Р. Сыздык 6-том indd



Pdf көрінісі
бет106/154
Дата21.12.2023
өлшемі1,64 Mb.
#141972
түріБағдарламасы
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   154
Байланысты:
Рәбиға Сыздық (1)

б
өлеңді 
б
өтен санап, 
ж
ақыныңды 
ж
арға 
итергенде, не мархадам табасың... 
Б
етеге 
к
етеді, 
б
ет 
қ
алады..., 
с
ойылға жығылып, 
с
орпа ішіп жатқандар бар (Төбет би), 
с
ілтеген 
с
ойылдың 
бата
тигенінен кейде 
қате
тигені көп бола-
ды (Қабанбай сөзінен); «Жә, сұлтан, сабыр ет. Әлден 
от алып, 
қамысқа түсіп қайтесің. Айтаққа жүгініп, арыла сөйлейтін 
кез
алда... (Абылай хан сөзінен); «біздің айтар сөзіміз – 
ж
аптым 
ж
ала, 
ж
ақтым күйе емес, 
с
орғалаған
қан, 
с
ойдақталған
ізбен 
келіп отырмыз... (Шекті биі Сырлыбайдың сөзінен). Романның 
бас кейіпкерінің бірі – Абылай ханның аузы әмір-бұйрықты, 
ақыл-кеңесті, әділ алғысты ғана емес, әсерлі сөзді, жүйелі-
ойлы болып келеді. Абылай кей-кейде шешендерше көсіледі: 
«Уа, 
қ
ара ағаштай 
қ
алың найман! 
Д
ара туған 
Д
арабоз!... Хан 
жарлығына құлақ асып, 
Т
үркістанды 
т
ұғырына қондырдың. 
С
ырдың бойын 
с
ыпыра 
с
үзіп, 
т
алас қала 
Т
әшкентке қол 
ұшын бердің. 
А
та жауды 
А
латаудан 
а
ластап, 
Ж
етісудан 
ж
ел-
келеп қуып шыққанда да, майданның қызу ортасында сендер 
жүрдіңдер. 
А
лаш ұранды 
а
ғайыннан аянып қалған жерің жоқ 
(1-кітап, 350-бет).
Бұл – Абылайдың нақ аузынан шыққан сөздің стенограм-
масы емес, оны жазушы осылайша сөйлетіп отыр. Мұнда 
қара ағаштай қалың, дара туған
сияқты әсірелеген сөздер, 
тұғырға қондыру, сыпыра сүзу, желкелеп қуып шығу 
сияқты 
бейнелі фразеологизм – етістіктерді былай қойғанда, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   154




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет