Педагогика факультеті Мектепке дейінгі және арнаулы білім кафедрасы



Pdf көрінісі
бет88/148
Дата07.01.2022
өлшемі1,87 Mb.
#20519
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   148
Байланысты:
ktj 20481

Дециметр(
лат.
 decem –  он  және 
гр.
 metron – 
өлшем
)  – 
метрдің
 оннан  бір  бөлігі. 
Дециметр  туралы  түсінік  беру  үшін  нақты  заттың,  мәселен  столдың  ұзындығын  өлшеу 
тапсырылады. Оқушылар өздеріне белгілі сантиметрлік сызғышпен оны өлшей бастайды. 
Ұзындықтары  үлкен заттарды дециметрмен өлшеу ыңғайлы екендігін айтылады. 1 дм = 
10 см болатынын оның моделінен көрсетеді. Әрі қарай дециметрлік лента жасалып,соның 
көмегімен столдың, партаның, түрлі жолақтардың, кесінділердің ұзындықтарын өлшейді.  
Келесі  кезеңде  лентаның  ұзындығын  өлшеу  ұсынылады.  Енді  осы  уақытқа  дейін  белгілі 


 
 
болған  ұзындық  өлшеуіштерінің  арасындағы  байланыс  тағайындалады,  яғни  10см=1дм, 
10дм=1м,1м =100см. 
Балалар  километрді  естіп  жүр,сондықтан  ол  өлшем  бірден  айтылады  да,  1км-
1000м екені тағайындалады. Километр - 1000 
метрге
 тең қашықтық мөлшері. 
Миллиме́тр (
милли…
 және 
метрден
) — 
ұзындық  өлшем  бірлігі
,  метрдің  1/1000 
бөлігіне тең.     Ұзындық өлшем  бірліктерінің ең кішісі, сызғыштың бөліктерін көрсету 
арқылы, 
яғни 
сантиметрдің 
10мм 


см 
ретінде 
еңгізіледі. 
Ал, 
метр (
фр.
 metre
гр.
 metron – өлшем) – бірліктердің жүйесіндегі ұзындықтың негізгі өлшем 
бірлігі. Көлемнің өлшем бірліктері:  
                                               1км= 1000м 
                                               1м = 10 дм 
                                               1дм = 10 см 
                                               1см = 10 мм 
                                               1м = 100 см=1000мм 
     Арнайы  мектепте,  келесі  масса  туралы  қарапайым  түсінік  қалыптастыру 
көзделеді. Масса дегеніміз- белгілі  бір заттың салмағын білдіретін өлшем бірлік. Әдетте 
салмақ  пен  массаны  көп  шатастырады,  сондықтан  әр  түрлі  жаттығулар  орындау  арқылы 
денелердің  нақты  бір  қасиеті  –  масса  еңгізіледі.  Заттардың    массаларын  анықтау  үшін, 
алғашқы масса бірлігі килограмм енгізіледі. Массаның өлшем бірлігін еңгізу  үшін  қағаз 
қапқа  оралған  тұз,  шай,  қант,  май  т.б  бірнеше  затты  алып  келеді  және  килограммдық 
гирмен салыстырады. Масса өлшеуіштерінің кестесі: 
1 т = 1000 кг           1ц= 100 кг              1 кг = 1000 г           1т =10 ц 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   148




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет