■
“
К¥рылы,:та колданылатан болса,
оаиланыстырғыш зат ретшде катайғанда, аз жылу шығаратын шлакты
Р
« » » « » к ^ І В Д е
сү
ВДа !шмияль® байланыскан су көп болады; мищ а*
™ »г,
РЫНЫН агымьш баяулатады. Б*л бетонды даВындау уигін
гмнозевд, аемент, ад толшршш регінде л * о *
у .Г 2 е Г г і
темірдщ гидра-ш найдаданыдады. Ереине ауыр ж а н Г ш Г а ™
^ ° р г іГ “ ^
ОРГаНЫС
” * * * '* *
» " « ■ » * ^ш » н е й п Л і ™
щіргіш жеңш элементтерх (литий,
бор,
т.б.)
бап
косы мтя
толтьгрғыштар: мысалы карбидті бор, хлорлы литий қолданылады.
7.9. М инералды жеңіл толты рғы ш тардан ж асалған жеңіл бетондар
ұп
бетондар
тығыздығына,
т.б.
касиеттеріне
сэйк-ег
қолданылуьша байланысты уш тупгті-
11
кіп т<ч-
• •
тығыздығъі
14
ПП і й гГ
Ү
ҮР < 1} бір текше метрінщ орташа
тығыздығы 1400-1800 кг үлкен күштерге кедергі көрсете алатмн
консіруктнв-пк бетон;
2
)
шшздыгы 500-1400 кг/м1 ^ Ш
Н
І
жыду нгизбейтін бетон; 3) шшздыгы 500 кг/м° 5 й " Т ы л у
өткізбеитш бетон болып бөлінеді.
У
Жеңіл (кеуек) толтырғыштардың табиғи түріне усатылған
с у ы ^ Т с Л і ^ п і й ' Ж«НЗР
аткьілауьі (атьшуы) арқьшы тез
яатады- жасаняы
Қ¥РЬЫЫМЫ амоРФ™ кеуек заттар
И
В
В
и
У
Н
І
ш
і р і
Н
й я
■
Н
Н
В
М
а
Ж
Ы
^ І О
М
Ш
я
Н
И
Н
І 1
Щ
» « ™ І Э Щ орташа
■
■
І
І
*
І
*
Ш
«■ Ш
М. Садуақасов. Ғ. Батырбаев
Н
I I
ШШ
қ»™ І Н
толтырғыштар орташа тығызлығы В
В
1
1
___.
* Вврит (грекше Ьагиз | ауь.р) - минерал ВаЗО, о д ал ган ауыр шпат.
б о л т ы н э р т ұ м ^ с ы щ ы к ^ о н к а ^ ^ я ^ п о и ^ л І 1^ ! .■ М Н н Ш І қал.ДЬІҒЬІ Й>Йё темір мен
132
Құрылыс материалоары
100, 150, 200, 250, 300, 350, 400, 500, 600, 700, 800, 900. 1000, 1100
және 1200.
в
^
Жеңіл бетон технологиясынын ерекшелігі. Женіл бетоннын
құрамын жобалаганда, бетон кұрайтын материалдар араласпасынын
калыпқа тағайындалған ынғайлыклен салынуын
және катайған
бетокньщ белгіленген беріктікке жетуі максатымен бірге, оиын
қажетті тыгыздыгын да камтамасьп ету керек. Сондыктан жеңіл
бетондар жасау үшін маркасы жоғарырак цементті колданған гишді.
Тығыздыгы төмен, әсіресе жылу еткізбейтін бетон алу үшін
санылаулары (уаі^ тесіктері) жабык
женіл, малта тас түрлі
толтыргыштарды пайдаланған жөн.
Жеңіп толтырғыштар бетон араласпасынан бірталай су жұтады.
Сондыктан бетон кұрамын есептегенде соншама суды косуды ескеру
керек. Үзақ уақыт тасымалдау мен вибрациялау нәтижесінде женіл
бетон араласпасы ыдырай бастайды. Салмағы жеңіл толтырғыш
түйірлері бетон араласпасының бет жагына ж ү зт шығады. Бұл
кұбылыстың зкянынан кұтылу үшін араласпаны онай калыптагыш етіп
кабылдап, вибрация тәсілімен нығыздау кезінде бетон бетіне бастьфғы
жүк кою керек.
Ж еңіл бетонның
қасиеттері.
Беріктік қасиеті
бетонньгң
маркаларымен сипатталынады. Мысалы, жылу өткізбейтш женіп
бетонның
маркалары
(кгс/см2)
М5-М25,
конструктивтік-жылу
вткізбейтіндерінікі — М35-М100, ал конструктивтік женіл бетондардікі
- М 150-М500. Жеңіл бетоннын беріктігі кәдімгі ауыр бетонның
беріктігіндей,
цементтің
активтіпне
және
цементпен
судың
қатынасына байланысты. Ол мына формула аркылы анқталадьг.
Яжб - А2 * Кц (Ц /С - Ы);
(7.19)
мұндағы А2 және Ь2 коэффициенттері тек кана толтырғыштардың
қасиетімен сипатталады. Толтырғыпггардың беріктігі өскен сайын, А
2
және Ь? мөлшері де өседі. Мысалы, беріктігі жоғары тығыздығы 1600-
1800 кг/м3 жеңш бетон алу үтзгін берікгіті жогары, тығыздьвгы 600-800 кг/м
ірі толтырғьпиты пайдаланып, уақ толтырғьшгты жартылай немесе
түгел тыгыз уак толтырғышқа (құмға) ауыстыру керек.
Жзсанды малта мен жарьгқшак тастың нұскалық коэффициенті
толтырғыш түрінің ең жоғары әлшемінің ең төмен өлшеміне қатынасы
төмен (аз) болған сайын, толтырғыштардың сапасы жақсарады.
Жоғары сапалы толтырғыштар үшін бұл коэффихгиенттің мөлшері
1,5-2
және
2,5
аспауы керек.
___
Тығьгз
құрылымды,
яғни
цемент
қамьфы
толтыргьпптар
түйірлерінін қуыстарын түгел толтырып және түйірлер арасындағы
кеуектілік азайған жағдайда жеңіл бетон, жеңілдігіне қарамастан берік,
133
Л/.
Садуақасое, Ғ. Батырбаев
су
өткізбейтін
және
аязға
төзімді
болады.
Өйткені
жеңіл
толтырғыштардьщ
көбінде
(керамзитте,
аглопоритте)
аморфты
іфемний оксвді (8 і0 2) болады; ол қатайғанда цементтен
бөлінетін
Са(ОН
)2
(кальцийдің гидроксидімен) әрекеттесіп «кеуею> түйір-цемент
тас арасындағы кабаттьі берік өтетін, суда ерімейтін кальцийдің
гидросиликатын (СаО • 8 і0 2 • пН20) түзеді. Осыный. салдарынан
көлемінщ 75- 80%-і кеуек толтьфғышпен толғанына- қарамастан жеңіл
оетон, су, т.б. сұйықтарды, тіпті олардың кысымы үлкен (1,2 МПа)
болса да, өткізбейді. Мүңдай бетон аязға да төзімді келеді.
Жеңіл бетон беріктігінің негізгі көрсеткіші - ол бетонның класы.
І ^ ең,л бетон сығу беріктігі бойынша (МПа) халыкаралық 14 класқа
бөлінеді:
В2;
В2,5; В3,5; В5; В7,5; ВІО; ВІ2,5; В15; В17,5; В20;
В22,5; В25; ВЗО; В40, жылу
өткізбейтін және бетон үшін бүлардан
оасқа үш класс: В0,35; В0,75; және В1 белгіленген.
Беріктігімен бірге жеңіл бетонның маңызды көрсеткіштеріне,
оньщ тығыздығы жатады. Қүрғақ күйіндегі орташа тығыздығына
баиланысты жеңіл бетон 19 маркаға бөлінеді: Д200, ДЗОО, Д400, Д500,
Д600, Д700, Д800, Д900, Д1100, Д1200, Д1300, Д1400, Д1500, Д1700,'
Д
Д 1900, Д2000. Жеңіл бетонның жылу өткізгіштігі негізінде
оның тығыздықтарына
байланысты
(7.7-сурет).
Күрғақ
жеңіл
бетонның жылу өткізгіш коэффициентз әдетте 0,1-0,8 Вт/(м-°С)
аралышнда болады.
*
Р
ш
0.6
1
в 0,4
-О
к
І
0,2
I
1
600 800 1000 1200 1400 1600 1800
Тығъпдығы, кг/мЗ
7.7-с>т)ет. Женіл бетондардын жылу өткізгіштігінің оныңтығыздығына
байланыстыл ыгы:
керамзитбетон, 2 — прелитпбвтон3 — иіпакты пемзабетон; 4
—
О
2
лопоритпбвтпон
Жылыу өткізгіштігіне сәйкес бұл бетоннан салынған тұргын үй
сыртқы қабьфғасының қалыңдығы 20 см-ден 40 см-ге дейін өзгеруі
мүмкін. Егер бетонның ылғалдылығы 1%-ке, ал жылу өткізгіштігі
0,016-0,035 Вт/(м-°С) өседі.
134
Жеңіл бетон су өткізбейтін қасиеті бойынша \У0,2; ^/0,4; \У0,6;
\^0,8; V/1; ЧУ1.2 маркага, ал аязға төзімділігі бойынша: Г25, Г35, Г50,
Г75, П 0 0 ’ Г150, Г200, Г200, ГЗОО, Г400, Г500 маркага бөлінеді.
’ Жеңіл бетондардьщ ке$бір түрі, мысалы уақ толтырғышсыз
жеңіл бетон қуысты болып келеді де, ондагы болат арматураларды
коррозиядан жөнді қорғай алмайды. Сондыктан, мұндай бетоннан
жасалган темірбетон конструкиияларының күш көтеретш (жұмыс
.
__ •___. . . » <яті млпплоиапаи ігЛПГЯ^/
істейпн) арм атураларын
й&рылымды жеңіл бетондарда, арматура
ұшырамайды
7.10. Ұялы бетондар
¥япы
бетондар
-
ұнталған
кремнеземді
компоненптен
араластырылған портландцемент немесе әктен
бұл бетондар
ідеЯдІІКІ Ш ім і
--- -— ----- т
#
я ш ш ш т у
аранын үясына үқсас бүкіл денесіне біркелкі тараған көгггеген уак
диаметрі
кіпгі) саңылаулары (тесіктері) бар қүрылымды болып келеді.
Макросаңылаулар
газ
не
көбік
(•« іғаратын
заттардың,
ал
£
--- 1------- —
*
Мнкротесіктер
саңылаулары
қоршаған
цемент
тас
| - байланыстырғыш затпен химиялық эрекеттеспеген
бос су әсерлерінен түзіледі. Макротесіктердің ішінде газ не
ял/я
болады.
қаңқаларында, қабықгарында орналасады.
Үялы бетондар қолданылатын орны мен орташа тығьвдағына
*
,
.
^ __ /Г
гг*г гп гтт т п Г Л
і і
П
і
ГГШ ’
байланысты 3 топқа белшеді: жылу
конструктивті жылу өткізбейтін, тығыздығы
500-900
кг/м және
I кг/м3 аральггында. Бүл бетондар
тығыздығы бойынша ерекше жеңіл бетондар тобына кіреда.
Кремнеземді компонент ретінде үнгалған кварщх құм отын
________ гглттгтоітгт ггатгг.т
КУ П ЯЛ
күлдері,
ұнталған
домна
шлактары
анылады
байланыстырғыш
заттардың
шығынын
азайтады.
Бұлар
Бетонның
отыргыштығын (көлемінің қысқаруын) кемтгеді, яғДостарыңызбен бөлісу: |