ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ БАИШЕВ УНИВЕРСИТЕТІ Тақырып:. Ет өнімдерін суықпен өңдеу жəне сақтау. Масабаева А.Н. Ақтөбе, 2020 Дәріс жоспары. 1. Суықпен өңдеудің принциптері. 2. Суықпен консервілеу. Әдебиеттер: 1. Лабораторный практикум по общей и специальной технологии пищевых производств/О.М. Аношина,Г. М. Мелькина, Ю. И. Сидоренко [идр].- М. : Колос, С, 2007. - 183 с. 2.Богушева В.И. Технология приготовления пищи. – Ростов н / Дону, 2007 г., 374 с. 3. Вышемирский А.Ф., «Коровье» масло в современном питании // Сыроделие и Маслоделие. - 2012.- №5. - С.20. 4. Вышемирский Ф.А., Физическая структура и консистенция сливочного масла // Сыроделие и Маслоделие. - 2013. - №3. - С.53. 5. Гуринович Г.В., Рунда О. Льняная мука и качество мясных полуфабрикатов //Мясная индустрия. - 2013.- №9. - С. 38. 6. Гизатуллин Р.С. Лабораторный практикум по переработке молока и мяса /Р.С. Гизатуллин, С.Г. Канарейкина, Л.А. Зубаирова. БашГАУ. - Уфа, 2011.
Ет жəне ет өнімдері тез бұзылатын өнім қатарына жатады, сол себептен кəдімгі жағдайда аз уақыт сақталынады. Ет жəне ет өнімдерін суықпен өңдеу - ең тиімді жəне қолайлы тəсіл, өйткені өнімнің жоғары биологиялық кұндылығы сақталып, органолептикалық көрсеткіштері жоғары болады, энергия шығымы да аз. Етті жəне оған теңдес заттарды микроорганизмдердің тіршілігін бəсеңдету мақсатында жəне ферменттерге байланысты үдерістерді бəсеңдету үшін салқындатады. Бұл жағдайда салқындатылған тағамдар жоғары дəмдік қасиеттерін жəне тағамдық құндылығын сақтайды.
Төменгі температурада сақтау еттің сапасын 10-15 тəулік ішінде сақтауға болады. Көптеген түрлі салқындату амалдарында оларды жылуды алу принципі бойынша 3 топқа бөлуге болады: - - - сулы жылулықпен
- конвекциямен
-фаза арқылы алмасуы.
Өндірісте кең таралған салқындату амалы болып жылудың конвекция арқылы берілетін жəне фазалық судың алмасуында жылу алмастыру табылады. Салқындататын орта түрлі жылдамдықпен жүретін ауа саналады. Практикада осындай суытулар жай камераларда жүргізіледі. Олар камералар көлемі бойынша салқындатылған ауаны бөлетін құрылыспен жабдықталған. Бұл камералардың ішіне ет салынады.
суытылған
қатырылған
Салқындатылған
Қайта салқындатылған
Термиялық жағдайы бойынша еттің түрлері:
Суытылған еттің температурасы 4-6 С. Бұл сақтаудың түрі жарамсыздау болып келеді. Салқындатылған еттің температурасы 0-4оС, бұл жағдайда ет 8-14 тəулікке дейін сақталады. Тұрғаннан кейін етте өте дəмділік сапалық қасиет пайда болады. Салқындатылған етте мұздатылған етке қарағанда бірнеше артықшылықтар бар:
- салқындатылған етте бастапқыны қалпына келтірмейтін үдерістер болмайды;
- еттің пісуі толық болады, сондықтан тағамдық құндылығы, дəмі, хош иісі жоғары деңгейде;
- мұздатылған етпен салыстырғанда 3 есе аз салқын жұмсалады;
Салқындатылған етті қысқа мерзімде қолдануға өткізу кедергі болады. Ет бастапқы өңдеуден өткеннен кейін камераларда салқындатылады. Бұл камералар арнайы ілетін жолдармен жəне салқындату жүйесімен (ауа мен батариялармен, пешпен) жабдықталған. Камераларда малдың ұшаларын, сиыр ұшаларын рамаларға 10-20 ұшадан, шошқаларды ілмектерге ілу арқылы салқындатады. Өкпе-бауырларды ілмекке іледі, ал басқа ішекқарындарды стеллаждарға қояды. Етті салқындатқанда температура С жəне ауаның қалыпты ылғалдығы 85-95%. Бұл жағдайда ауаның жүру жылдамдығы 0,2м/с-қа жетеді, ал еттің салқындату ұзақтығы 30-36 сағ-ты құрайды. Санның қалыңдығында температура 2-4 С -қа жеткен сəтке дейін.
Қазіргі уақытта ет өндірісінде тозандатқыш жабдықтар көптеп тараған. Жұмыс атқару принципіне қарай суыту жабдықтары ваккумды, абсорбционды жəне компрессорлы болып бөлінеді. Компрессорлық суыту жабдығы компрессордан, конденсатордан, ресиверден, буландырғыштан жəне ішінде хладогент алмаспайтын бірімен – бірі нығыздап құбырмен жалғасқан, реттеу жүйесінен тұрады. Хладогент ретінде (оның көмегімен суық алынады) өте жоғары термодинамикалық қасиетті (сығуға бейімді) газдар – аммиак жəне фреон қолданылады. Газдардың бір агрегаттық жүйеден екіншіге көшкенде жылу бөлінуі жəне сіңуі жүреді.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ
Достарыңызбен бөлісу: |