Қрдсм «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» шжқ рмк

5. 
   Әдебиет:
   

6. 
   Бақылау сұрақтары: (Кері байланыс)
   

1. 
   Дәрілердің сапасын жақсарту шаралары?
   
2. 
   Дәріханалық ұйымдарда дәріханаішілік бақылау жұмысының ұйымдастырылуы?
   
3. 
   Дәріханаішілік бақылаудың түрлері, жүргізілу тәртіптері?
   
4. 
   Дәрілік заттардың сапасын бағалауды қалай түсінеміз?
   

1. 
   Тақырыбы №9: Дәрілерді безендіру және босату жұмыстарын ұйымдастыру
   

2. 
   Мақсаты: студенттерге Дәрілерді безендіру және босату жұмыстарын ұйымдастырумен таныстыру.
   

3. 
   Дәріс тезистері:
   

Дәріханаларда дайындалған барлық дәрілер түрлі меншіктегі дәріханалық ұйымдарда дайындалған дәрілердің безендірілуінің бірыңғай тәртіптеріне сәйкес этикеткілермен безендіріледі. Этикеткілердегі жазулар дәрілік заттардың қолданылу бағыттарын анықтайды:

• 
  «Ішке» - ішке қолданылатын дәрілер үшін;
  
• 
  «Сыртқа» - сыртқа қолданылатын дәрілер үшін;
  
• 
  «Инъекциялық» - инъекциялық дәрілер үшін;
  
• 
  «Көз тамшылары», «Көз майы» - көзге қолданылатын дәрілер. Дәріханалық этикеткілердің келесі түрлері болады:
  

• 
  ішке қолданылатын дәрілерге - жасыл;
  
• 
  сыртқа қолданылатын дәрілерге - қызғылт-сары;
  
• 
  көз тамшылары мен майларға- қызғылт;
  
• 
  инъекциялық дәрілерге - көк.
  

• 
  «Құрғақ және жарық түспейтін жерлерде сақтау»;
  
• 
  «Қолданар алдында шайқау керек» - микстуралар үшін;
  
• 
  «Құрғақ және жарық түспейтін жерлерде сақтау» - көз майлары мен тамшылар үшін;
  
• 
  «Жарық түспейтін жерлерде сақтау» - ішке қабылданатын тамшылар үшін;
  
• 
  Барлық этикеткілерде «Балалардан қорға» ескерту жазулары болуы керек.
  

Жеке дайындалған дәрілер, дәрілік формалардың түрлеріне және қолданылуына қарай сәйкесті этикеткілермен безендіріледі: «Микстура», «Тамшы», «¥нтақ», «Көз тамшылары», «Көз майы», «Сыртқы», «Инъекциялық». Рецептер бойынша жеке дайындалған дәрілік формаларды безендіру этекеткілерінің бәрінде келесі белгілеулер жазылады:

• 
  медициналық эмблема;
  
• 
  дәріханалық ұйымның орналасқан жері;
  
• 
  дәріханалық ұйымның атауы;
  
• 
  рецептің нөмірі;
  
• 
  аурудың аты, әкесінің аты;
  
• 
  қолдану тәсілі (ішке, сыртқа, инъекция үшін) немесе дәрілік форманың түрі (көз тамшысы, майы т.б.);
  

• 
  бағасы;
  
• 
  «балалардан сақта» ескерту жазуы.
  

Дәріханалық дайын дәрілік формаларды және бөлшектелген дәрілерді безендіру сәйкесті этикеткілер түрлері арқылы жүргізіледі: «Ішке», «Май», «Мұрынға тамызу тамшылары», «Көз тамшылары», «Көз майы», «Сыртқа», «Инъекцияға арналған». Этикеткілердің барлық түрлеріне келесі белгілеулер жазылады:

• 
  медициналық эмблема;
  
• 
  дәріханалық ұйымның орналасқан жері;
  
• 
  дәріханалық ұйымның атауы;
  
• 
  қабылдау тәсілі (ішке, сыртқа, инъекция үшін) немесе дәрілік форманың түрі (көз тамшылары, майы т.б.);
  
• 
  сериясы;
  
• 
  дайындалған күні;
  
• 
  бағасы;
  
• 
  «балалардан сақта» ескерту жазуы.
  

Емдеу-профилактикалық ұйымдардың сұрау-талап қағаздары бойынша дайындалған дәрілерді безендіру этикеткілерінде келесі белгілеулер жазылады:

• 
  дәріханалық ұйымның орналасқан жері;
  
• 
  дәріханалық ұйымның атауы;
  
• 
  аурухананың атауы;
  
• 
  аурухананың бөлімі;
  
• 
  дайындалған күні;
  
• 
  жарамды мерзімі;
  
• 
  дайындаған , тексерген , босатқан;
  
• 
  алдау №____;
  
• 
  қабылдау тәртібі (ішке, сыртка, инъекция үшін) немесе дәрілік форманың түpi (көз тамшылары, майы т.б.);
  
• 
  дәрілік форманың құрамы.
  

Дәріханада дайындалган дәрілік заттардың, оның ішінде гомеопатиялық дәрілік формалардың сапасы, оларды дәрілік зат ретінде толық сипаттайтын көрсеткіштері негізінде анықталады.

Дәріханалық жағдайда дайындалған дәрілік заттардың сапасын бағалауда «қанағаттанарлық» (жарамды өнім) және «қанағаттанарлықсыз» (жарамсыз өнім) түсініктері қолданылады.

«Қанағаттанарлықсыз» түсінігі келесі жағдайларда пайдаланылады:

1. 
   дәрілік формалардың сыртқы түрі, түсі, иісі жазылғанға сәйкес келмегенде;
   
2. 
   мөлдірлігі, тұнықтығы немесе түстілігі сәйкес келмегенде;
   
3. 
   ыдырауы бойынша сәйкес келмегенде;
   
4. 
   ұнтактардың, майлардың, суппозиториялардың және гомеопатиялық тритуракциялардың ұсақталуы мен араластырылуы біркелкі болмағанда;
   
5. 
   сұйық дәрілік формаларда көзге көрінетін механикалық қоспалар болғанда;
   
6. 
   сапалық бақылау жүргізілген кездегі жазулар дәрілік форманың құрамына сәйкес келмегенде (бір дәрілік затты басқа дәрілік затпен ауыстыру, жазылған дәрілік заттың жоқтығы);
   
7. 
   рецептегі немесе емдеу-профилактикалық ұйым сұрау-талап қағаздарындағы жазылымдардан дәрілік формалардың көлемі, дозалары бойынша ауытқушылық болғанда;
   
8. 
   рН көрсеткіші сәйкес келмегенде;
   
9. 
   тығыздығы бойынша сәйкес келмегенде;
   
10. 
    микробиологиялық тазалығы жағынан сәйкес келмегенде;
    
11. 
    стерильдігі сәйкес келмегенде;
    
12. 
    тығындалуының герметикалылығы бұзылғанда (стерильдік дәрілік формалар үшін);
    
13. 
    босатуға дайындалған дәрілік формалардың безендірілуі дұрыс болмаған жағдайда.
    

Дәріханалық жағдайда дайындалған дәрілік заттардың дайындалу технологиясындағы ауытқушылықтарды анықтау үшін тексеру кезінде, оларды дайындау барысында колданылған өлшеу құралдары пайдаланылады.

Дәріханалық жағдайда дайындалған дәрілік заттардың бөлек дозаларына рұқсат етілген ауытқу нормалары ҚР ДСМ арнайы бұйрығымен анықталып бекітіледі.

Ұнтақтарды бөлшектеуде бөлек дозаларының рұқсат етілген ауытқу нормаларын анықтау рецепте немесе сұрау-талап қағазында жазылған бір ұнтақ дозасы бойынша жүргізіледі.

Гомеопатиялық тритурацияның жалпы массасындағы ауытқулар (%) тритурацияның жазылған массасы (г) бойынша анықталады:

0,1.................................... -+ 15

0,1-0,3 жоғары -+10

0,3-1,0 жоғары -+5

1,0-10,0 жоғары -+3

10,0-100,0 жоғары +3

100,0-250,0 жоғары +2

250,0 жоғары -+0,3

Гомеопатиялық гранулалардың бір данасы (орамы) үшін рұқсат етілген ауытқу нормалары:

1,0 дейін -+5

1,0-100,0 жоғары -+3

Суппозиторилер мен пилюлялардың бөлек дозаларының массаларындағы ауытқулар, 10-нан кем емес суппозиториялар мен пилюлалар 0,01 г дәлдікке дейін өлшеп орташа массасын анықтау арқылы жүргізіледі.

Суппозиториялар мен пилюлялардың массаларындағы ауытқулар минималды түрде іріктелген 5 данасының әрқайсысын өлшеу арқылы анықталады. Суппозиториялар үшін орташа массадан ауытқу нормасы - +5%-тен аспауы керек; массасы 0,3 г дейінгі пилюлалар үшін - +10%; массасы 0,3 г жоғары пилюлалар үшін - +5% құрайды.

Ұнтақтарда, пилюлаларда және суппозиториядағы дәрілік заттардың бөлек дозаларының массаларындағы ауытқулардың рұқсат етілген нормалары, олардың құрамындағы әр заттың дозасы бойынша анықталады:

0,02 дейін -+20

0,02-0,05 жоғары -+15

0,05-0,2 жоғары -+10

0,2-0,3 жоғары -+8

0,3-0,5 жоғары -+6

0,5-1,0 жоғары -+5

1,0-2,0 жоғары -+4

2,0-5,0 жоғары -+3

5,0-тен 10,0дейін -+2

10,0 жоғары -+1

Көлемдік-салмақ тәсілімен дайындалған сұйық дәрілік заттардың жалпы көлеміндегі (мл) ауытқулардың рұқсат етілген нормалары:

10 дейін -+10

10-нан 20 дейін -+8

20-дан 50 дейін -+4

50-ден 150 дейін........................-+3

150-ден 200 дейін.......................-+2

200-ден жоғары..........................-+1

Дәріханаішілік дайын дәрілік формалар ретінде дайындалған инъекцияға арналған ерітінділерді бөлшектеудегі рұқсат етілген ауытқу нормалары (мл):

50-ге дейін -+10

50 жогары -+5

Майлардың жалпы массаларына (г) рұқсат етілген ауытқу нормалары:

5,0 дейін -+15

5,0-нан 10,0 дейін -+10

10,0-нан 20,0 дейін -+8

30,0-нан 50,0 дейін -+5

50,0-нан 100,0 дейін -+3

100,0 жоғары.........................-+2

4. 
   
   
   
   жүктеу/скачать 0,74 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: