кесте 5.12.8: Көлік қозғалысының әсерін жіктеу

ОЭВЖ, Қызыл жобасы  

5.12-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

432 бет 

 

кесте 5.12.8: Көлік қозғалысының әсерін жіктеу 

Критерийі 

Межелігі 

Жалпы анықтамасы 

Жоба бойынша көліктік әсерді 

бағалауға қатысты қолдану 

қозғалысына 

қатысушылардың 

қауіпсіздігін 

төмендетеді. 

Елді 

мекендер  арқылы  және  жатын 

аудандардың 

жанынан 

өтетін 

үлкен 

жүкті 

автомобильдердің 

кетелістері және өтуі 

Географиялық 

аймақ 

Дербес 

Жеке  тұлғаларға  немесе 

жанұяларға 

орайластырылған 

Көлік 

ағыстары 

басты 

және 

стратегиялық 

жолдармен 

шектеледі,  тұрғын  үйлерге  әсер 

етпейді.  

Жергілікті 

Жергілікті 

әсер 

ету 

аумағымен ұштастырылған. 

Көлік 

ағыстары 

басты 

және 

стратегиялық 

жолдармен 

шектеледі,  жергілікті  тұрғындарға 

әсер етпейді 

Аймақтық 

Әсер 

етудің 

аймақтық 

аумағына 

орайластырылған. 

Көліктік  ағыстар  тұрғыдарға  жол 

желілері деңгейінде әсер етеді. 

Ұлттық 

Ұлттық деңгейде таралады. 

Көліктік 

ағыстар 

тұрғындарға 

ұлттық деңгейде әсер етеді. 

Трансшкералық 

Нәтижелері  көрші  елдерге 

әсер етеді. 

Көліктік  ағыстар  трансшекаралық 

бағыттарға әсер етеді. 

Ұзақтығы 

Қысқа мерзімді 

Құрылыс және пайдалануға 

енгізгенге дейінгі кезеңде. 

Кіреді:  жұмыскерлер,  құрылыс 

материалдарын, қондырғылар мен 

жабдықтарды  жеткізу  және  өзге 

қызметтер. 

Орташа мерзімді  Пайдалану кезеңінде 

Кіреді:  жұмыскерлер,  құрылыс 

материалдарын 

жтекізу, 

өнім 

экспорты, қызметтер және  жөндеу 

жұмыстары. 

Ұзақ мерзімді 

Қолданыстан  шығару  жабу 

кезеңіне дейін. 

 

Кіреді: 

жұмыскерлер, 

материалдарды 

жеткізу, 

пайдаланылмайтын  қондырғылар 

мен жабдықтарды шығару. 

 

 

5.12.5

 

Ықтимал әсерлер 

 

Үш эжол учаскесіне (1-3 учаскелері) ықтимал әсер етуді бағалау жөніндегі жинақ деректер кесте 

5.12.9  –  кесте  5.12.11  келтірілген.  Бағалау  барысында  көлік  ағысы  көлемдерінің  әсер  ету 

мағынасы  анықталды  және  ауысымды  тапсырған  кезде  көлік  қозғалысы  үлгіленген  оқиға 

дамуының  ең  нашар  нұсқасы  қарастырылды.  Осы  болжам  құрылысы  кезеңі  мен  пайдалану 

кезеңіне қатысты пайдаланылды.        

 

Ертеректе  айтылғандай, кеніш пайдалануға  дайын  және  жалғыз  өзгеріс  болып  жаңа  айналма 

жолды салу табылады. Кенгіштің барлық өнімі автокөлікпен Әуезов кентінен Шалабай кентіне 

ОЭВЖ, Қызыл жобасы  

5.12-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

433 бет 

 

тасымалданады  және  сол  жерден  темір  жол  көлігімен  кесімді  тағайындалған  бөлімшеге 

жөнелтіледі.  

 

Жабу кезеңіндегі жұмыс қарқыны пайдалану кезеңіндегі жұмыс қарқынының 20% құрайды. 

 

Одан  әрі  фондық  күйге  деген  әсері  және  айналма  жолды  салу  кезеңіндегі  және  кенішті 

пайдалану кезеңіндегі әсерлер қарастырылады:   

 

Фондық күйі 

 

Осыған  дейін  айтылып  кеткендей,  көліктің  алдағы  уақыттағы  әсерін  бағалау  үшін  Қызыл 

жобасының ОЭВЖ үшін үш жол қиылысындағы көлік ағыстары зерттелді. Жол қиылыстарының 

өткізу қабілеті, сондай-ақ ағыс қарқындылығының өткізу қабілетіне деген қатынасы бастапқы 

жағдайларда,  яғни  айналма  жолдың  құрылысы  мен  жерасты  өндірісті  есепке  алынбай 

анықталды: 

 

кесте 5.12.9: Бастапқы өткізу қабілеті және ағыс қарқындылығының өткізу қабілетіне 

қатысы 

Жол 

учаскесі 

Бастапқы 

күйі 

Ауыр көлік 

құралдарының 

бастапқы саны 

Шартты 

автомобильдердің 

бастапқы саны 

Ауыр көлік 

құралдарының 

% 

Бастапқы 

өткізу 

қабілеті 

Ағыс 

қарқынының 

өткізу 

қабілетіне 

қатысты 

бастапқы 

қатынасы 

1В 

114 

51 

165 

44,7 

904 

18,3 

1З 

115 

50 

165 

43,5 

923 

17,9 

1Ю 

107 

47 

154 

43,9 

916 

16,8 

2В 

65 

16 

81 

24,6 

1206 

6,7 

2З 

56 

14 

70 

25,0 

1200 

5,8 

2Ю 

19 

2 

21 

10,5 

1417 

1,5 

3В 

58 

16 

74 

27,6 

1161 

6,4 

3З 

41 

17 

58 

41,5 

953 

6,1 

3Ю 

5 

1 

6 

20,0 

1275 

0,5 

 

 

 

Айналма жолдың құрылысы  

 

Айналма жолдың құрылысы үшін материалдың келесі параметрлері мен саны пайдаланылады 

деген болжам бар:  

 



  тас арқау мен құрылыс үйіндісі – шамамен 30 000м

3

: 

o

  Айналма жолдың құрылысы үшін жергілікті материалдар пайдаланылады, 

яғни материалдардың импорту болмайды; 

o

  Айналма жолдың ұзындығы 5 км; 

o

  Ені 6 м; 

ОЭВЖ, Қызыл жобасы  

5.12-тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Кесімді нұсқа V1.0 

 

434 бет 

 

o

  Құрылыс тереңдігі 1 м; 

o

  1,8 тонна текше метр; 

o

  Жеткізу  жүк  көтергіштігі  20  тоннаны  құрайтын  жүк  көліктерімен  жүзеге 

асырылатын болады   

Жалпы  құрылыс  кезеңінде  (болжалды ұзақтығы 30  апта  деп  бағалануда) 

5400 рейс (тиелген рейс + бос) = аптасына (6 күн) 30 рейс орындау қажет. 

Бір сағат ішінде 2,5 рейс жүзеге асырылады 



  Жұмыскерлер – 30 адам, бір автобуспен – бір ауысымда 2 рейспен тасылады; 



  Өнімдерді жеткізу – күніне шамамен 4 рейс; 



  Жанармайды жеткізу – күніне шамамен 1 рет жеткізу = 2 рейс; 



  Әртүрлі –шамамен – күніне 2 рейс; 



  Кеніштің  өнімі  күнделікті  шығарылады  деп  болжанса,  онда  ашық  өндіру 

кезеңінде ашық өндіру мерзімі ішінде күніне 2 автомобильдік рейс жасау қажет. 

Жерасты өндіру 2025 жылға дейін басталмайды. Бос жыныс кеніштің аумағында 

немесе  жақын  жерде,  жол-көлік  желісіне  әсер  етпей,  кәдеге  жаратылатын 

болады. 

  

Жұмыскерлерді  жұмыс  орнына  және  кері  жеткізу  үшін  бір  сағат  жұмсалады  және  басқа 

жеткізілімдерге  (азық-түлік,  жанармайды),  кеніштің  өнімін  шығарумен  бір  мезгілде 

орындалады  деп  болжасақ,  онда  оқиғалар  дамуының  ең  нашар  нұсқасында  айналма  жол 

құрылысы кезеңіндегі сағат сайынғы қозғалыс мынадай болады:   

 



  қызметкерлер құрамын 2 рет жеткізу [жұмыс орнына дейін және кері автобуспен 

жеткізу]  +  азық-түлікті  2  рет  жеткізу  +  жанармайды  2  рет  жеткізу  +  өзге 

материалдарды 2 рет жеткізу + кеніш өнімдерін шығару үшін 2 рейс жасау = 10 

рейс  

 

 

 

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 435 

 

 

кесте 5.12.10: Құрылыс кезеңінде жолдың әр учаскесіндегі әсер бойынша жинақ деректер 

Құрылыс кезеңі 

Жол учаскесі  Бастапқы 

күйі 

Ауыр көлік 

құралдарының 

бастапқы саны 

Шартты 

автомобильдерді

ң бастапқы саны 

Ауыр көлік 

құралдарының 

% 

Бастапқы 

өткізу қабілеті 

Ағыс 

қарқынының 

өткізу 

қабілетіне 

қатысты 

бастапқы 

қатынасы 

Құрылыс 

кезеңіндегі 

автобустар 

Құрылыс 

кезеңіндегі 

ауыр көлік 

құралдары  

Барлығы  

Құрылыс 

кезіндегі 

барлығы 

Құрылыс 

кезіндегі 

шартты 

автомобильдер

дің барлығы 

Желі 

бойын

ша 

барлығ

ы 

Ауыр көлік 

құралдарының 

% 

Жол 

учаскесінің 

өткізу 

қабілеті 

Әсер ету 

Ағыс 

қарқындылығының 

өткізу қабілетіне 

қатынасы 

Н 

M 

Г 

П 

1В 

114 

51 

165 

44,7 

904 

18,3 

1 

3 

4 

8 

173 

46,6 

876 

4,8 

19,8 

Бейтарап  Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

1З 

115 

50 

165 

43,5 

923 

17,9 

1 

3 

4 

8 

173 

45,4 

894 

4,8 

19,3 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

1Ю 

107 

47 

154 

43,9 

916 

16,8 

1 

3 

4 

8 

162 

45,9 

886 

5,2 

18,3 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

2В 

65 

16 

81 

24,6 

1,206 

6,7 

1 

3 

4 

8 

89 

29,0 

1,140 

9,9 

7,8 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

2З 

56 

14 

70 

25,0 

1,200 

5,8 

1 

3 

4 

8 

78 

30,0 

1,125 

11,4 

6,9 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

2Ю 

19 

2 

21 

10,5 

1,417 

1,5 

1 

3 

4 

8 

29 

26,1 

1,184 

38,1 

2,4 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

3В 

58 

16 

74 

27,6 

1,161 

6,4 

1 

3 

4 

8 

82 

32,3 

1,091 

10,8 

7,5 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

3З 

41 

17 

58 

41,5 

953 

6,1 

1 

3 

4 

8 

66 

46,7 

875 

13,8 

7,5 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

3Ю 

5 

1 

6 

20,0 

1,275 

0,5 

1 

3 

4 

8 

14 

55,6 

742 

133,3 

1,9 

Бейтарап 

Төмен  Жергілік

ті 

Қысқа мерзімді 

Н = Бағыты       M = Масштабы        Г = Географиялық аумағы              П = Ұзақтығы                   

Ескертпе: 

Жолдың өткізу қабілеті 46/97 «Жолдар мен көпірлерді жобалау жөніндегі нұсқаулықтың» негізінде есептелді, оған сәйкес кептелістер болмайтын жол учаскесінің өткізу қабілетін келесі қатынастың 

негізінде есептеп шығаруға болады: 

ӨТКІЗУ ҚАБІЛЕТІ – [A - B * Pk%H]  

Мұндағы: A = 1800 екі жақты ағыс (бір жолақты жол үшін), UAP3 [2-кесте] ауыр көлік құралдарының жоғары пайызының салдарынан 225-ке азайтылады [4-кесте] 

B = 15 (бір жолақты жол үшін)  

Pk%H – бір сағаттағы ауыр көлік құралдарының пайызы 

 

 

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 436 

 

Пайдалану кезеңі 

 

Ашық және жерасты өндірісінің максималды өндіргіштігі бір-біріне сай келеді деп болжасақ, бір 

сағат ішінде 32 рейс (жерасты өндірісі үшін 30 рейс және ашық өндіріс үшін 2 рейс) жасалады 

деп болжанады.  Одан әрі былай жорамалданады:  

 



  Жұмыскерлер – бір ауысымда максимум 82 адам [ашық тау жұмыстарында 49 

адам  және  жерасты  жұмыстарында  33  адам],  жұмыскерлер  автобуспен 

тасымалданады, автобуста 30 адам = 3 автобус = бір ауысымда 6 рейс; 



  Өнімдерді жеткізу – күніне шамамен 4 рейс; 



  Жанармайды жеткізу – күніне шамамен 1 рет жеткізу = 2 рейс; 



  Әртүрлі – шамамен – күніне 2 рейс. 

 

Жұмыскерлерді  жұмыс  орнына  және  кері  жеткізу  үшін  бір  сағат  жұмсалады  және  басқа 

жеткізілімдерге  (азық-түлік,  жанармайды),  кеніштің  өнімін  шығарумен  бір  мезгілде 

орындалады  деп  болжасақ,  онда  оқиғалар  дамуының  ең  нашар  нұсқасында  айналма  жол 

құрылысы кезеңіндегі сағат сайынғы қозғалыс мынадай болады: 

 



  кеніштің  өнімін  шығару  үшін  32  рейс  +  қызметкерлер  құрамын  6  рет  жеткізу 

[жұмыс орнына дейін және кері автобуспен жеткізу] + азық-түлікті 2 рет жеткізу 

+ жанармайды 2 рет жеткізу + өзге материалдарды 2 рет жеткізу = 44 рейс. 

 

 

 

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 437 

 

 

кесте 5.12.11: Пайдалану кезеңінде әр жол учаскесінде әсер ету бойынша жинақ деректер 

Пайдалану кезеңі 

Жол учаскесі  Бастапқы 

күйі 

Ауыр көлік 

құралдарының 

бастапқы саны 

Шартты 

автомобильдер

дің бастапқы 

саны 

Ауыр көлік 

құралдарының 

% 

Бастапқы 

өткізу қабілеті 

Ағыс 

қарқынының 

өткізу 

қабілетіне 

қатысты 

бастапқы 

қатынасы 

Пайдалану 

кезеңіндегі 

автобустар 

Пайдалану 

кезеңіндегі 

ауыр көлік 

құралдары 

Пайдал

ану 

кезеңін

дегі 

барлығ

ы 

 

Пайдалану 

кезеңіндегі 

шартты 

автомобильдер

дің барлығы 

Желі 

бойынш

а 

барлығ

ы 

Ауыр көлік 

құралдарының 

% 

Жол 

учаскесінің 

өткізу қабілеті 

Әсер ету 

Ағыс 

қарқындылығы

ның өткізу 

қабілетіне 

қатынасы 

Н 

M 

Г 

П 

1В 

114 

51 

165 

44,7 

904 

18,3 

3 

38 

41 

82 

247 

59,4 

685 

49,7 

36,1 

Бейтарап 

Орташа 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

1З 

115 

50 

165 

43,5 

923 

17,9 

3 

38 

41 

82 

247 

58,3 

700 

49,7 

35,3 

Бейтарап 

Орташа 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

1Ю 

107 

47 

154 

43,9 

916 

16,8 

3 

38 

41 

82 

236 

59,5 

683 

53,2 

34,5 

Бейтарап 

Орташа 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

2В 

65 

16 

81 

24,6 

1,206 

6,7 

3 

38 

41 

82 

163 

53,8 

768 

101,2 

21,2 

Бейтарап 

Төмен 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

2З 

56 

14 

70 

25,0 

1,200 

5,8 

3 

38 

41 

82 

152 

56,7 

724 

117.1 

21,0 

Бейтарап 

Орташа 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

2Ю 

19 

2 

21 

10,5 

1,417 

1,5 

3 

38 

41 

82 

103 

71,7 

500 

390,5 

20,6 

Бейтарап 

Орташа 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

3В 

58 

16 

74 

27,6 

1,161 

6,4 

3 

38 

41 

82 

156 

57,6 

711 

110,8 

21,9 

Бейтарап 

Орташа 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

3З 

41 

17 

58 

41,5 

953 

6,1 

3 

38 

41 

82 

140 

70,7 

514 

414,4 

27,2 

Бейтарап 

Төмен 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

3Ю 

5 

1 

6 

20,0 

1,275 

0,5 

3 

38 

41 

82 

88 

91,3 

205 

1,366,7 

42,8 

Бейтарап 

Төмен 

Жергілікті  Орташа мерзімді 

Н = Бағыты       M = Масштабы        Г = Географиялық аумағы              П = Ұзақтығы                   

Түсініктеме: 

1В учаскесі 

Әсерлердің орташа дәрежесі Әуезов кентінен солтүстікке қарай ауыр көлік құралдарының жүруімен шартталады, алайда мұның ықтималдығы айтарлықтай алшақ 

және төмен    

1Ю учаскесі 

Орташа әсер ету дәрежесі Әуезов кентінен оңтүстікке, шығысқа және батысқа қарай ауыр көлік құралдары жүруімен шартталады, алайда мұның ықтималдығы 

айтарлықтай алшақ және төмен 

1З учаске Орташа әсер ету дәрежесі Шалабай кентінен солтүстікке және батысқа қарай ауыр көлік құралдары жүруімен шартталады, алайда мұның ықтималдығы айтарлықтай алшақ 

және төмен 

2З учаске Әсерлердің орташа дәрежесі Әуезов кентінен солтүстікке қарай ауыр көлік құралдарының жүруімен шартталады, алайда мұның ықтималдығы айтарлықтай алшақ және 

төмен 

2Ю учаскесі 

Орташа әсер ету дәрежесі Әуезов кентінен оңтүстікке, шығысқа және батысқа қарай ауыр көлік құралдары жүруімен шартталады, алайда мұның ықтималдығы 

айтарлықтай алшақ және төмен 

3В учаскесі 

Орташа  әсер  ету  дәрежесі  Шалабай  кентінен  солтүстікке  және  батысқа  қарай  ауыр  көлік  құралдары  жүруімен  шартталады,  алайда  мұның  ықтималдығы 

айтарлықтай алшақ және төмен 

 

 

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 438 

 

 

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 439 

 

кесте 5.12.9 – кесте 5.12.11 келтірілген жинақ деректер мәнмәтінде қарастырылуы тиіс;  

 

Жалпы барлық жол учаскелерінің өткізу қабілеті (ағыс қарқындылығының өткізу 

қабілетіне  қатысы)  норманың  шектерінде  болады,  3Ю  учасчкесі  ғана 

ескерілмейді [төменірек қараңыз]. 



  Оқиғалар өрбуінің ең нашар нұсқасын үлгілеу үшін автокөліктің барлық рейстері 

бір  жол  учаскесімен  және  бір  бағытпен  жүзеге  асырылады  деп  болжанған 

болатын, яғни барлық жүк көліктері кеніштен 1-учаскеге келеді және сол жерден 

шығысқа  немесе  батысқа  қарай  барады  деп  және  т.б.  болжанды.  Бірақ 

ықтималы 

аз 

осындай 

жағдайдың 

өзінде 

жол 

учаскелерінің/жол 

қиылыстарының өткізу қабілетіне зақым келмейді.   



  3Ю  учаскесіне  ерекше  назар  аудару  қажет.  Қазіргі  таңда  осы  учаскені  5 

автомобиль  ғана  (ьарлық  бағытта)  падаланады, олардың  арасында  ауыр көлік 

құралдары  -  20%.  Пайдалану  кезеңінде  ауыр  көлік  құралдарының  саны  38-ге 

ұлғаяды,  сонымен  қатар  3  автобус  пайдаланылатын  болады,  нәтижесінде  бұл 

ауыр көлік құралдарының пайызын 91,3% дейін ұлғайтады және жолдың өткізу 

қабілетін  205-ке  дейін  төмендетеді,  өз  кезегінде  бұл  1366,7%  көлемінде  әсер 

етедә  және  ағыс  қарқындылығының  өткізу  қабілетіне  деген  қатынасын  42,8 

етеді.    Бұл  математикалық  ауытқыма,  егер  барлық  қалған  учаскелерді 

қарастырса ғана түсінікті болады, алайда бастапқы көліктік ағыс пен ауыр көлік 

құралдарының пайызы аса ұлғайтылғандығына қарамастан, олар бәрібір көлік 

ағысы қарқындылығының жолдың өткізу қабілетіне қатысты шектерде қалады.  

Бұл  жағдайда  математикалық  әсер  айтарлықтай  болатындығына  қарамастан, 

масштабы төмен болып қалады, себебі жол өзінің өткізу қабілетінің ауқымында 

жұмыс  істейтін болады және  жергілікті тұрғындар мен сезімтал рецепторларға 

әсер етілмейді. 

 

 

5.12.6

 

Әсерді жұмсарту жөніндегі шаралар 

 

Жобалау  қызметінің  нәтижесінде  ауыр  көлік  құралдарының  ұлғайған  әсерін  жұмсарту  үшін 

жолдарды  зерттеумен  және  инженерлік  құрылғылармен  және  желілермен  байланысты 

бірнеше шараларды қабылдауға кеңес беріледі. Аталмыш шаралар мыналардан тұрады: 

 



  Үлкен  жүкті  және  төмен  жиектемелі  автомобильдік  көліктің  жол  желісінің 

айналымдарынан қауіпсіз өте алатындығын бағалау үшін кенішке апаратын жол 

желісін ресми тексеру. 



  Жол  қозғалысының  басқа  қатысушыларына  көліктің  кеніш  аумағына  кіретіні  / 

кеніш аумағынан шығатыны туралы ескерту үшін жол бойына жол белгілері мен 

сілтеуіштері  орнатылатын,  сондай-ақ  жылдамдықтың  ресми  шегі  енгізілетін 

болады.   

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 440 

 



  Ірі габаритті жүктерді жеткізген кезде немесе автокөлік колоннасы өткен кезде 

жол қозғалысының қалған қатысушылары үшін айналма жол ұйымдастырылуы 

мүмкін;  айналма  жол  тиісті  жол  белгісімен  белгіленуі  тиіс  және  қажет  болған 

кезде айналманың басында кезекші тұруы тиіс, бұл жол қозғалысының қалған 

қатысушыларына  айналма  жолдың  ұйымдастырылу  себебін  тиісті  түрде 

түсіндіру үшін қажет. 

 

Жоба үшін «Көлікті басқару жоспарын» дайындауға кеңес беріледі, ол Әуезов және Шалабай 

кенттерінің тұрғындарына көліктің әсерін төмендету және жұмсарту бойынша ресми ережеден 

тұрады. 

 

«Көлікті басқару жоспарында» Компания жол қозғалысының қатысушыларының қауіпсіздігіне 

залал келтірмей, айтарлықтай аз ыңғайсыздық тудыру үшін қабылдайтын шаралар сипатталуы 

тиіс.    «Көлікті  басқару  жоспарында»  көлікті  уақытша  басқару  үшін  қажет  деректер  мен 

қолданылатын  уақыт  кезеңі  келтірілуі  тиіс.  Жиектемелік  «Көлікті  басқару  жоспары»  9-шы 

«Басқару жоспарына» бекітілген.   

 

 

5.12.7

 

Тау массасын тасымалдауды басқару  

 

Ашық карьерде тау көлік кешенін басқару автоматты түрде жүзеге асырылады.  

 

Бұл  мақсат  үшін  дайын  шешім  –  Modular  компаниясы  құрастырған  «Dispatch»  жүйесі 

пайдаланылады.  «Dispatch»  жүйесінің  техникалық  құралдарына  жылжымалы  тау  көлік 

жабдығының қашықтағы өлшемдерін жинайтын аспап, деректерді өңдеуге арналған сереврлер 

(негізгі  және  резервтік),  басқару  пульті  және  жабдықта  онатылған  ақпаратты  графикалық 

бейнелеуге  арналған  дисплейлер  кіреді.      Деректерді  тарату  үшін  MasterLink  сымсыз  желісі 

пайдаланылады. 

 

«Dispatch»  бағдарламалық  қамтамасыздандыруының  модульдік  құрылымы  бар,  ол  қосымша 

ақы  үшін  жаңа  модульдерді  енгізуге  және  жүйенің  атқарымдылығын  ұлғайтуға  мүмкіндік 

береді. 

 

Жүйенің келесі атқарымдары бар: 

 



  Карьердің/кеніштің жоспарында жабдықтың орналасуы туралы GPS деректерін 

белгілеу;  жолдың  әр  сегментінде  орын  ауыстыру  уақытын  қадағалау  және 

сырғымалы  орташа  мағынаның  көмегімен  болашақта  орын  ауыстыру  уақытын 

болжау; нүктелер арасында жылжудың анағұрлым оңтайлы бағытын есептеу; 



  жабдықтың күйі мен өндірістік циклдерін қадағалау; операциялардың қайталану 

санының негізінде жабдықтың өндіргіштігін бағалау; 

Kyzyl ESIA,  

Chapter 5.12 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

2015 ж. желтоқсаны 

Final V1.0 

 

Page 441 

 



  тау  көлігі  кешенінің  жұмысының  толық  бейнесін  жасау,  шөміштік  ауада  болу 

уақытын,  өздігіне  жүргіштердің  тұрып  қалу  уақытын,  бір  сағаттағы  тонна-миль 

хронологиялық деректері мен тау паркі өндіргіштігінің негізгі индикаторларын, 

арнайы жабдықтар мен операторлардың жұмысын есепке алу;  



  шығарылған кеннің көлемін өлшеу үшін тиелген материалдың көлемін бақылау;  



  жұмыс күшінің мөлшерін есепке алу, өндірістегі жүйелі үзілістерді, мысалы түскі 

ас үзілістерін анықтау;  



  есеп құрастыру. 

 

Тау көлігі жабдығын талдау ашық өндірісті енгізуді оңтайландыруға мүмкіндік береді. 

 

 

5.12.8

 

Қалдық әсер 

 

Көлік  қозғалысының  кәсіпорынның  құрылыс  және  пайдалану  кезеңіне  қосындыланған  әсері 

жол  буынына  байланысты  «төменнен»  бастап  «орташа»  өрісте  бағаланады.  Әсерді  жұмсарту 

жөніндегі  негізгі  шаралар  құрылыс  кезеңінде  алаңға  жеткізілетін  құрылыс  материалдарын, 

жұмыс  күші  мен  жабдықтарды,  атап  айтсақ  габариттік  емес  жүктерді  тасымалдаудың  әсерін 

төмендетуге бағытталатын болады.  

 

Жұмыс күшін өндірістік алаңнан тыс тасымалдау әсерін жұмсарту жөніндегі, көліктік бірыңғай 

бағыт  сызбасынан  ауытқуына  жол  бермеу  жөніндегі  шаралар  жол  желісіне  деген  әсерді 

төмендетуге көмектеседі. 

 

Кәсіпорынның  пайдалану  кезеңінде  көлік  қозғалысына  деген  қосындыланған  қалдық  әсер 

Шалабай  кентінің  тұрғындары  үшін  «орташа»  болып  және  Әуезов  кентінің  тұрғындары  үшін 

«төмен»  болып  бағаланады.  Әсерді  төмендету  жөніндегі  өзекті  шаралар  құрылыс 

материалдарын, жұмыс күшін және  жабдықтарды тасымалдау, көліктің бірыңғай  тасымалдау 

бағытынан  ауытқуына  жол  бермеу  және  бір  рейс  кезінде  жүктің  максималды  мөлшерін 

тасымалдау салдарынан болатын әсерді төмендетуге бағытталатын болады.   

 

 

5.12.9

 

Мониторинг және аудит 

 

 5.12.12 кестеде Бакырчик кен орны мен оның айналасындағы көлік қозғалысына мониторинг 

және  аудит  жүргізуге  қатысты  тәсілдеме  сипатталған,  сондай-ақ  кестеде  осы  есептің  9-шы 

«Басқару жоспары» үшін «Көлік қозғалысын басқару жоспарының» ұсыныстары келтірілген.   

 

жүктеу/скачать 57,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: