесе «јоЈамныЎ т†рiнде
шын жајсылар Јана отырады» деп айта аласыЎ ба? Жој.
Керiсiнше алаяјтар, екiжҐздiлер, †тiрiкшiлер жеЎiске
к†бiрек жетедi. ?наса да, ґнамаса да – шындыј осы. Ендi
осыныЎ себебiн „дiлетсiз јоЈамнан к†рiп отыра беру
жеткiлiктi деп ойлайсыЎ ба? Ѕай јоЈамда болсаЎ да, кҐ-
рескеннен кейiн, жеЎу – мiндетiЎ. Ендеше кiн„нiЎ Ґлкенi
сол жајсыларыЎныЎ †здерiнде жатыр. Бiреуi – икемсiз,
бiреуi – јґлыјсыз. …йтеуiр, †зiмен-†зi жҐрген бiреулер.
Неге сенен јабiлетi артыј емес талай жiгiттердiЎ жолы
болЈыш? ‡йткенi олардыЎ жґртпен тiл табыса алатын
јасиеттерi бар. ОлардыЎ артыјшылыЈы – †мiрге, адамЈа
кешiрiммен јарай алатындыЈы. Ал сенде жалаЎ јылыш-
тыј басым – кемшiлiктi кешiре алмайсыЎ, содан кейiн
кiсiкиiктенiп к†пшiлiктен аулај жҐресiЎ. Ал егер сол
к†пшiлiкке с„л жоЈарыдан јарап, оларды табиЈи
кемшiлiктерiмен јабылдап, тiптi сол Ґшiн †здерiн аяй
бiлсеЎ, кемшiлiгiн бiле тґра, олармен бiрге †мiр сҐруге
болар едi.
МенiЎ де жалаЎ јылыш кездерiм болЈан, содан азап
шектiм. Сол азапты сенiЎ де бастан кешкенiЎдi јаламас
едiм. Тобыр деп к†пшiлiктен јашудыЎ јажетi жој.
Кемшiлiк – бҐкiл адамзатја т„н н„рсе. БауырыЎныЎ, я
балаЎныЎ бойындаЈы кемшiлiгiн бiлсеЎ де, сен олардан
безе алмайсыЎ Јой. БасјаларЈа да бауырыЎдай јарасаЎ,
оларды да, јателiгiне јарамай, кешiруге, жајсы к†руге
болады.
? л ы. Ал кешiрдiк. Содан јоЈам †згере јала ма?
А р д а г е р. ШыраЈым-ау, ендi јоЈам ґнамады деп
бҐкiл †мiрiмiздi тојтатып јоямыз ба? Бґдан да жаман за-
ман болЈан, сонда да адамдар тiрлiк етiп, †сiп-†нген. …рi-

– 472 –
берiден соЎ, сенiЎ отбасыЎныЎ шаруасы да осы јоЈам-
ныЎ проблемасына жатпай ма? Екiншiден, Ґш адамнан
тґратын кiп-кiшкентай отбасыЎа ие бола алмай отырып,
бҐкiл јоЈамды сынаЈан нелерiЎдi алЈан.
? л ы. Я не думаю, что для того чтобы критиковать
общество, сначало надо обязательно навести порядок в
собственной семье. Любой имеет право выражать свое
мнение о том, что происходит вокруг, несмотря на свои
личные проблемы.
А р д а г е р. …й, айналайын, мен сенiмен саяси айтыс-
та отырЈан жојпын. Кiмдi сынаймын десеЎ де, †з еркiЎ.
Мен ана немеремнiЎ таЈдырын айтып отырмын. СенiЎ
тҐрiЎ мынау – †з проблемаЎнан артылмай жҐрген. Онда
јандай бајытты балалыј шај болуы мҐмкiн?
? л ы. БалаЈа б„рiн айтып тҐсiндiрдiм. Ему теперь
самому нужно сделать вывод и выбор из этой ситуации.
А р д а г е р. Ендi †здерiЎнiЎ былыјтарыЎа баланы
араластыру јалып едi.
? л ы. Дети должны чувствоть реальность, а не жить
иллюзорным, желаемым представлением. Хватит того,
что мы жили в условиях сплошного вранья, с верой –
жизнь прекрасна, общество идеально, родители безуп-
речны. А что вышло из этого самообмана? Мы были не
готовы к суровой правде жизни и постоянно проигры-
вали в борьбе за выживание. Если вот так будет про-
должаться, придет еще одно безпомощное, безликое
поколение, неспособное защищать ни себя, ни других..
Этого ли хотите?
А р д а г е р. Сендердi жалЈан сенiмге т„рбиелеген ешкiм
жој. Керiсiнше, ҐйдiЎ т„рбиесiн менсiнбей, к†шеден Ґлгi
алЈан †здерiЎ шыЈар. Ата-ананыЎ айтјанын б„ледей к†рiп,
б„рiн де †зiмiз шешемiз, †зiмiз жасаймыз деген †зiмшiл
јиялмен „уейiленiп жҐрiп едiЎдер. Сол бостандыјтан не
таптыЎдар? Жарайды, тiптi тапјан да шыЈарсыЎдар, бiрај
адамгершiлiк јайда, перзенттiк парыз јайда? Ол екеуiнсiз
сендердiЎ ајыл-бiлiмдерiЎнен не маЈына јалады? Сырт
к†зге мен кезiнде лауазым иесi болЈан „йгiлi Јалым, ар-
манына жеткен адам секiлдi к†рiнуiм мҐмкiн. Бiрај ме-
нен сорлы кiм бар?.. (…рi јарай айтсам ба, айтпасам ба

жүктеу/скачать 1,3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: