Портфолио жхм-511 (F) тобының студенті: Мәлкен Талшын



бет2/2
Дата29.11.2022
өлшемі146,75 Kb.
#53610
1   2
Байланысты:
Беттік керілу

Беттік керілу
Кейбір заттардың беттік керілуі

Сұйықтар

Температура-ны
өлшеу, 0С

,
эрг/см2

Сұйықтар

Температураны
өлшеу, 0С

, эрг/см2

Сынап

20

485

Гексан

20

Су

20

72,75

Алтын

1200

Глицерин

20

66,0

Қалайы

900

Этиленгликоль

20

46,7

Натрий хлориді

811

Анилин

20

42,9

Оттегі

-198

Бензол

20

28,9

Сутегі

-252

Хлороформ

20

27,1

Гелий

-270

Этил спирті

20

21,6

Жеке сұйықар үшін беттік қабаттың түзілуі кезінде беттік керілу мәні тез тұрақтыланады, жуық шамамен 0,001 с.

  • Жеке сұйықар үшін беттік қабаттың түзілуі кезінде беттік керілу мәні тез тұрақтыланады, жуық шамамен 0,001 с.
  • Температура артса, сұйықтықтың беттік керілуі түзу сызықты заң бойынша төмендейді. Бұл температуралық коэффициент – dv/dT тұрақты дерлік, теріс мәнде болады (тіпті критикалыққа жақындары, дегендібілдіреді критикалық температурада фазааралық шекара жоғалып, беттік керілу 0-ге тең болады. Бұл тек сұйық – бу жүйесін ғана емесі сұйық – сұйық жүйесіне де қабысты).
  • Сұйық – газ немесе сұйық – бу шекарасындағы беттік керілудің шамасын анықтау үшін капиллярлы көтеру, өлшеу немесе тамшыларды есептеу, көбіктердің ең көп қысым, сақинаның үзілуі және т.б. әдістерді қолдануға болады.

  Сұйықтардың беттік керілуі


Сұйықтар

Температура-ны
өлшеу, 0С

, ауа шекарасында
эрг/см2

, сұйық- су шекарасында эрг/см2

Сулы қабат

Органикалық сұйықтық қабаты

Есептелген мәні

Тәжірибе жүзінде алынған мәні

Бензол

19

63,2

28,8

34,4

34,4

Анилин

26

46,4

42,2

4,2

4,8

Хлороформ

18

59,8

26,4

33,8

33,8

Төртхлорлы көміртек

17

70,9

26,7

43,5

43,8

Амил спирті

18

26,3

21,5

4,8

4,8

Крезол

18

37,8

34,3

3,5

3,9

Сұйық-сұйық шекарасындағы беттік керілуді, сұйық-газ шекарасындағы беттік керілуді анықтауға қолданылған әдістерге ұқсас әдістермен анықтауға болады.
Ал, қатты денелердің беттік керілуін анықтауға тек жанаша әдістер қолданылады.

Сұйық-сұйық шекарасындағы беттік керілуді, сұйық-газ шекарасындағы беттік керілуді анықтауға қолданылған әдістерге ұқсас әдістермен анықтауға болады.

  • Сұйық-сұйық шекарасындағы беттік керілуді, сұйық-газ шекарасындағы беттік керілуді анықтауға қолданылған әдістерге ұқсас әдістермен анықтауға болады.
  • Ал, қатты денелердің беттік керілуін анықтауға тек жанаша әдістер қолданылады.

 Кейбір кристалдың беттік керілуі


Кристалдар

Температураны
өлшеу, 0С

,
эрг/см2

CaF2

30

2500

SrSO4

30

1400

BaSO4

25

1250

PbF2

25

900

AgCrO4

26

575

CaSO4 2H2O

30

270

PbI2

30

130

Бұл кестеде берілген кристалдың беттік керілулері ерігіштік әдіс көмегімен табылған. Бұл әдіс Томсон (Кельвин) заңына; бөлшек мөлшері мен беттік керілудің ерігіштікпен байланыстылығына негізделген.
Кристалдың беттік керілуі жайлы айтқанда, кристалдың тығыздығын ескеру керек.
50%
20%
20%
10%
Түсіндіру
Көрсету
Талдау
Қорытындылау
Диаграмма

Денгелік тапсырмалар:


1.Сұйықтардың беттік керілуі дегеніміз не екенін жазыңыз.
2. Беттік керілу анықтамасын түсіндіріңіз.
3. Кейбір кристалдың беттік керілуін көрсетіңіз.

Пайдаланылған әдебиеттер:

  • А.Н.Матвеев. Молекулярная физика. Москва «Высшая школа» 1961г.
  • ↑ “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9 
  • Асқарова Ә.С., Молдабекова М.С. Молекулалық физика: Оқулық. – Алматы: Қазақ университеті, 2006. – 246 б.
  •  Савельев И.В. Жалпы физика курсы. 1 том. Механика, тербелістер мен толқындар, молекулалық физика: Орыс тілінен аударма. – Алматы, Мектеп, 2004. – 508 б.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет