Пәннің мақсаты мен міндеттері
жүктеу/скачать 5,27 Mb.
|
psiholingvistika. k-20-1
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Сөйлеуге дейінгі этап
| 1.Баланың тілді меңгеруі
Тіл – белгілер жүйесі және олардың тіркесу ережесі. Бірақ тіл және дыбыстық пен жазбалық формаға ие. Бала тілді меңгеруді дыбыстық форманы меңгеруден бастайды. Тіл дыбыстарының артикуляциясын меңгеру - өте күрделі мәселе, және бала жарты айлығынан бастап-ақ дыбыстарды айтуға «жаттыға бастаса да», оны меңгеруі үшін үш жыл қажет. Барлық қалыпты даму үстіндегі балаларда тілдің дыбыстық формасын меңгеруде және сөйлеуге дейінгі реакциялардың (предречевых реакций) дамуында белгілі бір жүйелілік бар: гуілдеу, сыбызғы (свирель), былдыр, модульденген былдыр. Бұл өзінше ойын секілді, сондықтан да бала өзіне жақсы әсер алады. Бала бірнеше минут бойында бір дыбысты қажырлы (упорно) түрде қайталай беруі мүмкін, осылайша тілдің дыбыстық артикуляциясына жаттығып жатқан секілді. Әдетте нәресте бірінші рет гуілдеуінен-ақ анасы онымен сөйлесуді бастайды. Бала анасы айтқан дыбыстарды қағып алады және қайталайды. Мұндай өзара еліктеу процесі күрделі болып табылатын сөйлеуге дейінгі реакциялардың (предречевых реакций) жылдам дамуына әсерін тигізеді. Баламен сөйлескенде ол өзін және ересек адамдардың сөздерін ести алмаса сөйлеуге дейінгі реакциялары нашар дамиды. Мысалы, егер бөлмеде музыка дауысы қатты шығып ойнап жатса, ересектер бір-бірімен әңгімелесіп жатса немесе басқа балалар шулап кетсе, бала сөйлемей қояды деп айта аламыз. Тағы бір шарты бар: бала өзімен сөйлесіп отырған ересек адамның жүзін және ернін жақсы көруі қажет. Өмірінің алғашқы бірінші жылының соңында балалар ересектердің арқасынан жеке сөздерді қайталауға тырысады. Қыз-балалар біршама ертерек – 8-9 айлығында сөйлей бастайды, ал ұл-балалар 11-12 айлығында. 1.Сөйлеуге дейінгі этап Тіл – белгілер жүйесі және олардың тіркесу ережесі. Бірақ тіл және дыбыстық пен жазбалық формаға ие. Бала тілді меңгеруді дыбыстық форманы меңгеруден бастайды. Тіл дыбыстарының артикуляциясын меңгеру - өте күрделі мәселе, және бала жарты айлығынан бастап-ақ дыбыстарды айтуға «жаттыға бастаса да», оны меңгеруі үшін үш жыл қажет. Барлық қалыпты даму үстіндегі балаларда тілдің дыбыстық формасын меңгеруде және сөйлеуге дейінгі реакциялардың (предречевых реакций) дамуында белгілі бір жүйелілік бар: гуілдеу, сыбызғы (свирель), былдыр, модульденген былдыр. Бұл өзінше ойын секілді, сондықтан да бала өзіне жақсы әсер алады. Бала бірнеше минут бойында бір дыбысты қажырлы (упорно) түрде қайталай беруі мүмкін, осылайша тілдің дыбыстық артикуляциясына жаттығып жатқан секілді. Әдетте нәресте бірінші рет гуілдеуінен-ақ анасы онымен сөйлесуді бастайды. Бала анасы айтқан дыбыстарды қағып алады және қайталайды. Мұндай өзара еліктеу процесі күрделі болып табылатын сөйлеуге дейінгі реакциялардың (предречевых реакций) жылдам дамуына әсерін тигізеді. Баламен сөйлескенде ол өзін және ересек адамдардың сөздерін ести алмаса сөйлеуге дейінгі реакциялары нашар дамиды. Мысалы, егер бөлмеде музыка дауысы қатты шығып ойнап жатса, ересектер бір-бірімен әңгімелесіп жатса немесе басқа балалар шулап кетсе, бала сөйлемей қояды деп айта аламыз. Тағы бір шарты бар: бала өзімен сөйлесіп отырған ересек адамның жүзін және ернін жақсы көруі қажет. Өмірінің алғашқы бірінші жылының соңында балалар ересектердің арқасынан жеке сөздерді қайталауға тырысады. Қыз-балалар біршама ертерек – 8-9 айлығында сөйлей бастайды, ал ұл-балалар 11-12 айлығында. жүктеу/скачать 5,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|