Пәннің атауы: Геоэкология және табиғатты қорғау Тақырыбы: Антропогенез және Қазақстанның қоршаған ортасы


Биосфераның тірі затының тотығу-тотықсыздану функциясы әртүрлі химиялық қосылыстардың тотығуы мен тотықсыздануы болып табылады, бұл функция энергетикалық және газ функцияларымен тығыз байланысты



бет5/6
Дата10.12.2023
өлшемі6,21 Mb.
#136093
1   2   3   4   5   6

Биосфераның тірі затының тотығу-тотықсыздану функциясы әртүрлі химиялық қосылыстардың тотығуы мен тотықсыздануы болып табылады, бұл функция энергетикалық және газ функцияларымен тығыз байланысты.

  • Биосфераның тірі затының тотығу-тотықсыздану функциясы әртүрлі химиялық қосылыстардың тотығуы мен тотықсыздануы болып табылады, бұл функция энергетикалық және газ функцияларымен тығыз байланысты.
  • Тотығу-тотықсыздану функциясының арқасында бүкіл биосферада маңызды процестер жүзеге асырылады. Мысалы, молекулалық азот-әртүрлі органикалық заттардың құрамына кіретін негізгі биогендік элементтердің бірі (белоктар, нуклеин қышқылдары) өте тұрақты және қалыпты жағдайда тотықпайды. Азотты бекітетін бактериялардың (түйін) белсенділігінің арқасында ғана атмосфералық азот өсімдіктер сіңіре алатын нитраттар мен нитриттерге айналады.Тірі заттың тотығу-тотықсыздану функциясының мысалдары: нитрификациялаушы бактериялар (химосинтетиктер) аммиакты нитритке дейін тотықтырады, темірді тотықтыратын темір бактериялары (химосинтетиктер) шөгінді жыныстардың - темір кендерінің түзілуіне ықпал етеді, күкіртті серобактериялармен (химосинтетиктермен) тотықсыздандыру күкірттің биогендік кен орындарының пайда болуына әкелді.

Деструктивтік функция.Өлімнен соң организмдердің ыдрауымен байланысты процесстер.Оның нәтижесінде органикалық заттың минерализациясы жүреді.Нәтижесінде биосфераның биогенді және биокосты заттар түзіледі.

  • Деструктивтік функция.Өлімнен соң организмдердің ыдрауымен байланысты процесстер.Оның нәтижесінде органикалық заттың минерализациясы жүреді.Нәтижесінде биосфераның биогенді және биокосты заттар түзіледі.

Биосфераның тірі затының деструктивті қызметі-организмнің өлгеннен кейін қарапайым заттарға ыдырау қабілеті, организмде жинақталған химиялық қосылыстарды заттар айналымына қайта тарту. Бұл функция организмдердің өздері Органикалық заттардың жойылуында көрінеді.Атомдардың биогендік көші-қон теориясыБиосферада деструктивті организмдер тобы бар (лат. destruere-қирату), олар "жер тәртіптері" деп аталады. Олар қоректік тізбектерде позицияны алады ыдыратушылар: өлі өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтарын ыдыратып, олардан жер бетін босатады.Тотықсыздандырғыштар тобына бактериялар мен саңырауқұлақтар жатады, олар органикалық заттарды қарапайым, Бейорганикалық заттарға дейін бұзады, олар заттар айналымына қайта қатысады және тірі организмдер қайта пайдаланады. Бұл тірі және жансыз шексіз цикл атомдардың биогендік миграциясын құрайды (атомдардың биогендік миграциясы тұжырымдамасының авторы-Вернадский В. И.)


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет