Құрамы мен құрылысы Студент: Хамитова в оқытушы: Еликбаев б мамандығы: 6В05205
жүктеу/скачать 12,07 Mb.
|
экология
- Бұл бет үшін навигация:
- Стратосфера
- Мезосфера
- Атмосфера құрылысы
- Құрылысы тарихы
ТропосфераТропосфераның жоғарғы шекарасы географиялық ендіктер мен жыл мезгілдері бойынша әртүрлі биіктікте орналасуы мүмкін. Орташа есеппен тропосфера полюстер үстінде 9 км-ге, қоңыржай ендіктерде 10—12 км-ге, ал экватор үстінде 15—17 км-ге дейін созылады. Тропосфераның қалыңдығы:
СтратосфераМұнда күннің ультрафиолетті сәулеленуін күшті сіңіретін озон қабатының болуына байланысты жоғарыдан келетін температураның төмендеуі тоқталады. 30 км биіктік шамасына дейін температура өзгермей 50° шамасында сақталып тұрады, ал одан әрі қарай биіктікте біртіндеп жоғарылай отырып, 60 км биіктікке барғанда тіпті 75°-қа дейін артады. Стратосферада су буы және бұлт атаулы мүлдем дерлік болмайды.МезосфераТермин 1951 жылы Географиялық және геофизикалық одақ шешімімен қабылданды. Мезосфераның газдық құрамы атмосфералық қабаттардың төменгі бөлігінде орналасқандар секілді тұрақты және 80% азот пен 20% оттегіден тұрады. Мезосфера төменгі қабаттағы стратосферадан стратопауза арқылы, ал жоғары қабаттағы термосферадан мезопауза арқылы бөлінген. Мезопауза негізінен турбопаузамен сәйкес келеді.Атмосфера құрылысыАтмосфераның төменгі шекарасы жер беті болып табылады. Оның төменгі қабаты азот, оттегі мен сирек кездесетін көміртегінен, аргоннан, сутегіден, гелийден тағы басқа газдардан тұрады. Бұған су буы да араласады. Атмосфера түсінің көк болып келуі газ молекулаларының жарық сәуле шашуына байланысты. Жоғарылаған сайын атмосфера бірте-бірте сирей береді, қысымы төмендеп, оның құрылысы да өзгереді.Құрылысы тарихыАтмосфераның пайда болу тарихы ең көп таралған теорияға сәйкес, жер атмосферасы соңғы тарихында үш түрлі құрамда болған:Бастапқы атмосфера деп аталатын бастапқыда планетааралық кеңістіктен алынған жеңіл газдардан (сутегі мен гелий) тұрды.Келесі кезеңде белсенді вулкандық белсенділік атмосфераны сутектен басқа газдармен (көмірқышқыл газы, аммиак, су буы) қанықтыруға әкелді. Осылайша қайталама атмосфера пайда болды. Бұл атмосфера қалпына келтірілді. Әрі қарай атмосфераның пайда болу процесі келесі факторлармен анықталды: планетааралық кеңістікке жеңіл газдардың (сутегі мен гелийдің) ағуы және атмосферада ультракүлгін сәулеленудің, найзағай разрядтарының және басқа да факторлардың әсерінен болатын химиялық реакциялар.Бірте — бірте бұл факторлар сутегінің әлдеқайда аз және азот пен көмірқышқыл газының әлдеқайда көп болуымен сипатталатын үшінші атмосфераның пайда болуына әкелді (аммиак пен көмірсутектерден химиялық реакциялар нәтижесінде пайда болды).жүктеу/скачать 12,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|