1 – сынып оқушыларының мектепе бейімделуі еш қиындықсыз болуы
үшін төмендегідей ұсыныстарды ұсынамыз:
1.
Баланы жайлап оятыңыз: оянғанда ол сіздің күлімдегеніңізді көріп, еркелеткен
дауысыңызды естісін. Таң атпай оны ұсақ - түйекпен асықтырмаңыз, кеше
ескерткен болсаңыз да, қателіктері мен жаңсақтықтары үшін кінәламаңыз.
2.
Баланы мектепке таңғы ассыз жібермеңіз: мектептегі тамақтануға дейін оған көп
жұмыс істеу керек болады.
3.
Қоштасарда ескерту, ақыл айтыңыз: тентек болма, өзіңді жақсы ұста, бүгін жаман
бағалар болмасын және т. б. Балаға сәттілік тілеңіз.
4.
Бүгін қандай баға алдың деген сөзді ұмытыңыз. Мектептен кейін баланы байыпты
қарсы алыңыз, оған көп сұрақтар қоймаңыз, босаңсуға мүмкіндік беріңіз.
5.
Егер балаңыздың ренжулі, бірақ үндемейтінін байқасаңыз, сұрап қинамаңыз,
саябырланған соң өзі айтады.
6.
Мұғалімнің ескертуін ести сала, ұрсысуға асықпаңыз, мұғаліммен баланың
қатысуынсыз сөйлесуге тырысыңыз.
7.
Мектептен келе балаға сабақ орындауға асықтырмаңыз, күш жинауға 2 - 3 сағат
қажет. Сабақ дайындауға тиімді уақыт - 15 - 17 сағат аралығында.
8.
Бір отырғаннан барлық сабақты орындатпаңыз, 15 - 20 минут сабақтан кейін 10 - 15
минут үзіліс қажет.
9.
Сабақ орындағанда үстінен төніп тұрмаңыз, өзіне жұмыс істеуге мүмкіндік беріңіз,
бірақ сіздің көмегіңіз керек болғанда сабырлық сақтаңыз. Байыпты сөйлеп, қолдау,
мақтау қажет.
10.
Баланың бас ауруына, шаршауына, көңіл - күйінің нашарлауына шағымданса, назар
салыңыз. Бұл көбінде қажудың, сабақтағы қиналудың басты көрсеткіштері болады.
Сонымен, баланың бойына білім нәрін себетін басты тұлға – ұстаз. Өйткені ұстаз
алдында егеменді еліміздің болашағы жас ұрпақты тәрбиелеу және оқыту міндеті
жүктелген. Мұғалім қызметі күрделі және жан-жақты. Ұстаздық қызметтің ең негізгі
міндеті – шәкіртті оқыту, тәрбиелеу, дамтыу және қалыптастыру үрдісін басқару.
Оны оқу-тәрбие үрдісіндегі басты тұлға ретінде қарастыруымыз керек.
Мектеп оқушыларының дене және психикалық даму ерекшеліктерін, ақыл-ой және
адамгершілік тәрбиелік деңейін, сыныптық және отбасы тәрбиесінің жағдайын
білмейінше, дұрыс мақсат қоюды іске асыру, оған жетудің тәсілдерін таңдау мүмкін
емес. Сонымен мұғалімнің қызметі сан-салалы. Мұғалімнің еңбегі өзінің мақсаты,
мазмұны мен қоғамдағы алатын орны жағынан ең құрметті деп есептеледі. Сондықтан
19
мұғаліммен жан-жақты терең ғылыми білім, жоғары педагогикалық шеберлік, идеялық
шыныққандық, саяси – моральдық қасиет, табанды ерік-жігер, парасатты мінез-құлық
талап етіледі.
Әдебиет
1.
Набидоллина
Ш. Бастауыш мектеп
жасындағы
балалардың
анатомиясы,
физиологиясы және гигиенасы/ Ш. Набидоллина.- 2-басылым.- Астана: Фолиант,
2011.- 273 б.
2.
Тұрғанбаева Б.Ш. Коррекциялық педагогика. Оқу құралы., Интеллект
бпаспасы.,2014 ж. – 198 бб.
3.
Стыбаева А.Ш. Первичная психологическая адаптация детей 6-7 лет к условиям
школы.-Т.,2003.
4.
Битянова М.Р, Азарова Т.В, Е.И. Афанасьев, Н.Л. Васильева. Работа психолога в
начальной школе. М.: Совершенство, 1998.
5.
Дүйсенова Ж.Қ. Балалар психологиясы: оқулық / Ж.Қ. Дүйсенова, Қ.Н. Нығметова;
ҚР БҒМ.- Алматы: Полиграфкомбинат, 2012.- 299 б.
ӘОЖ 159.99
МҰҒАЛІМНІҢ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІГІ – НӘТИЖЕГЕ БАҒЫТТАЛҒАН
БІЛІМ САПАСЫНЫҢ КЕПІЛІ
М.Қ. Мейрамғалиева
Семей көп салалы колледжінің ҚТӘ-21 тобының студенті
Ғылыми жетекшісі: А.Т. Садуакасова – Семей көп салалы колледжінің
психология пәнінің оқытушысы
Ғаламдандыру күннен күнге өсіп келе жатқан халықаралық бәсекелестік қоғамда
болып жатқан өзгерістердің ауқымы мен қарқынының өсуі білім беру беру саласының,
мемлекет дамуының басты факторына айналуына себеп болды. Ұлтымыздың ұлы
ұстазы Ахмет Байтұрсынов «Білім біліктілікке жеткізер баспалдақ, ал біліктілік сол
білімді іске асыра білу дағдысы»,- деп бекер айтпаған.
Қазіргі таңда еліміздегі білім беру жүйесінің ең басты міндеті – білім берудің
ұлттық моделіне өту арқылы жас ұрпақтың білім деңгейін халықаралық дәрежеге
жетелеу.
«Қазақстан Республикасының 2005-2010 жылдарға арналған білім беруді
дамытудың мемлекеттік бағдарламасында» орта білім берудің мақсаты-алған білімінің,
кәсіби дағдыларының негізінде өмірдің өзгермелі жағдайларында еркін бағдарлай
алатын, өзінің білімін дамытуға, сол алған білімі арқылы өз мүмкіндіктерін іске
асыруға және адамгершілік тұрғыда өз бетінше дұрыс, жауапты шешім қабылдауға
қабілетті тұлға қалыптастыру екендігі баса айтылған.
Елбасы Н.Ә.Назарбаев Қазақстан Республикасының білім және ғылым
қызметкерлерінің ІІІ сьезінде сөйлеген сөзінде «Жаңа формацияға жаңа педагог қажет»
-деп атап көрсетті. Жаңа формацияның педагогын қалыптастыру үшін жаңа кәсіби
мазмұн, жаңа кәсіби даярлық технологиясы, әрі даярлық сапасын арттыруға бірден-бір
қызмет ету керек. Сонымен қатар оқу-тәрбие үрдісін технологияландыру бағытында
инновациялық ізденістер, оқу дидактикалық, ғылыми-әдістемелік, кадрлық қуат
мүмкіндіктері болуы қажет. Бұл жөнінде «Білім мемлекеттік Бағдарламасында: осы
урдісті тереңдету мен дамыту үшін жаңа құқықтық, ғылыми-әдістемелік, қаржы-
20
материалдық жағдайларын жасауды және маманмен қамтамасыз етуді талап етеді» –
деп атап көрсеткен.
Атақты педагог-ғалым В.А.Сухомлинский «Мұғалімдік мамандық-бұл адамтану,
адамның күрделі және қызықты, шым-шытырығы мол жан дүниесіне үңіле білу.
Педагогикалық шеберлік пен педагогикалық өнер- ол даналықты жүрекпен ұға білу
болып табылады»-деп ұстаздық өнерге ерекше баға берсе, Ы.Алтынсарин «Маған
жақсы мұғалім бәрінен қымбат, өйткені мұғалім мектептің жүрегі” деген екен. Демек,
қазір мектеп алдындағы басты міндеттерді шешуде мұғалімнің кәсіптік білімі,
мәдениеті жоғары болуы шарт. Мұғалімнің ұстаздық тұлғасын өз дәрежесінде
қалыптастыру үшін төмендегідей міндет артады.
-Біріншіден білім беру сапасын жүйелі арттыру тәсілдерін меңгерту.
-Екіншіден, үнемі өзгеріс үстіндегі күрделі өмірде белсенді әрекетке дайын мектеп
түлегін дайындаудың сапасын арттыру мен оның мәдениет деңгейін көтеру.
Мұғалімнің кәсіптік деңгейін көтеру бүгінгі таңда әдістемелік жұмысының
жүйелі, жаңаша бағыт негізінде ұйымдастыруды көздейді.
Мұғалімнің кәсіптік дәрежесін арттырудың жолдарын қарастыратын әлемдік
педагогикалық ойларды жинақтай келе, ғалым Ш.Таубаев мынадай қорытынды
жасаған: “Кәсіптік қызығушылық педагогкалық қызметті бағалауда, білуге деген
қажеттіліктен туындайды, ал ол жоғары кәсіптік қажеттілікке тек мұғалімнің жеке өз
басының ұмтылуы арқылы ғана айнала алады”. Осы бағытта қазіргі таңда мұғалімдерге
мынадай әдістемелік талаптар қойылады:
1.
Педагогикалық- психологиялық деңгейін көтеру.
2.
Оқыту мен тәрбиелеудің жаңа технологияларын, әдістемелер мен тәсілдерді
зерттеп, меңгеру және оны өзінің кәсіптік жұмысына қолдана білу.
3.Өз білімін көтеруге, шығармашылық жұмыс атқаруға ынталандыру, қажетті
жағдайлар туғызу, педагогтарды ақпараттық жағынан қамтамасыз ету.
4.Авторлық бағдарламалар, курстар, құралдар, мақалалар ізденістер жасауға
ұмтылдыру, қызықтыру, ынталандыру және ондай мұғалімдерге қолдау көрсету.
5.Педагогтардың жұмысында еңбекті ғылыми ұйымдастыруда әр мұғалімнің
күнделікті ісіне енгізу.
Мұғалімнің кәсіптік қызметінің құрамдас бөлігі:
1.Біліктілігін көтеру (семинар, курстар т.б.)
2.Әдістемелік жұмыстары.
3.Кәсіптік жаңашылдық қызметі.
4.Кәсіптік тұлғасы: негізгі мәселені анықтай алуы, жобалар құра білуі, мақалалар
жаза алуы, адами-рухани,психологиялық сапалары т.б.
5.Пән бойынша сыныптан тыс жұмыстары.
6.Қоғамдық педагогикалық қызметі.
Мұғалім жауапкершілігін арттырып, кәсіптік мәдениетін көтеруде әрбір ұстаз өз
пәнінің аясында қалып қоймай қандай да бір дәрежеде шығармашылықпен еңбек
ете білуге баулуда кадрлар біліктілігін арттыратын және қайта даярлайтын
институт қызметкерлерінің атқартын жұмысы аз болмайды. Олар:
-Заман талабына лайықталған курстар ұйымдастыру;
-Оқу семинарларын ұйымдастыру;
-Байқаулар,олимпиадалар, конкурстар;
-Педагогикалық оқулар т.б.
Өскелең, болашағы зор жас ұрпақты қоғам талаптары мен оның мақсат, мүдделеріне сай
өмір сүруге бейімдей отыра оқытып, логикалық ой тұжырымдатып, тұлғаны
шығармашылыққа
тәрбиелеуде,
өзінің
табиғат
пен
қоғам
алдындағы
жауапкершілігін сезінуде және Жер бетінде тіршілікті сақтауда мектеп пәндері
21
үлкен рөл атқарады. Соның ішінде жаратылыстану саласында территориялық,
табиғи және әлеуметтік-экономикалық жүйелерді басқаруды оқытатын география
пәнінің орны ерекше. Ол оқушыларға табиғаттың әсемдігін сезіне отырып, тылсым
дүниенің құпияларымен таныстырып, дүниетанымдық сабақ берумен қатар, олардың
алған білімін есіне сақтау, ойлау қабілетін, тіл байлықтарын, ой-өрісін кеңейтіп,
зеректік, іскерлік және табиғат құбылыстарын жете бақылағыштық, қоршаған ортаға
үлкен жауапкершілікпен қарайтын сезімдерін жетілдіреді.
География пәні – оқушылардың жалпы мәдени дамуына да көп үлес қосады, бұл
пән Қазақстан Республикасы білім саласында ізгіліктену, мәдениеттану білімдері
бағытында өте маңызды орын алады.
Педагогикалық кадрлардың кәсіби біліктілігін көтеру, өзара тәжірибе алмасу,
шығармашылықпен жұмыс жасап жатқан мұғалімдерді анықтау және әдістемелік
шеберлігін жетілдіру мақсатында Атырау облыстық кадрлар біліктілігін арттыратын
және қайта даярлайтын институтында көптеген курстар мен іс-шаралар
ұйымдастырылуда.
Қазіргі мұғалім-кәсіптік даярлығы жоғары, озық педагогикалық технологияларды
меңгерген және оны өзінің іс-тәжірибесінде тиімді қолдана білетін, жан-жақты
дамыған шығармашыл тұлға болуы тиіс, сондықтан да курстық даярлық
жұмыстарының мазмұны, ұйымдастырылуы мен өткізілуіне ерекше көңіл бөлінеді.
География пәнінен өткізілетін курстар – дүние жүзінің географиялық суреттемесін
береді, географиялық ой жүйесін қалыптастыра отырып, география ғылымының негізгі
бағыттарымен таныстыру арқылы пән тіліне үйретеді және облыстың жалпы білім
беретін мектептеріндегі оқушылардың саяси, экономикалық және экологиялық
мәдениеттануының дамып қалыптасуына септігін тигізеді.
Педагогикалық кадрлар біліктілігін жетілдіруде дамыта оқыту идеясын тереңдете
отырып, жаңа педагогикалық технологияны тиімді қолдануды түсіндіру мақсатында,
институттың курстық іс-шараларының оқу үрдісіне Москва мемлекеттік
педагогикалық университетінің, Астрахань қаласы психологиялық-медициналық
лабораториясының, АҚШ-тағы халықаралық зерттеулер мен байланыс жөніндегі кеңесі
(Айрекс) –тің, «МАКМИЛАН» білім орталығының, білім беру жүйесінің басшы және
ғылыми-педагогикалық кадрлар біліктілігін арттыратын республикалық институттың,
Ы.Алтынсарин атындағы Білім академиясының, жергілікті оқу орындарының
ғалымдары, оқулықтардың авторлары мен көптеген тірек мектептерінің ұстаздары
шақыртылып дәрістер өткізілуде.
Айталық, география пәні бойынша нәтижеге бағытталған оқытудың
ерекшеліктеріне арналған курсқа білім беру жүйесінің басшы және ғылыми-
педагогикалық кадрлар біліктілігін арттыратын республикалық институттың әдіскері
Сүлейменова Гүлнар Абдоллақызы арнайы шақыртылып, облыс мұғалімдерінің іс-
тәжірибесін жетілдіруге оң әсерін тигізді. Сонымен қатар, осы жылы облыстың барлық
география пәні мұғалімдері қатынасқан оқулық авторы Ұлжалғас Әмзеқызы
Есназарованың республикалық атаулы мектебі мүшелерінің қатысуымен ғылыми-
тәжірибелік семинары, география пәні мұғалімдерінің облыстық олимпиадасы және
«Ең үздік география кабинеті» байқауы және тағы да басқа сайыстар ұйымдастырылды.
Педагог кадрлардың өзін-өзі анықтауының негізгі мазмұны олардың жалпы
педагогикалық, ғылыми-зерттеу, әдістемелік және мәдени даярлығының табиғи
бірлігі болып табылады.
Осы айтылған мәселелерден алдымызға қойып отырған оқушылар білімінің
мемлекеттік талапқа сай болуын қамтамасыз ету, стандарт деңгейін анықтау
проблемасының өзектілігі мен білім беру сапасынын арттыру міндеттері шығады.
22
Жақсы педагог-оқытушы - қазіргі таңда қоғам үшін аса қымбат қазына болып
есептелмек. Бәсекеге қабілетті Қазақстан, бәсекеге қабілетті қазақстанның қарышты
экономикасы десек те, жақсы экономикадан демеу алатын, қуатты әлеуметтік
мемлекеттің қабілетті халқы үшін де ең қажеттісі – білімділік.
Білімді, шығармашылықпен жұмыс жасайтын, жаңа педагогикалық әдіс-тәсілдерді
қолданып, оқушылардың өз бетімен жұмыс жасауына бағыт-бағдар беріп және
логикалық ойлау қабілеттерін жетілдіріп жүрген мұғалімдеріміз баршылық.
Мұғалімдердің осындай жұмыстарының нәтижесінде облысымыздың көптеген
оқушылары республикалық сайыстарда алдыңғы қатардан көрінуде. Айталық, жалпы
білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадада 2005 жылы Атырау қаласы
№13 мектеп-гимназиясының оқушысы Райымқұлов Қайрат пен 2006 жылы облыстық
ұлттық гимназияның оқушысы Жолгуттиев Бауыржан география пәні бойынша жүлделі
орындарды иеленді.
Қазақтың заңғар жазушысы Мұхтар Омарханұлы Әуезовтің: “Ел боламын десең,
бесігіңді түзе” деген өте терең мәнді орынды да әдемі нақылы бар. Ол – еліңнің ертеңі –
жас ұрпағыңды жақсылап өсір деген сөз ғой. Осы міндеттің көп салмағы мұғалімдер
мен тәрбиешілерге түсетіні аян.
Елдің ертеңгі күніне сенімін орнықтыру, өнімді де шығармашылық еңбекті
өрістету, қоғамды кернеп бара жатқан бұзақылықтарға қарсы күшті тосқауыл қойып,
адамдардың бейбіт өмірін қамтамасыз ету – бүгінгі күннің мағыналы мақсаты.
Тәрбиелеу мен тәрбиеленудің, ұстаздық пен шәкірттіктің табиғи арнаға түсіп, ардақты
да беделді орнына ие болуы осындай игі істермен сабақтасып жатқанын
мойындағанымыз жөн. Баланың бойындағы дарындылыққа бастар қабілеттерді оятуға,
талантының гүл жарып өсуіне қалтықсыз еңбек етер тәрбиелеуші ұстаздар болса елдің
өсуі де, ұрпақтың өркендеп қарышты қанат самғауы да болмақ. Ол үшін Елбасымыз өз
Жолдауында атап көрсеткеніндей, ең алдымен Ұстаз мәртебесі, Ұстаз беделі артуы
қажет.
Әдебиет
1.
Беспалько В.П. Педагогикалық технология.
2.
Кусаинов Г.М. Новая педагогическая технология: методология теория и
практика. Усть Каменогорск, 1997.
3.
Хмель Н.Д. Теория и технология реализации целостного педагогического
процесса. Алматы, 2002
УДК 371.3
ОБ ИСПОЛЬЗОВАНИИ ИНТЕГРИРОВАННЫХ УРОКОВ В СВЕТЕ
РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ «ТРИЕДИНСТВО ЯЗЫКОВ»
Н.А. Іскежан
Государственный университет имени Шакарима города Семей, студентка группы
П-126
Научный руководитель: А.В. Рахымбердиева – магистр педагогических наук,
старший преподаватель кафедры педагогики, Государственный университет имени
Шакарима города Семей
Знание английского языка играет значительную роль в современном обществе.
Во-первых, изучение английского языка непосредственно связано с развитием
культурного уровня человека, совершенствованием его как личности; во-вторых,
23
владение английским языком – это одна из ключевых компонентов успешной
профессиональной деятельности современного, конкурентоспособного специалиста для
эффективного решения задач в условиях динамично меняющихся требований
общества.
С каждым годом, в системе образования Казахстана происходят большие
изменения, надежду на успех вселяет то, что вопросы качественного образования
решаются на государственном уровне. Необходимо на всех этапах развития общества
уделять особое внимание качественной подготовке подрастающего поколения. И в
настоящее время необходимо приветствовать углубленное изучение английского языка,
особенно в контексте глобализации образования.
Считается, что главным критерием успеха образовательной реформы является
достижение такого уровня, когда любой гражданин Казахстана, получив
соответствующее образование и квалификацию, может стать востребованным
специалистом в любой стране мира. Нужно добиться предоставления качественных
услуг образования по всей стране на уровне мировых стандартов. [1, c. 3]
Важность владения английским языком для подрастающего поколения
диктуется временем и отражена в послании Президента Н.А.Назарбаева народу
Казахстана от 28 февраля 2007 г. «Новый Казахстан в новом мире», где было дано
поручение приступить к реализации специальной программы «Триединство языков».
Данное поручение содержится в 26-м направлении Послания: «Духовное развитие
народов Казахстана и триединая языковая политика». [2, c. 4]
В нем отмечено: «внедрение английского языка в деловое общение»,
«повышение качества обучения английскому языку во всех общеобразовательных
школах, средних специальных, высших учебных заведениях», «повысить качество
учебников и учебно-методических комплексов на английском языке для организаций
образования начального, основного среднего и общего образования и рассмотреть
вопросы по развитию обучения на трех языках», «наряду с государственным и русским
языками необходимо решать и вопросы обучения государственных служащих
английскому языку». [3, с. 52]
«Казахстан должен восприниматься во всем мире как высокообразованная
страна, население которой пользуется тремя языками. Это: казахский язык –
государственный язык, русский язык – как язык межнационального общения и
английский язык – язык успешной интеграции в глобальную экономику», – сказал
Нурсултан Назарбаев.
Результатом такого послания президента стала Государственная программа
функционирования и развития языков на 2011-2020 годы, являющаяся продолжением и
дополнением аналогичной программы на 2001-2010 годы. [4, с. 36]
Основные цели проекта «Триединство языков» можно обобщить следующим
образом. В области применения казахского языка: расширение сферы применения
государственного языка, обеспечение унификации норм современного литературного
языка, усовершенствование и систематизация лексического фонда, внедрение
полноценной терминологической системы, решение вопросов компьютеризации языка,
улучшение методики преподавания. По отношению к русскому языку: сохранение
общекультурных функций русского языка, обеспечение функционирования в области
науки и образования, создание новых программ дистанционного обучения, учебно-
методической литературы, электронных интерактивных учебников. Деятельность в
сфере английского языка включает: расширение международного сотрудничества в
целях взаимодействия с иноязычной культурой, обеспечение доступной учебно-
методической литературой для коллективного и самостоятельного обучения, ревизия
учебных программ, усиление требований к системе и процессу обучения будущих
24
преподавателей иностранного языка, подготовка преподавателей для обучения
естественным наукам и математике на английском языке. [5, с.24]
Современные требования к уровню владения английским языком граждан РК
предполагают не только умения понимать письменную и устную речь, а также писать и
говорить, но и умение эффективно действовать в условиях иноязычного общения, что
подразумевает значительно более высокий уровень языковой, речевой и внеязыковой
подготовки. По результатам многочисленных исследований мотивационно -
эмоциональный дефицит в отношении изучения английского языка у значительной
части обучающихся начинает формироваться в период школьного обучения. [6, c. 58].
Программа «Триединство языков» дает возможность мотивировать учащихся к
изучению английского языка с первого класса. Высокий уровень мотивационно-
эмоционального дефицита в отношении изучения английского языка связан с тем, как
на ранних этапах осуществляется внедрение английского языка. [7, c. 3]
Неудовлетворительное качество внедрения английского языка на начальных
этапах и стало причиной написания данной статьи, цель которой по возможности
наиболее полно предоставить один из вариантов интересных и эффективных способов
внедрения английского языка в свете реализации программы «Триединство языков».
В основных положениях программы говорится о необходимости качественным
владением английским языком выпускника современной школы, - это назревшая
жизненная необходимость, поскольку интенсивные темпы и уровень развития науки и
техники в мире требуют свободного владения иностранными языками для более
качественного и полноценного получения необходимых теоретических и практических
знаний, умений и навыков.
Интеграция - есть процесс сближения и связи наук, происходящий наряду с
процессами дифференциации. Процесс интеграции представляет собой высокую форму
воплощения межпредметных связей на качественно новой ступени обучения» [8, с.75]
Одним из эффективных средств решения данной проблемы может стать
интеграция содержания образования, способствующая формированию у учащихся
начальных классов представления о целостной картине мира.
Интеграция в психолого-педагогической литературе понимается как процесс, в
ходе которого разобщённые элементы посредством синтеза объединяются в систему,
обладающую свойством целостности. Идеи интегрированного обучения сегодня
особенно актуальны, поскольку способствуют успешной реализации образовательных
задач, определенных программой «Триединство языков».
Само слово «интеграция обучения» предусматривает создание принципиально
новой учебной информации с соответствующим содержанием учебного материала,
учебно-методическим обеспечением, новыми технологиями. [9, c. 93].
Буквальное содержание понятия «интеграция» ввёл в 60-х годах ХІХ в.
англичанин Г. Спенсер (с лат. integratio – целый), но оно мало отражало реальное
содержание тех процессов, которые определяются этим термином сегодня. [10, c. 206]
В словарях понятие «интеграция» определяется как объединение в одно целое
ранее изолированных частей, элементов, компонентов, что сопровождается
осложнением и укреплением связей и отношений между ними [11, с. 240].
Интеграция используется в тех случаях, когда знание материала одного
предмета необходимо для понимания сущности процесса или явления при изучении
другого предмета. [9, c. 92].
В свете реализации программы «Триединство языков» интегрированные уроки
помогут формировать у школьников более целостную картину мира, в котором
английский язык выполняет специфическую функцию - служит средством познания и
общения, такие уроки способствуют разностороннему и целостному развитию детей за
25
счет объединения воспитательных, образовательных и развивающих способностей
разных учебных предметов, кроме того, интегрированные уроки расширяют
содержательный план обучения английскому языку и ведут к формированию и
развитию более широких интересов детей, их склонностей и способностей к различным
видам деятельности. Применение интегрированных уроков в определенной мере
решает проблему разработки и внедрения методов ускоренного образования и
обучения, что важно для развивающегося Казахстана.
В интегрированных уроках английский язык выступает не только как средство,
но и как равноправная цель обучения. [9, c. 93]
Важно также отметить, что в школах с казахским языком обучения в программу
включен предмет «Русский язык», и соответственно, в школах с русским языком
обучения введен предмет «Қазақ тілі». Это, в свою очередь, дает возможность смело
интегрировать предметы, в целях реализации программы «Триединство языков».
Как один из вариантов интегрирования английского, русского и казахских
языков, предлагается практическая разработка фрагмента урока «Познания мира»,
которая была апробирована в период прохождения производственной практики в 4
классе средней общеобразовательной школы № 1 им. Чернышевского г.Семей.
ПРАКТИЧЕСКАЯ РАЗРАБОТКА ФРАГМЕНТА УРОКА «ПОЗНАНИЯ МИРА»
С ЭЛЕМЕНТАМИ АНГЛИЙСКОГО И КАЗАХСКОГО ЯЗЫКОВ.
Тема урока: «Семья. Отбасы. Family»
Коммуникативные задачи:
1.
Научиться понимать основную идею в предложенном тексте.
2.
Научиться обмениваться информацией по заданной теме.
3.
Научиться выражать свои мысли на предложенную тему.
На уроке старались ввести данную тему в том объеме, в котором она была
доступна учащимся. Проследили над тем, чтобы все используемые тексты, имелись в
количестве, достаточном для того, чтобы каждый учащийся получил по экземпляру.
Помимо текста учащимся предоставили схематический рисунок членов семьи. Дети,
после работы над текстом, должны были подписать членов семьи на казахском,
русском и английском языках. Все названия членов семьи перечисляются в текстах,
которые имеют перед собой учащиеся.
“Моя семья”
Моя семья не очень большая, но и не маленькая: папа, мама, я, брат и сестра.
Мы живем в Астане. Моей маме сорок три года, она стоматолог. Моему отцу сорок
пять лет, он переводчик. Моим родителям очень нравится их работа.
Меня зовут Арман, мне 15 лет. Я хожу в гимназию. Мои любимые уроки —
английский и казахский языки.
Моей старшей сестре Сауле девятнадцать лет, она учится в Национальном
университете и хочет быть археологом.
Моему младшему брату Ансару 8 лет, он ходит в школу. Он любит проводить
время на открытом воздухе, играть в компьютерные игры и смотреть телевизор.
Мои бабушка и дедушка — пенсионеры. Они проводят много времени на
приусадебном участке, выращивают овощи и фрукты.
У нас дружная семья и мы всегда помогаем друг другу. Каждый член семьи —
мой лучший друг. Я очень люблю мою семью.
“My family”
My family is not big, but also is not small: Father, Mother, me, my brother, and my
sister. We live in Astana. My Mum is forty-three, she is a dentist. My Dad is forty-five, he is
a translator. My parents both like their work very much.
26
My name’s Arman, I’m fifteen. I go to gymnasium. My favorite lessons are English
and Kazakh language.
My elder sister Saule is nineteen, she goes to the National University, and she wants
to be an archeologist.
My younger brother Ansar is eight years old, he goes to school. He likes spending
time outdoors, playing computer games and watching TV.
My grandmother and grandfather are retired. They spend a lot of their time in the
garden, growing vegetables and fruits.
We have united family and always help each other. Everyone in my family is my best
friend. I love my family very much.
«Менің отбасым»
Менің отбасым тым үлкен емес, бірақ кішкентай да емес: әкем, анам, мен, менің
бауырым және әпкем тұрамыз. Біз Астанада тұрамыз. Анам қырық үште, ол тіс
дәрігері. Әкем қырық бесте, ол аудармашы. Ата-анама жұмыстары қатты ұнайды.
Менің атым Арман, мен он бестемін. Мен гимназияда оқимын. Менің сүйікті
пәндерім ағылшын тілі мен қазақ тілі.
Үлкем апкем Сәуле он тоғызда, ол Ұлттық университетте оқиды және археолог
болғысы келеді.
Кіші бауырым Аңсар сегіз жаста, ол мектепке барады. Ол бос уақытын таза
ауада өткізеді, компьютерлік ойындарды ойнағанды және теледидар тамашалағанды
унатады.
Менің әжем мен атам зейнеткерлер. Олар көп уақыттарын бақшада өткізеді,
жеміс-жидек өсіреді.
Біздің отбасымыз өте тату және де біз әрдайым бір-бірімізге көмектесеміз.
Отбасымның әр мүшесі – менің жан досым. Мен өз отбасымды өте қатты жақсы көрем.
Далее слова my father, my mother, my sister, my brother, my grandfather,my
grandmother,my family, менің әкем, менің анам, менің әпкем, менің бауырым, менің
27
атам, менің әжем, менің отбасым хором повторяются несколько раз. После такой
работы со словами учащиеся имея перед собой зрительную опору хорошо запоминают
слова, их произношение и значение. На следующем уроке словосочетания повторяется,
затем уже рассматривается другая проблема.
В качестве домашнего задания им предлагается опираясь на текст написать о
своей семье, на английском и казахском языках.
Исходя из анализа источников и предварительных результатов практической
работы по теме исследования, можно сделать вывод, что использование
интегрированных уроков в начальной школе с точки зрения реализации программы
«Триединство языков» окажет только положительное влияние на полиязычную
подготовку подрастающего поколения.
Достарыңызбен бөлісу: |