8. Жетісу және Тянь-Шандағы үйсіндердің этносаяси құрылымдары
Түркілер өркениеті және Ұлы жібек жолы
жүктеу/скачать 0,5 Mb. Pdf көрінісі
|
Документ
| 15.
Түркілер өркениеті және Ұлы жібек жолы. Ұлы Жібек жолы – елдер мен халықтардың қатынасын нығай тқан , түрлі мәдйнеттерді бір – бірімен жақындатқан , Шығыс пен Батыс елдерінің қалаларының арасында бай ланыс орнатып , қалаларға үлкен ықпалын тйгізген сауда жолы болған. Ұлы Жібек жолының ұзындығы 7 мың шақырымнан 12 мың шақырымға дей інгі жолға созылды. Жібек Жолы б.з.д III ғасырда сауда магйстралі ретінде пай да болып, XVI ғасырға дей ін қызмет етті. Керуен жолы Қытай жерінен бастап , Жерорта теңізіне дей ін созылған. Ұлы Жібек жолының негізгі торабы Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу жерін басып өткен. Осы екі торап арқылы Ұлы Жібек жолы Жетісу өңірі арқылы Шығысқа шығады , ал Оңтүстік Қазақстан ай мағы арқылы Батысқа шығады. Шығыс пен Батысты бай ланыстырған бұл Ұлы Жібек жолы түркі жері үшін үлкен рөлді ой най ды. Ұлы Жібек жолының қажеттілігі мен пай далану шарттары қаншалықты өзгеріп отырса да , оның қызметін қай та қалпына келтіріп , ұдай ы қолданыста болуын қамтамасыз еткендер - ең алдымен түркі халықтары , олар құрған мемлекеттер мен ймперйялар болатын. Қысқартып ай тқанда , әлем тарйхы мен өркенйеті үшін Ұлы Жібек жолының маңызы қаншалықты үлкен болса , түркі халықтары да оның осы күнге дей ін келіп жетуінде , жұмысын жалғастыруында соншалықты үлкен рөл атқарған. Түркі әлемінің Ұлы Жібек жолымен бай ланысы негізінен , табйғй – географйялық , саясй – экономйкалық және мәденй факторларға сүй енеді. Түркілер ұзақ уақыт Ұлы Жібек жолы бой ында жүргізілген сауда мен мәденй бай ланыстардың басты қолдаушысы, қолданушысы , әрі ұй ымдастырушысы , яғнй серіктесі болған. Түркі мемлекеттері мен ймперйялары Ұлы Жібек жолының Еуразйямен коммунйкацйя жүй есі ретінде қызмет атқаруында өзінің тарйхй мйссйясын абырой мен атқарып , бұл жолдың тарйхында белгілі бір ай мақтық шекараларда оны өз бақылауында ұстаған. Жібек жолы саясаты - түркі өркенйеті мен саясй мәденйетінің іргелі құндылықтары арасында басты орын алады. Жібек жолы түркі дүнйетанымының әмбебаптануына септігін тйгізсе , ал түркілердің әскерй – саясй дарыны Ұлы Жібек жолының кеңей іп , гүлденуіне жол ашқан. Мыңжылдықтардың өркенйет жадысы мен құндылықтарын өзінде сақтап қалған Ұлы Жібек жолы расында да , адамзаттың дамуында маңызды рөл атқарды жүктеу/скачать 0,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|