Байланысты: Қазақстандағы отаршылдық дәуірінің басталуы
IV. Шарттарға қол қою және отаршылдық ықпалды орнату Қазақстанда отаршылдық дәуірдің басталуын белгілеген аса маңызды оқиғалардың бірі 1868 жылғы Түркістан съезі болды. Бұл тарихи сәт қазақ хандықтары мен Ресей империясы арасындағы қарым-қатынастың негізгі нүктесін білдіреді.
Съезді Ресей билігі Орталық Азия аумақтарын басқару үшін құрылған әкімшілік бірлік Түркістанда ұйымдастырды. Съездің мақсаты қазақ хандықтарының Ресей империясына вассалдық тәуелділігін ресми тану және бірқатар саяси және экономикалық жағдайларды белгілеу болды.
Қазақ хандары мен ауыл өкілдері съезде жиналып, оларға шарттық шарттар ұсынылды. Съезд барысында Түркістан келісіміне қол қойылды, ол іс жүзінде Ресей империясының Қазақстанға отаршылдық ықпалын орнатуға алып келді.
Қазақстанды отарлау процесінде саяси қайраткерлердің, оның ішінде император Александр II-нің рөлін бағаламауға болмайды. Александр II Ресей империясының Орталық Азия аумақтарына қатысты саясатын қалыптастыруда маңызды рөл атқарды.
Император Александр II реформалар жүргізді, соның ішінде шаруаларды азат ету және империяны басқаруға өзгерістер енгізді. Ол сондай-ақ Ресей империясын Оңтүстік пен шығысқа, соның ішінде Қазақстанға кеңейту жоспарларын мақұлдады. Қазақ жерлерін аннексиялауды бастау туралы шешім Ресейдің Орталық Азиядағы ықпалын нығайту жөніндегі кең стратегияның бір бөлігі болды.
Александр II - ден басқа, ішкі істер министрі мен сыртқы істер министрін қоса алғанда, басқа да саяси қайраткерлер Қазақстан бойынша шешім қабылдауға ықпал етті. Аймақта отаршылдық ықпалды орнату туралы шешім Ресей империясының саяси элиталарының бірлескен күш-жігерінің нәтижесі болды.
Отаршылдық дәуірдің басында Түркістан шартына және басқа да келісімдерге қол қою Қазақстанға және оның халқына елеулі әсер етті.
Біріншіден, шарттар Қазақстанды Ресей империясының бір бөлігі ретінде ресми түрде орнатты, бұл қазақ хандықтары үшін саяси тәуелсіздік пен ішкі автономияның жоғалуын білдірді. Бұл аймақты басқарудағы өзгерістерге және ресейлік нормалар мен заңдардың енгізілуіне әкелді.
Екіншіден, шарттар Қазақстанның экономикалық өміріне әсер етті. Ресей империясы аймақтың саудасы мен ресурстарын басқара бастады, нәтижесінде экономика құрылымы мен жерді пайдалану өзгерді. Жаңа салықтар мен экономикалық саясаттың енгізілуі қазақ халқына да әсер етті.
Сондай-ақ, шарттар әлеуметтік-мәдени салаға өзгерістер енгізгенін атап өткен жөн. Қазақ мәдениеті орыс мәдениетімен бетпе-бет келіп, Қазақстанның мәдени әртүрлілігіне өз үлесін қосты. Алайда ассимиляция процесінде кейбір дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар да жоғалды.