Реферат Орындаған: Әлімжан А., Қаирбекқызы А., Сәрсен С., Марат А., Омар Е
жүктеу/скачать 57,06 Kb.
|
Моносахаридтер 1-топ
|
Реферат
Тексерген : Казбекова А.А. Моносахаридтер Моносахаридтер-қарапайым көмірсулар. Көмірсулар, өз кезегінде, көміртектен, сутектен және оттектен тұратын органикалық қосылыстар деп аталады. Моносахаридтер-суда еритін түсі жоқ кристалды заттар. Кейбір моносахаридтердің тәтті дәмі бар. Ең көп тараған моносахаридтер — глюкоза, галактоза, фруктоза, рибоза және дезоксирибоза. Моносахаридтер-бұл екі функционалды қосылыстар, сондықтан оларды функционалды топтың болуымен келесі түрлерге бөлуге болады: альдегидоспирттер немесе альдозалар кетоспирттер немесе кетоздар. Сонда глюкоза-альдегидоспирт немесе альдоза, ал фруктоза— кетозаның немесе кетоспирттің типтік өкілі. Көміртек атомдарының саны бойынша моносахаридтер бөлінеді: тетроздар (эритроза, треоз және эритрулоза); пентозалар (рибоза, дезоксирибоза және арабиноза); гексозалар (глюкоза, фруктоза және галактоза). Моносахаридтер, басқа көмірсулар сияқты, жануарлар, өсімдіктер, саңырауқұлақтар мен бактериялардың организмдерінде болады. Азық-түлікте болатын ең маңызды моносахаридтер-глюкоза, фруктоза және галактоза. Глюкоза (жүзім қанты) — Денеге тез және жеңіл сіңетін қанттың қарапайым түрі. Глюкоза — моносахарид тобындағы көмірсутек. Формуласы - C6H12O6. Тамақ өнеркәсібінде, медицинада және аналитикалық химияда реактив ретінде қолданылады. Өсімдік жемістерінде және жануар организмдерінде болатын жүзім қанты. Глюкоза жасушалар үшін энергияның негізгі көзі болып табылады, ол адам ағзасының барлық мүшелері мен жүйелерінің қалыпты жұмыс істеуі үшін отын болып табылады. Қандағы глюкозаның мөлшері өте тұрақсыз көрсеткіш болып табылады, дегенмен дені сау адамдардың денесінде бұл көрсеткіш өте тар диапазонда сақталады және сирек 2,5 ммоль/л-ден төмен түседі және 8 ммоль/л-ден жоғары көтеріледі. Глюкоза өндіру - крахмалды өндірісте күкірт қышқылының ерітіндісінде қайнатып алу. Мұндай процесті қышқылды гидролиз дейді. Қайнағаннан соң қышқылды бормен бейтараптандырады, ал глюкоза ерітіндісі ерімейтін кальций сульфатынан сүзіліп, вакуумда шулықтырады. Пайда болған қою шырынды сірне деп атайды. Кристалды глюкоза алу үшін крахмалды толық гидролиздейді, қоюланған қою шырынды формаларға салып қатырады. Сусыз глюкоза 146° С-та балқиды және суда жақсы ериді. Тәттілігі сахарозадан екі еседей кем болады. Глюкозада күшті қышқылдандырғыштардың әсерінен (мысалы, Н1Ч03) екі негізді оксиқышқыл (қант қышқылы) пайда болады. Қайта қалыптасқанда қант қышқылы алты атомды спирт-сорбитке айналады. Рибоза - пентоз (альдопентоз) тобына жататын моносахарид. Молекулалық массасы 150,4 суда жақсы ериді, спиртте нашар, эфирде ерімейді. Формуласы - C5H10O5 . Рибоза рибонуклеин қышқылы, нуклеопротеидтер, коферменттер, витаминлер т.б. құрамына кіреді. Рибозаны қышқыл ортада қыздырғанда фурфурол, ал тотықсыздандырғанда 5 атомды спирт-рибит түзіледі.: Түсі - ақ, түссіз, иіссіз, дәмі тәтті , агрегаттық күй (20 °C және атмосфералық қысым 1 атм.) қатты кристалды зат, балқу температурасы 90 °C. Рибоза генетикалық транскрипцияда қолданылады, сондықтан оны күнделікті тамақпен бірге қабылдау керек. Оны өсімдіктер мен жануарлардың тағамдарынан табуға болады: саңырауқұлақтар сиыр еті мен құс еті. жүктеу/скачать 57,06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|