№ 3. Коагуляциялық гемостаз.
№ 4. Фибринолиз.
Тр ом б о ц и т т е р д е н т ү р а т ы н
т р о м б а н ы ң т ы г ы з д а л у ы
(ретракциясы)
Тромбостенин жиырылуы нəтижесінде жарақаттанған қан
тамырына бекітілген тромб нығыздалады да қан ағуын
тоқтатады.
Тромбоциттік гемостаз өте жіңішке капиллярдан аққан
қанды ғана тоқтата алады, көлемі үлкен кан қысымы
жоғары тамырдан акқан қанды тромбоциттік тромб токтата
алмайды. Соңгы жағдайда кан кетуін қан үйытатын жүйе -
коагуляциялық гемостаз ғана тоқтата алады.
Кезені
Үдерістін сипаттамасы
Протромбиназа
Қан
ұюының ең кұрделі , ең ұзақ кезеңi – 1 кезен ,
протромбиназа түзілу . Оның сыртқы ( тіндік ) жəне ішкі
( кандык ) протромбиназаның пайда болу механизмдері бар .
Сырткы кезенде алдымен жарақаттанған қантамырының
қабырғасы мен онын аймағындағы
тіндерден бөлініп шыккан
тіндік тромбопластин əрекет етеді . Мұндай белсендi тiндiк
тромбопластин
мен VII , IV , V , X плазмалык турткілердiн
катысуымен тiндiк протромбиназа калыптасады . Бұл үрдіс 5-10
секундке созылады . Тіндік протромбиназа əсерінен аз
ғана
тромбин пайда болып , V жəне VIII түрткілер əрекеттеседі .
Кальций комплексі Х фактор белсендігін күшейтеді . Х фактор ,
фос фолипидтік қалыпта , V фактор жəне Са2 + , 3 –
тромбоциттік фактор косылып жиынтык кұрады . Бұл
жиынтыкта Х фактордың əсері 100 есе күшейеді . Осы
жиынтыкпен жанасу жəне кальций комплекстерiнiң катысуымен
тромбопластиннен қан протромбиназасы пайда болады .
Осымен коагуляциялык гемостаздын 1 кезеңі аяқталады .
Тромбин
Ұюдың екінші сатысында
тромбопластин плазманың IV, V, VI, VII
факторларымен əрекеттесіп, тромбоциттердің 1 жəне 2 факторларының
қатысуымен К дəрумені жеткілікті болған жағдайда бауырда түзілетін
фермент протромбинге əсер етіп, оны белсенді фермент — тромбинге
айналдырады
Достарыңызбен бөлісу: 
