Павлодар қаласы Түсініктеме хат



бет3/8
Дата13.03.2023
өлшемі169 Kb.
#73907
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8

Тақырыптар


Сағат саны

өткіз мерзімі

Ескер
ту

I Қию есепері 6 сағат

1-4

Тор көзді қағазда қию есептері

4







5-6

Пентамимо, Домино, тримино, тетрамино фигуралары

2







II Логикалық есептер 18 сағат

7-14

Пікір айту. Ақиқат және жалған пікір айту.

8







15-18

Соңынан шығарылатын есептер

4







19-22

Күнтізбе есептері



4







23-24

Математикалық шайқас (ойын сабағы)



2







III Мәселе есептер 6 сағат







25-26

Өзен ағысына байланысты мәселе есептер

2







27-28

Жылдамдыққа байланысты мәселе есептер

2







29-30

Жұмысқа байланысты мәселе есептер



2







IV Математикалық ребустар 6 сағат

31-36

Сандық ребустар

6







V Комбинаторика 2 сағат

37-38

Комбинаторлық есептер



2







39 -40

Жүйелілік және тізбектер

2







VII Алгаритм теориясы 2 сағат

41-44

Алгаритм құру арқылы шығарылатын есептер

2







VII Қиын жағдайлардағы бөлу 6 сағат

45-46

Ауыстырып құю есептері

2







47-48

Өлшеу есептері



2







49-50

Математикалық саяхат (Ашық сабақ, Интеллектуалдық ойын)

2







VIII Бөлшекке араналған қызықты есептер 4 сағат

51-52

Бөлшекке араналған ескілікті есептер

2







53-54

Бірлесіп талқылау есептері

2







IX Олимпиадалық есептер 16 сағат

55-58

Геометриялық есептер


4







59-60

Дирихле принципі

2







61-66

Арифметикалық есептер

6







67-68

Қорытынды сабақ (тест)

2









Факультатив бағдарламмасының мазмұны (68 сағат)
Әдістемелік ұсыныстар
Әр сабақта:

  • Сол тақырып бойынша әмгіме;

  • Қызықты, логикалық есептер шығару;

  • Денені шынықтыру минуталары;

  • Үй тапсырмасы;

  • Қорытынды .

Есептер оқушының жұмыс дәптерінен алынады.



  1. Қию есептері (6 сағат)

Тақырып 1. Тор көзді қағазда қию есептері (4 сағат)




Негізгі мақсаты - оқушылардың комбинаторлық дағдысын дамыту(фигуралардың қию сызығының табу тәсілдерін қарастыру), симметрия туралы көріністі дамыту.
Тақырып бойынша әмгіме
Қию есептерін ежелден ғалымдар шығарып келе жатыр. Алғашқы шешулер ежелгі гректерден, қытайлықтардан табылды, бірақ ең бірінші сол тақырып бойынша жұмыс жазған Абул Вефа, X ғасырда Багдад қаласында тұрған парсы астрономы. Ал математиктер XX ғасырдан бастап қана фигураны бірнеше бөліктерге қию есептерін шығара бастады.

Есептер шығару № 1.1 – 1.9


1.1. Шаршы 16 торкөзден тұрады. Қию сызығы торкөздің қабырғаларының бойымен өтетіндей етіп, шаршыны екі тең бөлікке бөліңдер. Есептің барлығы неше шешімі бар?
Шешуі: 6 шешуі бар. суретте

Денені шынықтыру
Үй тапсырмасы: № 1.10 – 1.12
Қорытынды.
Тақырып 2. Пентамимо,домино, тримино фигуралар ( 2 сағат)


Негізгі мақсаты - оқушылардың комбинаторлық дағдысын дамыту(фигуралардың қию сызығының табу тәсілдерін қарастыру), симметрия туралы көріністі дамыту.
Тақырып бойынша әмгіме.
Домино, тримино, тетрамино, пентамимо фигуралары екі, үш, төрт және бес шаршыдан тұратын фигуралар. Жәнеде кез келген бір шаршы басқа шаршылармен бір қабырғасы болсын ортақ болуы керек.
Екі бірдей шаршыдан бір ғана фигура құрастыруға болады – домино.
Домино фигурасына қалай да болсын бір шаршы жалғастырсақ тримино фигурасы пайда болады.
Пентамимо,домино, тримино фигуралары( мұндай фигуралармен ойынды тетрис деп атайды).
Есептер шығару № 2.1 – 2.9
2.1. Барлық тетрамино фигураларын құрастыр(«тетра» грек тілінен – төрт). Барлығы неше фигура шығады?
Шешуі:
2.2.. Барлық пентамимо фигураларын құрастыр ( грек тілінен «пента» - бес). Неше фигура шығады?
Шешуі:

Денені шынықтыру
Үй тапсырмасы: № 2.10
Қорытынды.

  1. Логикалық есептер (18 сағат)



Тақырып 3. Логикалық есептер ( 8 сағат)


Негізгі мақсаты – логикалық ойлау қабілетін, есеп шығаруда кесте құру ептілігін арттыру. Логика заңдарымен таныстыру және есеп шығаруда қолдануға үйрету.
Тақырып бойынша әмгіме
Сөйлемді шындық немесе жалған екенін айтуға болатын пікір ұғымымен таныстыру. Кесте арқала шығару.Мысалы:
3.2. Айбек, Берік, Бектас және Ғалымбек – жолдастар. Олардың біреуі – дәрігер, екіншісі – журналист, үшіншісі – спортсмен, ал төртіншісі –құрылысшы. Журналист Айбек және Ғалымбек туралы мақала жазды. Спортсмен және журналист Берікпен бірге жорыққа шығады. Айбек және Берік дәрігердің қабылдауында болды. Кімде қандай мамандық?
Шешуі:




Айбек

Берік

Бектас

Ғалымбек

Дәрігер

-

-

-

+

Журналист

-

-

+

-

Спортсмен

+

-

-

-

Қурылысшы

-

+

-

-

Сонда Айбек-спортсмен, Берік-құрылысшы, Бектас-журналист, Ғалымбек-дәрігер.

Есептер шығару № 3.1 -.3.40


Денені шынықтыру
Үй тапсырмасы: № 3.41 – 3.49
Қорытынды.


Тақырып 4. Соңынан шығарылатын есептер. ( 4 сағат)
Негізгі мақсаты: логикалық ойлау қабілетін, есеп шығаруда кесте құру ептілігін арттыру.
Тақырып бойынша әмгіме

    1. Мысалы: Үш ұл балада бірнеше алмадан бар. Бірінші ұл қалған екі ұлда қанша алма болса, сонша алмадан оларға таратады. Сосын екінші ұл қалған екі ұлдың әрқайсында қанша алма болса, сонша алмадан таратады және үшінші ұл да әрқасында қанша алма болса сонша алмадан береді. Содан кейін ұлдардың әрқайсында 8 алмадан болып шықты. Алғашқыда ұлдардың әрқайсында қанша алмадан болды?

Шешуі: Кесте арқылы есепті соңынан шығарамыз.




1-ші ұл

2-ші ұл

3-ші ұл

Соңында алмалар саны

8

8

8

Үшінші ұлдың берер алдындағы алмалар саны

8:2=4

8:2=4

8+4+4=16

Екінші ұлдың берер алдындағы алмалар саны

4:2=2

4+2+8=14

16:2=8

Алғашқыдағы алмалар саны

2+4+7=13

14:2=7

8:2=4

Сонымен алғашқыда бірінші, екінші және үшінші ұлда сәйкесінше 13, 7 және 4 алмадан болды.

Есептер шығару № 4.1 – 4.10


Денені шынықтыру
Үй тапсырмасы: № 4.11 – 4.12
Қорытынды.


Тақырып 5. Күнтізбе есептері 4 сағат
Негізгі мақсаты: Оқушыларды күнтізбенің пайда болған тарихымен таныстыру
Тақырып бойынша әмгіме
Мысалы: 5.3 Жылдың қанша айында 5 жұма бар?
(5 ай, егер 1 қантар жұма болса.)

Есептер шығару № 5.1 – 5.12


Денені шынықтыру
Үй тапсырмасы: № 5.13-5.14
Қорытынды.
Ойын сабағы: Математикалық шайқас
Ойын шарты. Математикалық төбелес олимпиаданың бір түрі, стандартты емес олимпиадаға жатады. Әр есеп ұраймен бағаланады. Бір есепті шығарған оқушы тақтаға шығып шешуін түсіндіреді. Егкр дұрыс шығарылсы есепке берілген ұпай беріледі., ал егер қате шығарылсы сол ұпайды «минус» -пен алады, ал есептің бағаы өседі. Сонда оқушы есеппен шайқасқа түседі. Ең көп ұпай алған оқушы математикалық шайқастың жеңімпазы болып саналады. Сабақтың соңында оқушыларға қиындық тудырған есептер қарастырылады. 1-2 қызықты есептерді үйге беруге болады.

  1. Қойлар мен тауықтардың бірге 36 басы және 100 аяқтары бар. Қанша қой бар? ( 3 ұпай)

  2. Алишер бір сан ойлады. Оған 5-ті қосып, қосындыны 3-ке бөлді, 4-ке көбейтті, 6-ны азайтты, 7-ге бөлгенде 2 саны шықты. Алишер қандай санды ойлады? ( 3 ұпай)

  3. Седердің алдарында 6 стақан тұр: үшеуінде су бар және үшеуі бос. Бос және толық стақандар кезектесіп тұратындай етіп қолынды бір стақанға ғана тигіз. (2 ұпай)



  1. Асан Болат және Талғат бір сыныпта оқиды. Біреуі мектептен үйіне автобуспен барады, екіншісі трамваймен, ал үшіншісі троллейбуспен. Бір күні сабақтан кейін Асан досын автобус аялдамасына шығарып салды. Олардың қасынан троллейбус өтіп бара жатқанда үшінші досы автобустан айғалады: “ Болат, сен мектепте дәптерінді ұмытып кеттің!” . Кім немен үйге қайтады? ( 4 ұпай)

  2. Вася Петядан бір кунсіз тура бір жасқа үлкен. Вася 2002 жылы 1 қантарда туған. Петя қашан туған еді? ( 3 ұпай)

  3. Андрей, Вася және Сережа маркаларымен алмасты. Вася өзінің 5 маркасын Сережаға берді. Сережа Андрейге 4 марка берді, Андрей Васяға 2 марка берді. Нәтижесінде үш балада маркалардың саны тең болды. Егер үш доста бпрлығы 30 марка бар болса, бастапқыда Андрейде қанша марка болған? ( 4 ұпай)

  4. Фигураны екі тең бөлікке бөл. ( 5 ұпай)





  1. Пентамимо фигураларынан 8*8 шаршы құрастыр ортаңға 2*2 шаршы қиып тасталынған. ( 5 ұпай)

  2. Дөңгелек бойында 60 рыцарь мен өтірікшілер тұр. Өтірікшілер әрдайым өтірік айтады, Рыцарьлар әрқашан шыдықты айтады. Бірақ рыцарьлар кейде қалжындайды, яғни арасында өтірік айтады.Бұлардың әрқайсысы “Рыцарь мен өтірікші арасында тұрмын”дейді. Олардың арасында екі рыцарь қалжындайды. Дөңгелек бойында өтірікшілер санын тап. ( 6 ұпай)

  3. 5 л және 9 л ыдысты пайдаланып бөшкеден 6 литр бензин құйып ал. ( 5 ұпай)

  4. 8 л, 5 л, 3 л ыдыстар берілсін. 8 л ыдыс суға толы. Енді осы суды екі ыдысқа 4 литрден қалай тең бөлуге болады? ( 5 ұпай)




  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет