Халықтық принцип: оқыту мен тәрбиелеу жүйесінде әр халықтың өз ұлттық белгілері және шығармашылық көріністеріне деген объективтілік қажеттілік;
Ана тіліне оқыту «сөздің қадір-қасиетін» дамытады, тілдің қоймасына енгізеді, «дүниеге көзқарасты» қалыптастырады;
Еңбек туралы идея жеке тұлғаның дамуының басты факторы ретінде («тәрбиеленушіде еңбекке деген сүйіспеншілікті ұялату, оны еңбек етуге дағдыландыру» қажет);
К.Д.Ушинский (1824-1870)
Еңбектері:
“Азбука” (1872ж.),
“Жаңа азбука” (1875ж.),
«Оқу кітаптары».
Негізгі идеялары:
“Еркін тәрбие” (Руссо бойынша) идеясы: тәрбие ең алдымен өзін-өзі дамыту;
тәрбие міндеттері – туылғаннан бастап адамзат бойында бар гармонияны қорғау, балаға еркіндік беру; «педагогиканың критериумы тек біреу ғана ол – еркіндік»;
баланың ерекшелігі мен оның қызығушылығын ескеру принципі.
Л.Н. Толстой (1828-1910жж.)
Н.К.Крупская (1869 – 1939жж.)
Н.К.Крупская (1869 – 1939жж.)
Негізгі еңбектері:
“Халық ағарту ісі және демократия” (1915ж),
“Еркін мектеп туралы мәселеге”,
“Семья және мектеп”,
“Мектептегі өзін-өзі басқарушылық туралы”,
«Неміс мұғалімдерінің Берлин конгресіндегі еңбек мектебі туралы мәселесі»,
«Ер балаларды «әйелдердің ісіне» үйрету қажет пе?».