Кіріспе Атом ұғымын материяның ең аз бөлінбейтін бөлігі ретінде алғаш рет ежелгі үнді және ежелгі грек философтары тұжырымдады (қараңыз: атомизм). XVII және XVIII ғасырларда химиктер бұл идеяны эксперименталды түрде растай алды, бұл кейбір заттарды химиялық әдістерді қолдана отырып, құрамдас элементтерге бөлуге болмайтынын көрсетті. Алайда, XIX ғасырдың аяғы мен ХХ ғасырдың басында физиктер атомның субатомдық бөлшектерін және құрама құрылымын ашты, ал атомның аты берілген нақты бөлшек іс жүзінде бөлінбейтіні белгілі болды.
1860 жылы Карлсруэде (Германия) өткен халықаралық химиктер съезінде молекула мен атом ұғымдарының анықтамалары қабылданды. Атом-қарапайым және күрделі заттардың құрамына кіретін химиялық элементтің ең кіші бөлшегі.
Атом ядросы алып тұрған көлемнiң айқын шекарасы жоқ. Бұл нуклондардың толқындық қасиетiмен байланысты. Сондықтан ядроның өлшемдерiн шартты түрде анықтайды. Ядроның көлемi нуклонның сандарына пропорционал. Сондықтан ядроны радиусы R-ға тең сфера деп есептеп, оның радиусын әдетте мынадай эмпириялық өрнекпен анықтайды
Жоғарыда айтқанымыздай радиоактивтi сәулелердiң тiрi организмге әсерi клеткадағы атомдар мен молекулаларды иондауымен байланысты. Бұл сәуленiң тiрi клеткаға әсерiнiң бiр қатерлi салдары осы клетканың бөлiну арқылы жаңа клетка пайда болу функциясының бұзылуы. Қатердiң кебiр белгiлерi сәулелене салысымен бiлiнсе, кейбiрi бiраз уақыттан соң ғана белгi бередi.Мысалы сәуле әсерiне ұшыраған адам лейкоздан орташа алғанда 10 жылдан кейiн қайтыс болады.
Бұл үрдiс кезiнде электр зарядының, энергияның, импульстiң және импульс моментiнiң сақталу заңы орындалады. 1933 жылы Ф. и И.Жолио-Кюри керi процесс - атом ядросының маңындағы гамма кванттан электрон-позитронның тууын
Кез-келген химиялық элементтiң атомының ядросы оң зарядталған протоннан және заряды жоқ нейтроннан тұрады. Протонның заряды абсолют шамасы жағынан электронның зарядына тең. Протон мен нейтрон нуклон деп аталатын ядролық бөлшектiң әртүрлi зарядтық күйi болып табылады.