Райымбек батыр атындағы №50 «Қазғарыш» мектеп лицейі

Райымбек батыр атындағы № 50 «Қазғарыш» мектеп – лицейі 

 

 

  Келісемін:                                                                                           Бекітемін: 

  Оқу ісінің меңгерушісі                                                                      Мектеп – лицейінің директоры 

  Оспанова Б.Н.                                                                                     Сексенова А.С. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

     

Тақырыбы: Дара және күрделі сан есім 

 

     

    Пәні: Қазақ тілі 

 

 

     Мұғалімі: Дәуіт А. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Астана – 2012  

Қазақ тілі   4б сынып 

       Тақырыбы: Дара және күрделі сан есім 

       Мақсаты:  Білімділік:  Оқушылардың  сан  есім  туралы  білімдерін  кеңейте 

отырып, дара және күрделі сан есім туралы түсінік беру. 

       Дамытушылық:  Оқытудың  тиімді  әдіс-тәсілдерін  пайдалана  отырып, 

оқушылардың  ойлау  қабілеттерін,  шығармашылық  жұмыстар  арқылы  білімдерін 

дамыта түсу. 

       Тәрбиелік:  Оқушыларды  әдептілікке,  шапшаңдыққа,  сауаттылыққа,  сандар 

туралы қазақи ұғымдарды өмірде пайдалана білуге тәрбиелеу. 

        Сабақтың әдіс-тәсілдері: Сұрақ-жауап, топтау, салыстыру, түсіндіру. 

        Пәнаралық байланыс: Математика, әдебиеттік оқу. 

        Көрнекілік: Сызбалар, ребус, мақал-мәтелдер, слайд 

        Сабақ  барысы:  I.  Ұйымдастыру:  Оқушылардың  сабаққа  әзірліктерін 

қалыптастыру,  назарларын  сабаққа  аударту,  сабақ  барысы  мен  мақсатын 

таныстыру. 

         II. Психологиялық дайындық: Қазақ тілім, өз тілім, ана тілім, 

                                                                   Абай, Мұхтар сөйлеген дара тілім. 

                                                                   Қастерлейді ұл-қызың мәңгі сені, 

                                                                   Болашағым, бақытым дара тілім. 

Міне,  балалар  кемеңгер,  ғұлама  ақындарымыздың  жырлаған  тілі  –  туған  тіліміз 

қазақ тілі cабағы. 

III  Өткенді  қайталау:  Өткен  сабақтардағы  берілген  түсініктерді  қаншалықты 

түсінгендерін  тексеру  үшін  код  арқылы  диктант  ұйымдастырылады.  Ол  үшін 

анықтамалар  айтылады  оқушылар  тиісті  анықтамаларға  сәйкес  атауға  нүкте 

қойып, үлестірмелі қағаздарын белгілеп отырады. 

Анықтамалар:  

1.

 

Заттың атын білдіретін сөздер. (Зат есім) 

2.

 

Заттың қимылын білдіретін сөздер.(Етістік) 

3.

 

Іс-әрекеттің жүзеге асу мезгілін білдіретін сөздер. (Етістіктің шақтары) 

4.

 

Іс-әрекеттің бұрын болып кеткенін білдіретін етістіктер. (Өткен шақ) 

5.

 

Іс-әрекеттің алдағы уақытта болатынын білдіретін етістіктер. (Келер шақ) 

6.

 

Заттың сынын білдіретін сөздер. (Сын есім) 

7.

 

Бір сөзден жасалған сын есім. (Дара сын есім) 

8.

 

Екі не одан да көп сөзден жасалған сын есім. (Күрделі сын есім) 

9.

 

Мағыналары  бір-біріне  қарама-қарсы  сын  есімдер.  (Қарсы  мәндес  сын 

есімдер) 

10.

 

Заттың санын білдіретін сөздер. (Сан есім) 

Код арқылы диктант 

 

Күрделі сын есім 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сан есім 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Келер шақ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Зат есім 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сын есім 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Өткен  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Етістік 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дара сын есім 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қарсы мәндес сын есім 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тақырыптар 

   1 

     2      3      4 

    5     6 

    7  

    8      9 

 10 

 Аты:                                          Қатесі:                            Бағасы: 

IY.  Жаңа  сабақ:  Мағынаны  тану:  Ендеше  сан  есім  турал  білімдерімізді 

толықтыра  түсу  үшін  назарымызды  тақтаға  аударайық.  Тақтадағы  көбейтінділер 

мен бөлінділердің мәндерін табу. 

50 * 2 (жүз)                       246 : 2 (жүз жиырма үш)                    

35 * 2 (жетпіс)                  468 : 2 (екі жүз отыз төрт) 

Өрнектердің мәнін тақтада жазу, салыстыру. 

1-бағандағы сөздер неше сөзден құралған , 2-бағандағы сөздер ше? 

Қандай айырмашылықты байқадыңдар? Қандай қорытындыға келеміз?  

    Осы мысалдарға қарап, сан есім туралы тағы не айтуға болады? 

    Сан  есімнің  дара  және  күрделі  болып  бөлінетіні  жайлы  түсінік  беру.  Ереже 

құрастыру. 

Y. «Жылдам жауап» ойыны: Жан-жағымыздағы заттарға қарап, бір сыңары сан 

есім болатын сөз тіркестерін жасау. 

YI.  Дәптермен жұмыс: Күн ретін жазу. Көркем жазу жазылады. 

YII.  Оқулықпен  жұмыс:  Ережемен  таныстырып,  жаттығу  жұмыстарын 

орындату. 

1-жаттығу.  Сөйлемдерді  оқып,сан  есімдерді  теріп  жазу.  Олардың  неше  сөзден 

құралғанын айу. 

Cергіту сәті: Он саусақ 

2-жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жазу. Дара және күрделі сан есімдерді табу. 

YIII. Шығармашылық тапсырмалар.  

I қатар: Ребус шешу. Мақал-мәтел құрастыру. 

II қатар: Мына сөздерге лайықты сөздерді тауып айту. 

       Бір асым.... Бір жұтым.... Бір ауыз.... Бір шымшым.... Бір жайма.... Бір шөкім.... 

Бір ұрттам.... 

III қатар: Сан есімі бар мақал-мәтел айту. 

IX  .  Тақтамен  жұмыс:  4  –  жаттығу.  Төмендегі  сан  есімдерді  дара  және  күрделі 

түріне топтап, сөзбен жазу. 

9,  588,  45,  797 , 25,  10,  888,   5. 

X.  Терме  диктант:  Сөйлемдер  оқылады,  дара  және  күрделі  сан  есімдерді  теріп 

жазу. 

XI.  Қорытындылау:  Сабақ  барысын  пысықтап,  сан  есім  туралы  ойларын 

анықтау.  Ережелерді  қайталап,  мысал  келтіру.  Сан  есім  түрлеріне  топтастыру. 

Сабақта орындаған жұмыстар аяқтала отырып, сабақты қорытындылау. 

XII. Үйге: 5-жаттығу. 

XIII. Бағалау: Сабаққа қатысу белсенділіктері бойынша бағалау