Құрамының өзгеру үрдісін түсіндіру үшін «депортация», «арнайы қоныс аударылғандар»
11-26 Кеңестік кезеңде Қазақстанда полиэтникалық қоғамның қалыптасуы[1]
- Бұл бет үшін навигация:
- Кеңестік биліктің ұлттарға қатысты саясатты дұрыс жүргізбеуі ұлтаралық мәселелерді шиеленістіреді
- Бүкілодақтық санақ қорытындылары бойынша халықтың ұлттық құрамындағы өзгерістер.
| Саяси сала
|
Әлеуметтік сала | |
|
Мәдени сала | ||
|
|
|
|
|
Қорытынды ........ ........ |
Қорытынды ........ ........ |
Қорытынды ........ ........ |
1946 жылы Кеңес одағы бойынша қоныс аударылғандардың жалпы саны 2 463 940 адам, оның жартысы (1 миллион 200 мың адам) Қазақстанға көшірілді.
Депортацияланған ұлт өкілдеріне өздерімен бірге 200 кг жүктен артық алмау ескертілді. Өз жерінде қалған үй-жайын, мал-мүлкін жергілікті билік органдарына өткізіп, жаңа жерде сол үшін өтемақы алуға тиісті еді. Бірақ іс жүзінде тиісті көмек көрсетілмеді. Көшірілген халықтардың материалдық-тұрмыстық жағдайы өте ауыр болды, қаржы жетіспеді. Олардың материалдық мұқтажына байланысты мәселелер толық шешімін тапқан жоқ. Жергілікті өкімет билік органдары жер аударылғандарға қаражат пен азық-түлікті дұрыс бөлмеді. Суықтан, аштықтан, аурудан көптеген адам қырылды. 1944–1948 жылдар аралығында 101036 шешен, ингуш, балқар ұлт өкілдері қаза тапты. Келген 462 мың неміс ұлт өкілдерінен соғыс аяқталған кезде 330 мың адам қалды.
Кеңес өкіметінің ұлтаралық озбырлық саясатына қарсы наразылық өрши түсті.
О.Сүлейменовтің «АзиЯ» еңбегі
«Жас тұлпар» ұйымының құрылуы
Кеңестік биліктің ұлттарға қатысты саясатты дұрыс жүргізбеуі ұлтаралық мәселелерді шиеленістіреді
Жаңаөзен оқиғасы
Желтоқсан оқиғасы
Целиноград оқиғасы
6. Бүкілодақтық санақ қорытындылары бойынша халықтың ұлттық құрамындағы өзгерістер. Саяси қуғын-сүргін, Екінші дүниежүзілік соғыс республиканың 600 мыңға жуық адамының өмірін жалмады. Дегенмен соғыстан кейінгі жылдары республика халқының саны қалпына келе бастады. Тұрғындардың табиғи өсімі еселенді. Әсіресе 50-жылдардың ортасында КСРО-ның одақтас республикаларынан ағылған жүздеген мың тың игерушілер есебінен көбейді.
Кеңес халқының миллиондаған адамға кемуіне байланысты санақ тек 1959 жылы өткізілді. 1959 жылғы санақ бойынша республика аумағындағы халық саны 9,3 млн адамды құраған.
1959–1970 жылдары Қазақстанға сырттан келушілердің көші-қоны азайып, ұлттық құрамында қазақтардың үлесі ұлғайғаны байқалады.
1950 жылдардың соңы – 1960 жылдардың басында республикадағы бала туу көрсеткіші жалпы одақтық көрсеткіштен 2 есе жоғары тұрды. Сонымен бірге халықтың өлім-жітімі, сәбилер өлімі біртіндеп төмендеді. Медициналық қызмет көрсету жақсарды. Қазақстан халқын 13 млн адам құрады.
жүктеу/скачать 391,29 Kb.
Достарыңызбен бөлісу:
