Реферат «Бердібек Соқпақбаев»
жүктеу/скачать 118,68 Kb.
|
Реферат амина (4)
|
Реферат «Бердібек Соқпақбаев» атындағы №53 орта мектеп Пәні:география Өткізуші:Нурлан Амина «8Ғ» Тақырыбы:Ертіс өзені Күні:01.10.2024ж. Алматы облысы 2024ж. Ертіс өзені жайлы мәлімет: Ертіс (орыс. Иртыш, қыт. 额尔齐斯河) — Солтүстік Мұзды мұхит алабында жатқан өзен, Обь өзенінің сол жақ саласы.[1] Қазақстан жерінде Абай, Шығыс Қазақстан, Павлодар облыстары арқылы ағады. Жалпы ұзындығы 4248 км, оның 1698 км-і Қазақстан жерінде. Су жиналатын алабы 1643 мың км2. БАСТАУЫ Алтай тауларының сілемі Бесбоғда (Қытай, Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданы, Алтай аймағы) тауынан алады. Зайсан көліне дейінгі бөлігі – Қара Ертіс, көлден төмен қарай Ақ Ертіс немесе Ертіс деп аталады. Ертіс-әлемдегі ең ұзын өзен (екінші орында-Миссури). Ол Қытай (525 шақырым), Қазақстан (1 700 шақырым) және Ресей (2 010 шақырым) аумақтары арқылы өтеді. Бассейннің ауданы 1 643 мың шақырым. Ертістің бастауы Моңғолия мен Қытай шекарасында, Моңғол Алтай жотасының шығыс беткейлерінде орналасқан. Қытайдан Қара Ертіс деген атпен ол Қазақстанға түседі, Зайсан ойпаты арқылы өтеді, Зайсан ағын көліне құяды. Қара Ертістің сағасында үлкен дельта орналасқан.Зайсанға Рудный Алтай, Тарбағатай және Саур жоталарынан көптеген өзендер құяды. Осы сулармен бірнеше рет күшейтілген Ертіс Зайсан көлінен солтүстік-батысқа қарай Бұқтырма ГЭС арқылы және одан кейін орналасқан Өскемен ГЭС арқылы ағып өтеді. Төменгі ағысында Шүлбі ГЭС және Семей қаласы орналасқан. Павлодардан сәл жоғары Ертіс суын батысқа қарай ағып жатқан Ертіс — Қарағанды каналы алады. Ертістің бастауы өте жоғары, жоғарғы ағысы таулы жерлерде орналасқан. Мұнда өзеннің жағалары көбінесе ормансыз-жартасты немесе таулы дала болып табылады, кейде Тайга өскен жерлер кездеседі. Таулар аймағынан шығуға жақын жерде ұзақ батпақтар мен құмдар арасында ағып жатқан өзен бар. Шүлбі су қоймасынан кейін таулар жазыққа жол береді-осы жерден бастап Омбыға дейін өзен дала арасында ағып жатыр —мұнда Ертіс сансыз каналдарды, аралдарды, өзен жайылмасы-бұталы бұталармен көмкерілген типтік су басқан шалғындар. Ертіс өзенінің ихтиофаунасы өте алуан түрлі. Балықтың ең көп таралған түрлері - аққайран, торта балық, шортан, алабұға, қарақұйрық, көксерке, бекіре, тұқы, нәлім. Айтап өтерлігі, кейбір балық түрлері жасанды түрде көбейтілген, мысалы, форель, рипус, дөңмаңдай және тұқы. Оларды мұнда түрлі құрылғылармен аулайды. Ертіс өзеніне жабайы демалысты және шатырлармен демалуды ұнататындар өте көп. Мұнда жақсы жағажайлары бар көркем жерлерді табу өте оңай (қалалардан алыс емес). Соңғы жаңалықтарға сүйенсек қазір Қазақстанда Ертіс өзені арқылы өтетін жол салып жатыр. Бұл ірі жоба өткен жылдың күзінде басталды, деп хабарлайды @Pavlodarnews.kz тілшісі. – Маңызды инфрақұрылымдық жобалардың бірі – Ертіс өзені арқылы өтетін жаңа көпірдің құрылысы. Бұл ірі жоба өткен жылдың күзінде басталды, 2025 жылы аяқтау көзделіп отыр, – деді облыс әкімі Асайын Байханов кезекті бейне-есепте. Сапалы автомобиль жолдары мен көлік жүйесінің дамуы – өңір экономикасы мен халықтың өмір сүру деңгейінің негізі. Бұл ретте, жолдардың сапалы құрылысы мен жөнделуі апат пен өлімнің төмендеуіне ықпал етеді. Өткен жылы 27 млрд теңгеге 722 шақырым автомобиль жолдары мен 44 елді мекеннің көшелерін жөндеу бойынша 144 жоба іске асырылды. 3,1 млрд теңге сомасына 90 шақырым болатын ауылдарға 26 кірме жолға тас жол салынды. Сондай-ақ, қиыршық тас төселген 321 шақырым жол асфальтталды. – Көліктік-логистикалық әлеуетті дамыту және жолаушылардың жайлылығын арттыру мақсатында Павлодар қаласының теміржол вокзалы ғимаратын қайта жаңарту басталды. Жөндеу жұмыстарын осы жылдың сәуір айында аяқтауды жоспарладық. Биыл Екібастұз қаласының теміржол вокзалын қайта жаңарту көзделген. Сондай-ақ, облыс орталығында сағатына 400-ге жуық жолаушыны өткізу санын арттыру үшін әуежай ғимараты және ұшу мен қону жолағы қайта жаңартылады, – дейді аймақ басшысы. Өңірде барлығы 165 маршруттық қатынас бар, оның ішінде жетеуі – халықаралық, бесеуі – облысаралық, 35-і – облысішілік, 52-сі – ауданішілік және 66 қалалық маршруттар. Қоғамдық көлік қозғалысының жүйелілігін қамтамасыз ету үшін 2023 жылы облыстық бюджеттен 9,5 млрд теңге бөлінді. Бұл қаражат 107 автобус бағытын субсидиялауға, тұрғындардың 16 жеңілдетілген санатын тасымалдау шығындарын өтеуге, сондай-ақ мектеп оқушылардың тегін жол жүруіне бөлінді. Өткен жылы 12 бағыт бойынша жаңа автобус маршруттары іске қосылды. 130 жаңа автобус сатып алу арқылы автобус паркі жаңартылды. жүктеу/скачать 118,68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|