А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010

 

261 

Сонымен, оқыту процесiнiң басты мақсаты - студенттер мен оқушыларға 

табиғат  пен  қоғам  жөнiнде  ғылымда  жинақталған  бiлiмдi  меңгерту,  сол 

бiлiмдi  өзiнiң  күнделiктi  өмiрiнде  дұрыс  пайдалана  алатын  iскерлiк,  дағды 

қалыптастыру деп айта аламыз. 

Танымның  түйсiну,  қабылдау,  елестету  сияқты  сезiмдiк  формалары 

арқылы бiлiм меңгерiледi десек, ұғым, пiкiр, ой секiлдi танымның логикалық 

формалары    арқылы      ебдейлiк,    ал,    танымның      iс-әрекет    секiлдi 

практикалық формасы арқылы дағды қалыптасады.  

Ал,  оқыту  процесiнде  бiлiм,  ебдейлiк,  дағдыны  қалыптастыруда  қазiргi 

таңда мультимедиалық технологиялардың маңызы ерекше. Мультимедиалық 

технологиялар тұлғаның табиғат пен қоғам туралы ғылыми бiлiм шеңберiнiң 

кеңейуiне,  тереңдеуiне  септiгiн  тигiзедi. Мысалы, өсiмдiктер  мен жануарлар 

дүниесiнiң биологиялық дамуын, түсiнуге қиын, ұзақ немесе қысқа мерзiмде 

өтетiн, көзге көрiнбейтiн физикалық, химиялық процестер мен құбылыстарды 

динамикада,  визуалды  түрде  ұсыну  арқылы  мультимедиалық  технологиялар 

студенттер мен оқушылардың диалектикалық ойлай бiлуiн қалыптастырады.  

Мультимедиалық 

технологиялар 

зерттелетiн 

құбылыстардың, 

объектiлердiң,  процестердiң  тек  сыртқы  сипатын  ғана  емес,  олардың  iшкi 

мәнiн, сондай-ақ, табиғаттың және қоғамның жеке құбылыстары арасындағы 

байланыстарды ашып көрсетуге мүмкiндiк бередi. 

Мультимедианы  пайдаланудың  артықшылығы:  мысалы,  кескiн  немесе 

сурет  -  адамның  ой-санасында  белгiлi  бiр  бейненi,  ұғым-түсiнiктi 

қалыптастыруға, мәтiн және дыбыс - қозғалыстағы бейнелiк әрекеттi онан әрi 

дамыту  негiзiнде    образдың    iшкi  болмысын  аша  түсуге,  музыка  - 

эмоционалдық көңiл-күйдiң көтерiлуiне әсер етедi.   

 

ӘДЕБИЕТТЕР 

 

1.

 

Кiшiбеков Д., Сыдыќов ¤. Философия. –Алматы: Ғылым, 2002. - 408 б. 

2.

 

Усова  А.В.  Формирование  у  школьников  научных  понятий  в  процессе  обучения.  -М.: 

Педагогика, 1986. -173 с. 

3.

 

Усова А.В.   Психолого-дидактические основы  формирования  учащихся научных понятий. Уч. 

пособие. -Челябинск: ЧГПИ,  1986. -84 с. 

4.

 

Жарыќбаев Қ. Психология. –Алматы: Ғылым, 1970. -224 б. 

5.

 

Жањабергенов  Қ.  Университеттерде  физика  м±ѓалiмдерiн  даярлау  процесiнде  электроникалыќ 

±ѓымдар  ж‰йесiн  ќалыптастырудыњ  ѓылыми-єдiстемелiк  мєселелерi:  пед.ғыл.док...  дисс.  -

Алматы, 2000.  - 317 б.  

 

 

 

 

 

 

 

А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010 

 

 

Т.Қ.ҚОЙШИЕВА 

 

техника ғылымдарының кандидаты, доцент 

 

262 

  

Н.М.БАЛТАБАЕВА  

А.Ясауи атындағы ХҚТУ

  

 

ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДА КРЕДИТТІК ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІ 

 НЕГІЗІНДЕ СТУДЕНТТЕРДІ ОҚЫТУДЫҢ  

ӘДІСТЕМЕЛІК-ДИДАКТИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 

 

В  статье  рассматриваются  вопросы  внедрения  кредитной  системы  обучения  в  режиме 

эксперимента  в  высших  учебных  заведениях,  а  также  методические  и  дидактические  основы 

обучения студентов на основе этой системы. 

 

This  article  deals  with  some  matters  of  adoption  of  a  credit  system  of  teaching  in  the  way  of  an 

experiment  at  high  schools.  Methodical  and  didactic  principles  of  teaching  students  on  the  basis  of  this 

system has been analyzed as well. 

   

Республикамыздың  дүниежүзілік  білім  беру  кеңістігіне  енуі  үшін  сол 

кеңістік  өлшеміне  сай  оқытудың  бағытын,  мақсатын,  мазмұнын,  түрін,  әдісін 

айқындап,  оқу  процесіне  өзгеріс  енгізуді  қажет  етеді.  Әр  түрлі  бағытта 

мамандандырылған  мектептерден  жиналған  топтағы  20-25  студенттің  білім 

деңгейі де түрліше. Өкінішке орай, студенттердің білімін жүйелі және өзі қалаған 

мамандығына  бейімдеп  дамыту  мақсатында  өтілетін  материалдардың  көлемі 

айқын  көрсетілмей,  сәйкес  оқулықтармен  қамтамасыз  етілмей  келеді.  Ал,  бұл 

студенттердің  өз-өзінен  туындайтын  заңды:  «Пән  бойынша  мен  нені  міндетті 

түрде  меңгеруім  керек?»,  «Сонда  менің  білімім  қандай  деңгейде  болады?», 

«Және  оны  бағалау  жүйесі  қандай?»,  «Алған  білімімді  өз  мамандығымның  қай 

жерінде  қолданам?»  және  т.б.  сұрақтарына  нақтылы  жауап  бермеу,  олардың  өз 

мамандығына деген ынтасын төмендетеді. 

Қысқаша  айтсақ:  1)  пән  мазмұнын  анықтау;  2)  бөлінген  шектеулі  уақытта 

осы  пәнді  оқытудың  нәтижелі  технологиясын  таңдап  алу;  3)  таңдап  алынған 

технология  бойынша  оқу  процесін  жобалап  іс  жүзіне  асыру  мәселесі  бүтіндей 

қарастырылып, анықталмаған. 

Қай уақытта болмасын білім беру жүйесі қоғамның өзіндік моделін береді. 

Қазақстан 

Республикасының 

әлеуметтік-экономикалық 

құрылымының 

радикалды өзгеруі, мұның дүниежүзілік білім кеңістігіне енуі білімге, бүкіл оқу 

әдістемелік жүйеге жаңа талаптар қояды. 

Білім берудің негізгі мақсаттарының бірі – жеке адамның жан-жақты дамып 

жетілуін  қамтамасыз  ету.  Болашақ  жеке  адамның  ғылыми,  қоғамдық-саяси 

әлеуеті  жоғары  оқу  орнында  қалыптасатынын  өмір  көрсетіп  жүр.  Бұл  тұрғыдан 

алғанда жоғары оқу орындары қоғамдық, мемлекеттік және саяси қызметкерлерді 

дайындап  шығаратын  мемлекеттік  сұранысты  жүзеге  асырушы  ұйым  рөлін 

атқарады. Сондықтан жоғары оқу орындары оқу процесінің мақсатын шешумен 

қатар  жастарды  жан-жақты  дамытып  өз  ісінің  маманы  болып  қалыптасуына 

мүмкіндік жасау керек [1.56]. 

Мемлекеттік  білім  стандартын  жалпы  білім  беру  жүйесіне  енгізу  –  оқу 

үрдісін белгілі бір қалыпқа салып қою емес, керісінше, әрбір пәннің  базалық,

  

А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010 

 

Қойшиева Т.Қ., Балтабаева Н.М.

 

Жоғары оқу орындарында кредиттік оқыту жүйесі негізінде...

 

 

 

 

263 

білім  мазмұнын  басшылыққа  ала  отырып,  әр  түрлі  нұсқалы  бағдарламалар 

дайындап  ұсынуға,  соған  сай  сан-алуан  оқыту  технологиясын  қолдануға  және 

оқу әдістемелік құралдарын жасап шығаруға негіз болады. 

Жалпы  ғылымды  оқып  үйренудегі,  білудегі  негізгі  мақсат  сол  ғылым 

жөнінде  жақсы  сөйлей  алып,  я  болмаса  оның  теориясын  жақсы  айта  білу  емес, 

соның көмегімен өз өміріне қажетті мәселелерді шешуге қолдануда болса керек. 

Қолданысын  таппаған  білім  адам  санасында  артық  тұрған  нәрседей  бірте-бірте 

көлеңкеленіп, ұмыт болатыны айқын. 

Мұғалім – оқу-тәрбие процесіндегі басты тұлға. Ешбір мұғалім өз бойында 

жоқ  қасиеттерді  шәкірт  санасына  сіңіре  алмайды.  Кезінде  К.Д.Ушинский: 

«Мұғалімдердің  әрбір  буыны  өздерін  қалай  оқытса,  шәкірттерін  де  солай 

оқытады»  деген  еді.  Сондықтан  да  ең  алдымен  мұғалімнің  білім  беру 

саласындағы  маман,  педагог  ретінде  міндеті  –  уақыт  талабына  сай  бет  бұрып, 

жаңа  идеялардың  инициаторы  болуы.  Келешек  ұрпақтың  болашағы  ұстаздарға 

тікелей байланысты. 

Осы  мәселелердің  жеке  бөліктерімен  көптеген  ғалымдар,  педагогтар 

қашаннан  бері  айналысуда.  Нәтижелі  оқыту  міндетін  оқыту  психологиясы 

негізінде,  басқару  теориясы  көмегімен,  оқытуды  алгоритмдеу  концепциясы 

арқылы,  студенттің  танымдық  әрекетін  басқару,  оқытуды  оптимизациялау, 

педагогикалық  еңбекті  ғылыми  тұрғыда  ұйымдастыру  және  т.б.  жолдарымен 

шешу жолында жұмыс жасап жатқан педагогтар бар екені мәлім [2.85]. 

Оқу  процесі  оқыту  мен  үйретудің  өзара  байланысынан  тұрып,  екеуінің 

тұтастығы олардың мақсатының бірлігімен анықталады. Кредиттік оқыту жүйесі 

бойынша болашақ мамандар даярлау жоғары оқу орындарында қолға алынды. 

Жоғары оқу орнында кредиттік оқыту жүйесінің алатын орнын ерекше атап 

өткен жөн. Оқыту, білім беру  тәжірибесі педагогикалық үрдістің сапасын үнемі 

арттырып  отыруды  талап  етеді.  Сол  себептен  педагогикалық  процесті 

технологияландыру мәселесі маңызды болып саналады. 

Білім  беру  жүйесіндегі  жаңа  ақпараттық  технология  дегеніміз  –  оқу  және 

оқу-әдістемелік  материалдар  жинағы,  оқу  қызметінің  есептеуіш  техниканың 

техникалық  және  инструменталды  құралдары,  оқу  процесіндегі  есептеуіш 

техника  құралдарының  рөлі  және  орны  туралы  ғылыми  білімнің  жүйесі  және 

оқытушылар  мен  оқушылар  еңбектерін  жүзеге  асыру  үшін  оларды  қолдану 

формалары мен әдістері деп анықтама беруге болады. 

Компьютерлік сауаттылықты және жаңа ақпараттық технологияны меңгеру 

үрдісі  адамдық  факторлармен  санасуды  талап  етеді.  Ал  компьютерлік 

сауаттылық  пен  жаңа  ақпараттық  технологияны  меңгеру  кредиттік  оқыту 

жүйесінде  ерекше  орын  алатыны  белгілі.  Өйткені,  кредиттік  жүйе      бойынша  

ағымдық      бақылау,    аралық    бақылау,  емтихан      барлығы  компьютермен 

тапсырылатын болғандықтан, компьютерді жақсы меңгерген дұрыс болар еді. 

Қазіргі  заманғы  ғылым  мен  техниканың  даму  кезеңі  оқу-ағарту  саласында 

технологиялық  жаңа  әдістерді  кең  көлемде  қолдануды  қажет  етеді.  Күнделікті 

сабақта компьютерді пайдалану – заман талабы. XXI ғасырда қоғам қажеттілігін 

қанағаттандыру үшін білім беру  саласында  төмендегідей  міндеттерді  шешу

  

А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010 

 

Қойшиева Т.Қ., Балтабаева Н.М.

 

Жоғары оқу орындарында кредиттік оқыту жүйесі негізінде...

 

 

 

 

264 

көзделіп  отыр,  олар:  білім  сапасын  көтеру,  компьютерлендіру,  интернет, 

компьютерлік  желі  және  телекоммуникация,  электрондық  оқулықтар  даярлау. 

Бұлардың  студенттердің  қазіргі  заман  талабына  сай  білім  алуына,  танымдық 

белсенділігін  арттыруға  әсері  мол.  Кредиттік  оқыту  жүйесін  оқыту  процесіне 

енгізетін  болсақ,  онда  студенттерді  танымдық  іс-әрекетке  ынталандыруға, 

олардың белсенділігі мен пәнге деген қызығушылығын арттыруға қол жеткізуге 

болады [3.68]. 

Жоғары  оқу  орнының  қазіргі  кезеңдегі  білім  мазмұны  мен  оқыту 

әдістемесінің жағдайын стандарт талабы тұрғысынан зерттеу, анықтау кредиттік 

оқыту жүйесін қолдануға толық болатындығын көрсетеді. 

Кредиттік  оқыту  жүйесі  негізінің  шарттары  мен  міндеттерін  жоғары  оқу 

орындарының  оқытушылары  мен  студенттері  толық  білуі  тиіс.  Сол  жағдайда 

ғана  болашақ  мамандарды  осы  аталған  жүйе  бойынша  даярлаудың  жолдарын 

қарастыру қажет болады. 

Осы жүйе негізінде:  

–

 

қоғам  дамуындағы  жаңа  бағыттар  мен  нарықтық  қарым-қатынастардың 

болашақ  маманның  біліміне  қойылатын  талаптарын  басшылыққа  ала  отырып, 

кредиттік оқыту жүйесінің нәтижесін сұрыптайды;  

–

 

осы  мазмұнды  меңгеру  жүзеге  асатын  оқу  процесін  технологиялық 

жобалаудың  дидактикалық  мүмкіндіктері  айқындалып,  ғылыми  түрде 

негізделеді;  

–

 

оқу процесі бүтін жүйе ретінде технологиялық тәсілмен жобаланады;  

–

 

пән  бойынша  студенттің  міндетті  түрде  білуі  керек  материалдар  мазмұны 

(стандарт деңгейі бойынша) анықталады. 

Оқыту  әдісі  дидактиканың  негізгі  бір  құрамды  бөлігі  болып  табылады. 

Себебі,  оқыту  процесі  оның  мақсаты,  мазмұны,  әдістері  және  ұйымдастыру 

формаларының біртұтастығы болып отыр. 

Метод деген сөз гректің «metodos» деген сөзінен шыққан. Метод деген ұғым 

белгілі  ақиқатқа,  шындыққа,  мақсатқа  жетудің  жолдары  деген  мағынаны 

білдіреді.  Оқыту  әдістері  туралы  әрбір  автор  өз  анықтамасын  береді.  Қысқаша 

психологиялық-педагогикалық  сөздік:  «әдіс»  –  мақсатқа  қол  жеткізетін  жол, 

тәсіл, белгілі жолмен тәртіпке салынған іс-әрекет, - деген анықтама береді. 

Оқыту  әдісі  –  оқушыларға  білім  беру  және  оларды  дамыту  мақсатында 

мұғалім мен оқушылардың бірлесіп жасайтын қызметі мен қарым-қатынасының 

тәсіл-амалдары – деген де пікір айтылады. 

Кез  келген  педагогикалык  технология  –  ақпараттық  технология  болып 

табылады.  Оқу-тәрбие  үрдісінде  білім  беруді  ақпараттандыру  үшін  ақпараттық 

технологияға көшу қажет. Білім берудегі жаңа ақпараттық технология дегеніміз: 

оқу мен оқу-тәрбие материалдарының, үйретуге арналған есептегіш техника мен 

аспаптық  құралдарының  жиынтығы;  есептегіш  техника  құралдарының  оқу 

үрдісіндегі  рөлі  мен  орны,  оқытушылар  мен  студенттердің  еңбегін  жетілдіруде 

оларды  пайдаланудың  түрі  мен  әдістері  туралы  ғылыми  білімнің  жүйесі; 

оқытушылардың  өз  жұмыстарының  әдістері  мен  ұйымдастыру  түрлерін 

толықтай өзгертуге, студенттердің жеке  қабілеттілігін  дамытуға, оқытудағы пән  

А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010 

 

Қойшиева Т.Қ., Балтабаева Н.М.

 

Жоғары оқу орындарында кредиттік оқыту жүйесі негізінде...

 

 

 

 

265 

аралық  байланысты  күшейтуге,  оқу  үрдісін  ұйымдастыруды  ұдайы  жаңартып 

отыруға мүмкіндік береді. 

Жаңа ақпараттық технологияның негізгі ерекшелігі – оның оқытушылар мен 

студенттердің  өз  бетімен  және  бірлесіп  шығармашылық  жұмыс  істеуге  шексіз 

мүмкіндік туғызатындығы. 

Компьютерлік 

технологияны 

оқу-тәрбие 

үрдісінде 

пайдалануда 

оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың педагогикалық мүмкіндіктері 

Ж.А.Қараевтың  еңбегінде  көрсетілген.  Алайда,  интернет  желісі  сияқты 

телекоммуникациялық  жүйелердің  пайда  болуына  байланысты  компьютерлік 

технологияның  педагогикалық  мүмкіндіктері  өзгерді.  Демек,  оқыту  үрдісінде 

компьютерді  қолдану  білім  мен  біліктілікке  қоятын  талаптарды  қайта  қарап, 

жетілдіріп  жүйелеуді  талап  етеді.  Білім  беруде  компьютерлік  технологияларды 

пайдалану  оқыту  үрдісін  толық  өзгертуге,  оқытудың  жеке  тұлғаға  бағытталған 

моделін жүзеге асыруға мүмкіндік береді. 

Әрине,  қазіргі  компьютер  мен  интерактивті  бағдарламалық-әдістемелік 

құралдар  мұғалім  мен  оқушының  әрекеттесу  формаларын  өзгертіп,  мұғалімді 

оқытушыдан  гөрі  ақылдаса  отырып  көмектесетін  кеңес  беруші  ретінде 

қарастырады.  Ал,  мұндай  өзгеріс  оқушының  білімге  деген  ынтасын  арттырып, 

сабақтың,  нәтижелік  бақылаудың  жаңа  модельдерін  (баяндама,  есеп  беру,  жұрт 

алдында жобаларды топ болып бірге отырып қорғау) іздеуге итереді, оқытудың 

жеке  адамға  бағытталған  қызықты  түрлерін  енгізуді  керек  етеді.  Болашақта  әр 

оқушы  компьютерлік  технология  арқылы  интернет,  электрондық  желі, 

электрондық пошта арқылы дүниежүзілік білім әлеміне еніп, онда өзінің қажетін 

өтейтін  білімді  толығымен  алуға,  қажетті  ақпараттық  мәліметтерді,  ғылым 

саласына байланысты озық тәжірибелерді, осы мәселенің шетелдегі жағдайымен 

танысуына толық мүмкіндік туады [4.73]. 

Оқу процесін технологиялық тәсілмен жобалау нәтижесі: 

1)

 

ең  алдымен  студенттің  жан-жақты  да  деңгейлі  білім  алуына  нақтылы 

жағдай жасайды; 

2)

 

мұғалімге  өз  тәжірибесін  үнемі  жүйелендіріп,  сапасын  арттыруға 

мүмкіндік береді; 

3)

 

пән мұғалімдерінің өзара тәжірибе алмасу механизмін қалыптастырады; 

4)

 

жоғары  оқу  орындары  студенттеріне  және  оқытушы  мұғалімдерге 

арналған оқу құралдарының негізі болады [5]. 

 

ӘДЕБИЕТТЕР 

 

1.

 

Халықова К.З. Информатиканы оқыту әдістемесі. Алматы: Мектеп, 2000. 

2.

 

Халықова  К.З.,  Абдулкаримова  Г.А.  Жоғары  оқу  орнындағы  педагогикалық  практика.  Алматы: 

Мектеп, 1999. 

3.

 

Полат  Е.С.  и  др.  Новые  педагогические  и  информационные  технологии  в  системе  образования: 

Учебное пособие для студентов педвузов и системы повышения квалификации  педкадров. Москва: 

Академия, 1999. 224 стр. 

4.

 

Кузнецов А.А. О разработке стандарта школьного образования по информатике //ИнфО. 1994. №1. 

5.

 

Кузнецов  А.А.,  Бешенков  С.А.,  Ракитина  Е.А.  //Современный  курс  информатики:  от  концепции  к 

содержанию. ИнфО. - 2004. - № 1, 2. 

 

А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010 

 

 

 

266 

Б.А.ОСПАНОВА 

доктор педагогических  наук  

МКТУ им. А.Ясави 

 

А.А.ИСАХАНОВА 

магистрант МКТУ им. А.Ясави 

 

ВЛИЯНИЕ МЕТАФОРИЧЕСКИ-ЦВЕТОВЫХ ОБРАЗОВ 

 НА ИЗМЕНЕНИЯ ЦВЕТОВЫХ УСТАНОВОК 

 

Мақалада  түстік  бағдардың  өзгеруінің  транс  күйіндегі  әсерлермен  берілетін  метафоралы 

бейнелердің тұлғаның психокоррекциясында қолданылуы қарастырылады. 

 

This  article  deals  with  application  of  metaphorical  images  as  one  of  methods  of  change  of  colour 

installation in trance a condition with a view of psychocorrection of the person. 

 

В настоящее время практическая психология представляет собой целый 

арсенал 

эмпирически 

проверенных 

и 

научно 

обоснованных 

психотехнических  средств,  предназначенных  для  развития  тех  или  иных 

скрытых  ресурсов  человека  с  целью  повышения  эффективности  его 

многообразных  деятельностей,  а  так  же  коррекцию  различных  психических 

аномалий,  имеющих  внешнее  значение  для  благополучного  существования 

человека в мире [1]. 

Практическая  психология  является,  с  одной  стороны,  новой  отраслью 

психологии,  а  с  другой  –  достаточно  «старой»  системой    знаний  и 

практических приемов оказания воздействия на людей с различной целью. 

В  данное  время  мы  можем  наблюдать  «взрыв»  практических 

направлений психологии на постсоветском пространстве. 

 В  Казахстане  многие  направления  психокоррекционной  работы  с 

людьми  заняли  свое  почетное  место  в  списках  оказываемых  услуг 

социальной помощи населению. Но, несмотря на это, психология нуждается в 

новом  методологическом  и  практическом  инструментарии.  Различные 

проекты  в  области  практической  психологии  разрабатываются  совместно  с 

ведущими психологическими школами Европы и США. Одним из совместно 

разрабатываемых проектов является эриксоновская гипнотерапия.  

Направление  эриксоновской  гипнотерапии  является  довольно  новым  в 

психологии,  но  в  то  же  время  многие  технические  инструменты  терапии 

знакомы  нам  по  другим  направлениям  психологии  и  медитативным 

практикам.  Это  направление    является  хорошо  организованным  методом 

работы  в  трансовых  состояниях,  который  дает  высокие  показатели  в 

различных  проблемах  клиентов.  Немало  важным  фактором  метода 

эриксоновской  гипнотерапии  является  его  позитивность  и  безболезненная 

эффективность. 

  В  этом  направлении  работают  такие  известные  психотерапевты  как:       

Ж.Беккио,  Ш.Жюслен,  М.Р.Гинзбург,  Н.Б.Свиридова,  В.М.Гребенников  и 

многие другие ведущие специалисты психологи.  

   

А.Я с а у и   у н и в е р с и т е т і н і њ   х а б а р ш ы с ы,  №2-3, 2010 

 

Оспанова Б.А., Исаханова А.А.

 

Влияние метафорически-цветовых образов на изменения...

 

 

 

267 

 

Основным  инструментом  работы  в  эриксоновском  гипнозе  является 

метафора.  Сущность  метафоры  –  иносказательность,  аллегория  –  основа 

сказки. Метафора активизирует психическую деятельность  слушателя и как 

средство  эмоционального  воздействия  на  человека  находит  отклик  в  его 

душе,  вызывает  в  ней  переживания,  экспрессивный  эффект,  в  отличие  от 

языковых  оценочных  отношений,  апеллирующих  к  разуму  адресата,  его 

нормативному настрою 



2



. 

Метафора  дает  возможность  проявить  себя  в  разных  ракурсах,  плавно 

изменить  устоявшуюся  установку,  она  дает  негласное  разрешение  на 

изменение  поведения.  Очень  часто  разрешение  является  тем  ключом, 

который открывает дверь к принятию правильных решений. 

Важнейшие разрешения метафоры – это разрешения любить, изменяться, 

успешно справляться со своими задачами 



3



. 

Объединяя в себе логическое и чувственное восприятие мира, метафора 

тем  самым,  изменяет  ситуативную  установку,  разрушает  противоречия, 

возникающие при его познании. Через метафору мы общаемся с внутренним 

– идеальным миром, осознаем чувства и эмоциональные состояния. 

Психологический  феномен  метафоры  заключается  в  способности 

активизировать  эмоциональную  и  интеллектуальную  сферы.  Интегрируя 

различные формы опыта, метафора тем самым реализует возможные способы 

репрезентации  действительности.  Помогая  человеку  решить  трудные 

жизненные ситуации самым благоприятным для себя исходом 



4



. 

Нашим открытием в области воздействий по средством метафор является 

воздействие  метафорически  –  цветовых  образов  для  изменения  цветовой 

установки. 

Цветовая  установка,  как  и  любая  установка  человека,  задает 

бессознательные реакции субъекта на воздействия из окружающей среды.  В 

случае негативной установки поведение, самочувствие и жизненная ситуация 

складываются  негативно,  что  ведет  за  собой  психологические  травмы  и 

расстройство психики.   

Ознакомившись  с  литературными  данными,  наша  исследовательская 

группа пришла к выводу, что изменения цветовой установки являются одним 

из эффективных способов коррекции жизненных ситуаций. 

Цвет  оказывает  огромное  влияние  на  процесс  принятия  решений  и  на 

поведение людей. Неважно кем мы являемся, и какие цвета предпочитаем, у 

всех нас есть нечто общее. Каждый цвет, который мы видим, вызывает у нас 

определенную реакцию. 

На  протяжении  всей  истории  существования  человечества  люди 

использовали цвет в качестве опознавательного знака и отличительной черты 

в своем сложном социальном взаимодействии. 

В наше время цвет продолжают 

использовать  для  подчеркивания определенных пристрастий, для выделения  

жүктеу/скачать 5,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: