Соңғы басылым  2010 / 376 б./ 84х108

241
КӘСІПТІК БІЛІМ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
Энергетика және байланыс
Энергетика и связь
ИСАХАНОВ  М.Ж.,  Қазақ  ұлттық  аграрлық  универси­
тетінің доценті, техника ғылымдарының кандидаты;
ӨМІРЗАҚОВ Ш., Қазақ ұлттық аграрлық университеті­
нің аға оқытушысы.
Оқулықта  электр  машиналар  мен  механикалық  энер-
гияны  электр  энергиясына,  электр  энергиясын  ме-
ханикалық  энергияға  айналдырудың  физикалық  про-
цестерінің  теориялық  негіздері,  машиналардың  құ-
рылысы, қолданылуы жазылған. 
Жалпы  қолданымдағы  және  арнайы  электр  машина-
ларының  жұмыс  режимдеріне  талдау  жасалған, 
сон  дай-ақ  олардың  жұмысшы  және  механикалық 
сипаттамаларын электртехникасы саласындағы компью-
терлік  технологияны  пайдаланып  есептеп  шығару 
әдістемелері келтірілген. 
Оқулық  техникалық  және  кәсіптік  білім  беретін  оқу 
орындарының студенттері мен оқушыларына арналған.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР
–  электр  генератор  –  кернеу  трансформаторы  – 
электрқозғалтқыш жүйесі; 
–  трансмиссияны  пайдалану  арқылы  механикалық 
энергияны қашықтыққа жеткізу.
МАЗМҰНЫ:  Кіріспе.  Трансформаторлардың  қызметі. 
Кернеу  трансформаторының  құрылысы.  Электр  энер-
гиясын  трансформациялаудың  электрфизикалық  про-
цестері.  Трансформатордың  жұмыс  режимдері.  Тран-
сформатордың  алмастыру  эквивалентті  электрлік 
сұлбасы  және  оның  өлшемдері.  Трансформатордың 
сыртқы  сипаттамасы.  Трансформатордың  пайдалы 
әсер  коэффициенті.  Үш  фазалы  трансформаторлар. 
Арнайы  трансформаторлар.  Асинхронды  қозғалтқыш-
тардың  арналымы.  Үш  фазалы  асинхронды  электр-
қоз ғалтқыштың  құрылысы.  Асинхронды  қозғалтқыш-
тың  ора маларында  индукцияланатын  электрқозғау-
шы  күштері,  электрлік  тепе-теңдігінің  теңдеулері, 
алмастыру  эквивалентті  электр  сұлбалары,  энерге-
тикалық диаграммасы, айналдыру моменті. Бір фазалы 
асинхронды  қозғалтқыштар.  Синхронды  машинаның 
электрлік  тепе-теңдігінің  теңдеулері.  Тұрақты  ток 
электр  машиналарының  міндеті  мен  қолдану  аймағы, 
құрылысы,  осы  машиналармен  энергия  түрлендірудің 
электрфизикалық  процестері.  Тұрақты  ток  машинасы 
якорінің  реакциясы.  Тұрақты  ток  машиналарындағы 
коммутация,  негізгі  магнит  ағынын  қоздыру  жүйелері. 
Тұрақты ток генераторы. Тұрақты ток қозғалтқыштары.  
Арнайы  электр  машиналары.  Тұрақты  токпен  жұмыс 
істейтін  пісіру  генераторлары.  Микромашиналар. 
Бақылау сұрақтары. 
Соңғы басылым  2010 / 208 б./ 84х108 
1
/
32
 
ISBN 978-996-535-898-2
 
ДАРТАЕВ М.Ш.,  Ақтөбе политехникалық колледжі, жоға­
ры санатты арнайы пәндер оқытушысы. 
Оқу  құралы  кәсіптік  білім  беретін  оқу  орындарының 
«Автокөлікке техникалық қызмет көрсету және жөндеу» 
мамандығының оқу бағдарламасына сай құрастырылған.
Жұмыс үш тарауға бөлінген. 
Оқу  құралы  осы  мамандықты  игеруші  студенттер  мен 
оқушыларға арналған.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР 
–  автокөлік  қозғалтқыштарының  негізгі  параметрлері, 
қозғалтқыштарда өтетін процестер; 
–  бұлғақты-поршень  тобының  кинематикасы  және 
динамикасы;
– қозғалтқыш бөлшектерінің өлшемін, беріктігін есептеу 
тәсілдері.
МАЗМҰНЫ:  Кіріспе.  Техникалық  термодинамика: 
Тер мо динамикалық  процестер  туралы  түсінік.  Жұмыс 
денесі  жағдайының  негізгі  параметрлері.  Термо-
динамиканың  бірінші  заңы.  Термодинамиканың  екін-
ші  заңы.  Термодинамикалық  циклдер.  Гидравлика. 
Гидростатика және гидродинамика. Автокөлік қоз ғал т-
қыш тарының теориясы мен құрылысы: Қозғалтқыштың 
негізгі  геометриялық  параметрлері  және  сұлбалары. 
Бір  цилиндрлі  төрт  тактілі  қозғалтқыштың  жұмыс 
процесі.  Қозғалтқыштың  жұмыс  істеу  графигі.  Авто-
көлік  қозғалтқышының  теориялық  циклі.  Циклдің 
бағалау  параметрлері.  Автомобиль  қозғалтқышындағы 
нақты  процестердің  өту  ерекшеліктері.  Қозғалтқыш 
жұмысының  көрсеткіштері.  Көп  цилиндрлі  қозғалт-
қыштар  туралы  алғашқы  мәліметтер  және  олардың 
жұмыс  ерекшеліктері.  Иінді-бұлғақты  механизмнің 
негізгі  бөлшектері  және  атқаратын  қызметтері. 
Қозғалтқыштарды  теңестіру.  Иінді-бұлғақты  механизм 
бөлшектерін есептеу негіздері. 
Қозғалтқыш  механизмдері  мен  жүйелерінің  жұмыс 
істеу  принциптері:  Газ  тарату  механизмі.  Майлау 
жүйесі.  Қозғалтқыш  картерін  желдету.  Салқындату 
жүйесі.  Қозғалтқыштың  отын  жүйесі.  Ауа  тазартқыш. 
Газ баллонды қондырғы. Газды бүрку жүйесі. Шуылды 
тұмшалау. 
Қалдық 
газдарды 
бейтараптандыру. 
Поршеньді іштен жану қозғалтқышының даму жолдары. 
Соңғы басылым  2010 / 232 б./ 84х108 
1
/
32
   
ISBN 978-601-292-229-5 
Электр 
машиналары. 
Оқулық
Автокөлік 
қозғалтқышының 
теориясы мен 
құрылысы. 
Оқу құралы 
Технологиялық машиналар және жабдықтар
Технологические машины и оборудование
Көлік
Транспорт
16-0005

242
КӘСІПТІК БІЛІМ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
Көлік
Транспорт
СКРЫННИК  С.Н.,  №6  кәсіптік  лицейдің  арнайы  тех­
нология пәндер оқытушысы;
РАХМАНОВ  Т.А.,  №6  кәсіптік  лицей  директорының 
профильдік оқыту жөніндегі орынбасары, арнайы технология 
пәндерінің  оқытушысы  (Автокөліктерге  техникалық 
қызмет  көрсету  және  жөндеу,  материалтану  пәндерінің), 
жоғарғы санатты оқытушы. 
Бұл  кітап  автокөлік  жөндеу,  металлургия,  дәнекерлеу, 
автокөлік өңдеу өндірістеріне мамандарды дайындайтын 
оқу  мекемелеріне  арналған.  Кітаптің  соңғы  беттерінде 
болат, шойын, түрлі-түсті металдар, қорыт палар, металл 
емес материалдар және автокөлікте қолданатын арнайы 
сұйықтықтар,  отындар,  майлар  және  майлағыштар 
ГОСТ бойынша таңбалнуы және қолдануы кесте ретінде 
ұсынылған. 
   Кітап техникалық және кәсіптік білімді игеріп жатқан 
студенттерге арналған. 
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР
–  берілген  материалды  көліктерді  өңдеу,  жөндеу,  және 
тағы  да  басқа  техникалық  мамандарды  игеру  кезінде 
қолдануға тиімді;
– автокөлікті өңдеу, жөндеу, металлургия және тағы да 
басқа  өндірістерінде  қолданатын  конструкциялардың, 
құрамдардың  материалдарын  қасиеттерін  және  таң-
баларын жақсы қарастырған;
– тарауларда өте жақсы және түсінікті металдар, қорыт-
палар жайлы анықтама берілген.
МАЗМҰНЫ: Кіріспе. Қатты материалдардың тығызды-
ғын  анықтау.  Металдар  және  металл  қорытпалары. 
Метал дардың физикалық, химиялық және механикалық 
қасиеттері.  Металдардың  технологиялық  қасиеттері 
және сыналуы. Шойын өндірісі. Шойынның қасиеттері. 
Сұр  шойын.  Жоғары  беріктілікті  шойын.  Сомдалатын 
шойын.  Қоспалы  шойын.  Болат  қасиеттерінің  көмірте-
гі  мөлшеріне    тәуелдігі.  Болатты  алу  тәсілдері.  ГОСТ 
380-71  бойынша  қарапайым  сапалы  көміртекті  болат. 
ГОСТ 1050-80 бойынша сапалы құрылымдық көміртек-
ті  Автомобиль  бензиндері.  Дизельді  отындардың  қа-
сиет тері.  Дизельді  отындарды  қолдану.  Дизельдік 
отын дардың  сапасы  мен  таңбаларын  анықтау.  Май-
лау  материалдарының  қолданылуы.  Үйкеліс  түр лері. 
Майлардың  қасиеттері.  Майға  қосылатын  қоспа лар. 
Мотор  майлары.  Мотор  майларын  қолдану.  Транс-
миссиялық  майлар.  Трансмиссиялық  майларды  қол-
дану.  Иілгішті  және  консистентті  майлағыштар.  Авто-
мобильдердің  үйкелістегі  негізгі  түйіндерінде  иіл гішті 
майлағыштарды  қолдану.  Салқындатылған  сұ йық тық-
тар.  Тежегіш  сұйықтықтар.  Бәсеңдеткіш  (амор тизатор) 
сұйықтықтары. 
Сонғы басылым 2007/ 183 б./84х108 
1
/
32
ISBN 978-601-292-020-8
ТРОЦЕНКО Е.Л., ПЛ №2 г. Караганды,  преподаватель спец­
дис циплин
В  данном  учебном  пособии  в  тестовой  форме  пред-
ставлены  основные  технико-эксплуатационные  и  тех-
нико-экономические  характеристики  автомо биль ного 
транспорта.  Тестовые  задания  различных  категорий 
сложности  позволяют  объективно  оценивать  фор-
мирование  знаний  обучающихся,  касающихся  на-
значения,  размещения,  конструктивных  особенностей, 
состояния  приемов  технического  обслуживания  меха-
низмов и агрегатов автомобилей. 
Учебное  пособие  предназначено  для  преподавателей 
и  обучающихся  организаций  технического  и  про фес-
сионального  образования,  по  спе циаль ности  «Авто-
механик» 1201000 – Техни чес кое об служивание,  ремонт 
и  эксплуатация автот ранс портных средств.
КЛЮЧЕВЫЕ МОМЕНТЫ
–  знание  параметров,  определяющих  техническое  сос-
тояние  механизмов  и  агрегатов,  назначения,  разме-
щения,  конструктивных  особенностей  и  взаимо-
действия  этих  устройств,  приемов  выполнения  техни-
ческого  обслуживания  и  использующихся  при  этом 
приспособлений, требований охраны труда и др.;
–  умение  различать  конструктивные  элементы  по  их 
функ циональным  признакам,  соотносить  признаки  и 
наиболее вероятные причины неисправностей, а так же 
выбирать  методы  и  средства  устранения  этих  неисп-
равностей, определять характер изменения технического 
состояния  и  функциональных  связей  между  узлами 
автомобиля  в  процессе  длительной  эксплуатации, 
из мерять  и  оценивать  параметры,  определяющие 
техническое состояние, и др.
СОДЕРЖАНИЕ: Введение. Устройство автомобиля. Тех-
ничес кое обслу живание автомобиля. Ответы. 
Последнее издание  2008/ 168с./ 84×108 
1
/
32
ISBN 9965-35-51-70-3
Автомеханиктерге 
арналған  
материалтану
негіздер
Автомеханик
(сборник
 дидактических
 материалов).
Учебное пособие

243
КӘСІПТІК БІЛІМ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
Көлік
Транспорт
АЛИЕВ Болат Алиұлы, доцент, техника ғылымдарының 
кандидаты. 
Оқу  құралында  машиналардың  түрлері,  құрылысы 
және  оларда  орнатылған  қозғалтқыштардың  жұмыс 
істеу  заңдылықтары  жан-жақты  баяндалған.  Сондай-
ақ,  автомобильдердің  түр-түрге  бөлінуі,  олардың  қан-
дай  жұмыстарды  атқаруға  арнал ған дығы,  қозғалт-
қыштардың  түрлері,  олардың  артықшылық тары  мен 
кемшіліктері де толық қарастырылған.
Оқу  құралын  осы  салада  жұмыс  атқаратын  барлық 
техниктер  мен  инженерлер,  осы  мамандықты  игеруші 
студенттер  мен  оқушылар  және  зауыттардағы  машина 
жасаушы конструк торлар пайдалана алады.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР 
– жеңіл машиналардың литражға байланысты кластарға 
бөлінуі; 
–  жүк  машиналарының  толық  салмағына,  өздігінен 
түсіре алатындығына қарай бөлінуі;
– автобустарды жалпы ұзындығына қарай түрлерге бөлу; 
– жылжымалы арнаулы құрамның ерекше қасиеттеріне 
қарай түрлерге бөлінуі;
– индекстерді белгілеу маркасына кіргізу;
–  қозғалтқыштың  түрлері,  құрылысы,  пайдаланатын 
отын түрлері, отын жану ошағының орналасуы, жанғыш 
қоспаны жасау және оталдыру тәсілдері, оның құрамын 
реттеу жолдары, қозғалтқышты салқындату тәсілі. 
МАЗМҰНЫ:  Кіріспе.  Іштен  жанатын  қозғалтқыштар 
теориясы: Қозғалтқыштардың негізгі түсініктері. Қозғалт-
қыштардың  жұмыс  процестері.  Қозғалтқыштардың 
индикаторлық көрсеткіштері. Іштен жанатын поршень-
ді  қозғалтқыштар  механизмінің  кинематикасы  мен 
динамикасы.  Қозғалтқыштың  эффективтік  көрсет-
кіш тері  мен  оның  негізгі  мөлшерлерін  анықтау.  Авто-
мобильдер теориясы: Доңғалақты қозғаушылардың жер 
бетімен  әсерлесуі.  Автомобильдердің  жалпы  дина ми-
ка сы.  Автомобильдердің  пайдаланым  сипаттамалары. 
Жүр  гі зілетін  машиналарды  басқару  теориясы.  Авто-
мобильдің пайдаланым қасиеттері. Қосымшалар. 
 
Соңғы басылым  2010 / 212 б./ 84х108 
1
/
32
 
ISBN 978-601-292-033-8 
ЖҮНІСБЕКОВ  П.Ж.,  Қазақ  ұлттық  аграрлық  универ­
ситетінің профессоры, техника ғылымдарының док торы;
ЖЕТПЕЙІСОВ  М.Т.,  Қазақ  ұлттық  аграрлық  универ­
си тетінің  аға  оқытушысы,  техника  ғылымдарының  кан­
дидаты;
МАМЕДАЛИЕВА  Г.А.,  Қазақ  ұлттық  аграрлық  уни вер ­
ситетінің аға оқытушысы;
ДҮЙСЕНБАЕВ М.С.  
Оқулық  халық  шаруашылығындағы  автокөлiк  агрегат-
тарына техникалық қызмет көрсету және оларды жөндеу 
жұмыстарын меңгерту мәселелерiн қамтиды.
Оқу құралы техникалық және кәсіптік білім беретін оқу 
орындарының болашақ мамандарына арналған.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР
–  машиналар  сапасын,  олардың  сенімділігін  және 
тиімділігін арттыру; 
–  автокөлік  агрегаттарының  құрылысы  мен  оларды 
пайдалану ережелері;
–  халық  шаруашылығында  пайдаланылатын  авто-
мобильдерге  техникалық  қызмет  көрсету  және  оларды 
жөндеу жұмыстарын дұрыс ұйымдастыру.
МАЗМҰНЫ:  Алғы  сөз.  Автомобиль  және  оны  пай-
далану,  жөндеу.  Қосиінді-бұлғақты  механизм.  Газ  та-
рату  механизмi.  Майлау  жүйесi.  Салқындату  жүйесi. 
Кар бюраторлы қозғалтқыштардың қоректендiру жүйе-
сi.  Автомобильдiң  электрлік  жабдықтары.  Автомобиль 
көлігiнiң қозғалыс құрамына техникалық қызмет көрсе-
ту және жөндеу ережесi, техникалық қызмет көрсетуде 
қойылатын  талаптар.  Автотракторларды  пайдаланған-
да  техникалық  қызмет  көрсету  әрекеттерінің  типтiк  тi-
зiмi.  Күрделi  және  ағымды  жөндеу.  Маусымдық  тех-
никалық  қызмет  көрсету.  Машина  бөлшектерiн  жөн-
деу  және  жасау  негiздерi.  Оймалар.  Біріктірмелер. 
Машина бөлшектері мен механизмдерін пісіру арқылы 
жөндеу.  Машина  жасауда  қолданылатын  материалдар. 
Металдарды  өңдеу.  Түстi  металдар  және  олардың  қо-
рытпалары.  Пластмассалар,  отын  және  жағармай 
материалдары.  Iштен  жану  қозғалтқышын  жiктеу. 
Бен зинді  қозғалтқыштарға  арналған  жанармайларды 
пайдалану,  олардың  қолданылуы.  Қозғалтқыштағы 
жылулық  процестер.  Қозғалтқышты  майлау.  Карбю-
раторларды  реттеудiң  әдiстерi.  Дизельдерге  отын  бе-
ру  жүйесiн  күту  және  олардың  ақаулары.  Дизельдiң 
қоректендiру жүйесi элементтерiне диагностика жасау. 
Берiлiстер.  Автотрактордың  трансмиссия  агрегаттары 
мен  жүрiс  бөлiгiн  пайдалану.  Автомобильдің  тежеуіш 
жүйелері. Электр жабдықтарының күтiмi мен ақаулары.
Соңғы басылым  2007 / 248 б./ 84х108 
1
/
32
 
ISBN 9965-35-296-8 
Автомобильдер 
мен
қозғалтқыштар 
теориясы. 
Оқу құралы
Автомобильдерді 
жөндеу 
және 
техникалық 
қызмет
 2-басылым.
Оқулық

244
КӘСІПТІК БІЛІМ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
Көлік
Транспорт
ЖҮНІСБЕКОВ  Полатбек  Жамалұлы,  Қазақ  ұлттық 
аграрлық  университетінің  профессоры,  техника  ғылым­
дарының докторы.
Оқулықта автомобильдердің, олардың қозғалтқыш тары-
ның және меха низм дерінің түрлері, құрылысы, жұмыс 
принциптері  туралы  егжей-тегжейлі  түсінік  берілген. 
Сондықтан  да  бұл  оқулық  техникалық  және  кәсіптік 
бiлiм алушыларға және жоғары оқу орны студенттеріне 
ғана емес, автокөлік саласында қызмет атқарып жүрген 
мамандарға да қолдану үшін ұсынылады.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР
–  іштен  жану  қозғалтқышы  мен  электрлік  қозғалт-
қыштарды автомобильдерде бірге қолдану;
–  бензинді  және  дизельді  қозғалтқыштардың  Еуропа 
стандартына  сай  жаңа  қоректендіру  жүйелері,  оларда 
қолданыла  бастаған  навигациялық,  маршруттық  ком-
пьютерлер,  автомобиль  қауіпсіздігін  жақсарту  жо-
лындағы ABS жүйесі;
– сығу көрсеткіші мен газ тарату фазаларын жұмыс істеп 
тұрған қозғалтқышта реттеу;
–  оптимальды  автомобиль  техникасын  пайдаланудағы 
автоматты бақылау мен басқару.
МАЗМҰНЫ:  Кiрiспе.  Қозғалтқыштар  және  олардың 
негiзгi  бөлшектерi,  жұмысы  және  конструкциясы.  Қо-
сиінді-бұлғақты,  газ  тарату  механизмдері.  Салқындату, 
майлау,  қоректендіру  жүйесі.  Ауа  тазартқыш  және 
отын  сорғылары.  Карбюратор  мен  дизельдің  қара-
пайым реттегіштері. Механизмдердің тозуы және оның 
әсерін  азайту  шаралары.  Бензинді  және  дизельді  қоз-
ғалтқыштардың  электронды  қоректендіру  жүйелері. 
Орталық,  таралымды,  тікелей  бүрку  жүйелері. 
Дизельді  бүркудің  электронды  басқару  жүйесі.  Авто-
мо бильдердің  электр  жабдықтары.  Аккумулятор 
батареялары.  Генераторлар.  Оталу  жүйесі.  Электр 
энер гиясын  тұтынатын  орындар.  Автомобиль  транс-
миссиясы  мен  жүрiс  бөлiгi.  Автоматтандырылған 
беріліс  қорабы.  Гидравликалық,  гидродинамикалық, 
гидро механикалық,  карданды  берілістер.  Басты  берiлiс 
және  жетекшi  белдiк.  Жүрiс  бөлiгi.  Автомобильдер 
кузовы  мен  қаңқасы.  Автомобильдердің  рессорлары. 
Амортизатор.  Доңғалақ.  Автомобильдің  пневматика-
лық шиналары, олардың жұмысы. Автомобильдің руль-
мен  басқару  ерекшеліктері.  Тежеуіш  жүйелері.  Акти-
блокировкалы  ABS  жүйесі.  Автомобильдің  қосымша 
құрылғылары:  Навигатор.  Маршрутты  компьютерлер. 
Круиз-бақы лаушы.  Салқындатқыш.  Автомобиль  отыр-
ғыш та ры.  Жүргізушінің  жалпы  міндеттері.  Электр-
магнитті форсунка. Қозғалтқыштың сезгілері. Оталдыру. 
Тер миндер. 
Соңғы басылым  2007 / 360 б./ 84х108 
1
/
32
 
ISBN 9965-35-138-4
УСТИНОВ А.Н., ауыл шаруашылығы ғылымдарының кан­
дида ты, доцент;
АЛИЕВ Б.Е., доцент, техника ғылымдарының кандидаты.
Оқу  құралында  астық  жинауға  арналған  ком байн -
дардың  жалпы  құрылысы  мен  технологиясы,  ком-
байнның  бастыр ғыш,  кескіш  құрылғыларының  және 
шөмелегішінің  қызметі,  жұмысшы  мүшелері  мен 
механизмдері  баяндалған.  Сон дай-ақ,  дәнді  дақыл-
дарды жинау технологиясы және оған қойылатын агро-
техникалық талаптар қарастырылған.
Оқу  құралы  ауыл  шаруашылығы  саласының  болашақ 
мамандарына ұсынылады.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР
–  астықты  тікелей  комбайнмен  жинаудың  артықшы-
лықтары; 
– комбайндардың жұмыс принципін толық игеру;
– астық жинайтын техникаларды тиімді пайдалану.
МАЗМҰНЫ:  Кіріспе.  Дәндi  дақылдарды  жинаудың 
аг ро техникалық  негiздерi:  Дәндi  дақылдарды  жинау 
технологиясы.  Дәндi  дақылдарды  жинаудың  тәсiлдерi. 
Дәндi дақылдарды жинауға қойылатын агротехникалық 
талаптар.  Астық  жинайтын  комбайндар:  Комбайндар-
дың жалпы құрылысы мен жұмыс технологиясы. Ком-
ба йн  жаткасы.  Молотилка.  Шөмелелегiш.  Берiлiс  ме-
ха низмдерi.  Дестелік  жаткалар.  Десте  қабылдағыш-
тар.  Астық  комбайндарының  құрылысына  шолу: 
«Ени сей-1200»  комбайнымен  орындалатын  жұмыс 
про   цестерi.  Комбайнның  жұмысшы  мүшелерi  мен 
механизмдерi.  Көлемдi  гидрожетегi  бар  жүрiс  бөлi-
гi.  Комбайнның  гидравликалық  жүйесi.  Электр  жаб-
дықтарының  жүйесi.  Комбайнды  басқаратын  алаң 
мен  кабина.  «Енисей»  комбайнының  түрлерi.  «Дон-
1500»    комбайнының  ерекшеліктері.  Сабан  мен  топан 
жинайтын машиналар туралы түсінік. 
Соңғы басылым  2007 / 120 б./ 84х108 
1
/
32
. 
ISBN 978-996-535-281-2 
Автомобильдiң 
құрылысы және 
пайдаланылуы
2-басылым.
Оқулық
Астық жинайтын 
комбайндар. 
Оқу құралы 

245
КӘСІПТІК БІЛІМ
ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
Көлік
Транспорт
ӘЛІПБЕКОВ Н.Ж., ауылшаруашылық ғы лым дарының кан­
дидаты, Мақтаарал колледжінің дирек торы; 
ДҮЙСЕБАЕВ Қ.М.; 
БАЙНИЯЗОВ Ә.А.
Зертханалық-тәжірибелік сабақтарға арналған оқу-әдіс-
темелік  құрал  арқылы  оқушылар  ауылшаруашылық 
машиналарын  жұмысқа  дайындауға,  реттеуге  және 
оларды  бөл шектеп  құрастыруға  дағдыланады.  Зертха-
налық-тәжірибелік  сабақтарда  оқушылар  іс  жүзінде 
машина  мен  қосалқы  құ ралдардың  құрылысын  жетік 
біліп,  негізгі  және  көмекші  органдарының  жұмысын 
реттеуді меңгеруге мүмкіндік алады.
Құрал  «Ауыл  шаруашылығын  механикаландыру»  ма-
мандығы  бойынша  білім  алатын  ауылшаруашылық 
колледждері мен кәсіптік-техникалық мектептердің оқу-
шыларына ар налған.
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР
– ауылшаруашылық машиналары мен механизмдерінің 
құрылысын зерттеу;
–  машиналар  мен  механизмдерді  бөлшектеу,  жинау, 
реттеу жұмыстары кезінде қажетті құрал-жабдықтарды, 
босатқыш  тетіктерді,  монтаж  құралдарын  дұрыс  пай-
далану жолдарын үйрету;
–  жергілікті  жерде  пайдаланылатын  тракторлардың, 
автомобильдердің  және  ауылшаруашылық  машина-
ларының түрлерімен танысу  
МАЗМҰНЫ: Кіріспе. Топырақ өңдейтін машиналар. То-
пырақты механикалық өңдеу әдістері: Топырақ өңдейтін 
машиналар мен құралдар. Тұқым себетін, отырғызатын 
және  тыңайтқыш  шашатын  машиналар:  Себу  және 
отырғызу  әдістері.  Тыңайтқыш  шашатын  машиналар. 
Өсімдіктерді  химиялық  жолмен  қорғау  машиналары. 
Шөп жинайтын машиналар. Астық жинайтын машина-
лар.  Сүрлем  және  жүгері  жинайтын  машиналар.  Жи-
нал ған  дәнді  өңдеуге  арналған  машиналар.  Тамырлы 
өнім жинайтын машиналар. Суландыру және жер қазу 
жұмыстарына  арналған  машиналар.  Қазақша-орысша 
терминдер сөздігі. 
Соңғы басылым  2009 / 176 б./ 84х108
 1
/

жүктеу/скачать 35,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: